Btw

Een besnijdenis zonder medische indicatie, verricht om religieuze of culturele redenen, valt niet onder de medische btw-vrijstelling. Doorslaggevend is het therapeutische doel van de ingreep, niet de subjectieve opvatting van de patiënt of de algemene opvatting van de arts.

De Hoge Raad oordeelt dat de vervangingswaarde van een onroerende zaak in aanbouw (art. 17, lid 4 Wet WOZ) moet worden bepaald exclusief omzetbelasting, indien de eigenaar deze btw kan aftrekken. De duidelijke wettekst en bestaande rechtspraak prevaleren boven andersluidende parlementaire geschiedenis.

Twee diensten die door verschillende ondernemers aan verschillende afnemers worden verricht, kunnen voor de omzetbelasting niet als één ondeelbare prestatie worden aangemerkt. Dit geldt ook als de diensten functioneel met elkaar verbonden zijn en op een wettelijke verplichting berusten.

Een verhuurde woning met daarop zonnepanelen moet voor de btw als één investeringsgoed worden gezien. De aftrek van voorbelasting op de totale bouwkosten (woning en panelen) wordt berekend naar rato van het gebruik voor belaste en vrijgestelde prestaties.

Voor de btw-heffing zijn contractuele afspraken in beginsel leidend. Een rechter mag een transactie alleen herdefiniëren, en de afspraken negeren, als er sprake is van misbruik van recht. Zonder vaststelling van misbruik van recht, fraude of schijnhandelingen, prevaleert de contractuele realiteit.

De btw-vrijstelling voor 'voordrachten' geldt alleen voor het uitspreken van een tekst voor een passief publiek. Verdergaande diensten zoals het verstrekken van studiemateriaal of de mogelijkheid tot discussie, zoals bij HOVO-cursussen, ontnemen de prestatie het karakter van een voordracht en vallen niet onder de vrijstelling.

De levering van een perceel met een gebouw kan voor de omzetbelasting toch als een belaste levering van een bouwterrein worden aangemerkt. Doorslaggevend is of de verkoper contractueel verplicht is om voor diens rekening en risico de sloop te bewerkstelligen, ook na de levering.

De Hoge Raad introduceert een drietrapsraket om te bepalen of een perceel met een restbebouwing btw-vrijgestelde 'bebouwde grond' of een btw-belast 'bouwterrein' is. De beoordeling focust op de dienstbaarheid van de grond aan de bebouwing en de verwaarloosbaarheid van de bebouwing.

Een onderneming opgericht voor één enkel, omvangrijk bouwproject kan als ondernemer voor de algemene bestedingsbelasting (abb) worden aangemerkt. Het recht op aftrek van voorbelasting wordt niet uitgesloten door een onjuist (te laag) tarief op de factuur van een onderaannemer.

Een buitenlandse ondernemer met een vaste inrichting in Sint Maarten wordt voor de BBO nog steeds als 'buiten het heffingsgebied gevestigd' beschouwd. Als deze ondernemer de BBO niet afdraagt, kan de belasting terecht bij de Sint Maartense afnemer worden nageheven.

De Hoge Raad vraagt het Hof van Justitie EU of de strenge bestuurdersaansprakelijkheid van artikel 36 IW 1990, die praktisch onweerlegbaar is bij een niet-tijdige melding van betalingsonmacht, in strijd is met het Unierechtelijke evenredigheidsbeginsel voor omzetbelastingschulden.

Het verschillende btw-tarief voor geregistreerde geneesmiddelen en medische hulpmiddelen schendt het fiscale neutraliteitsbeginsel niet. De strengere wettelijke eisen en waarborgen voor geneesmiddelen zijn een relevant verschil dat de keuze van de gemiddeld geïnformeerde consument kan beïnvloeden, waardoor de producten niet uitwisselbaar zijn.

De Hoge Raad oordeelt dat de mogelijkheid voor een werknemer om thuis te werken niet betekent dat het woon-werkverkeer als zakelijk gebruik voor de btw kwalificeert. Ook behoren zowel vaste als variabele autokosten tot de heffingsgrondslag voor het privégebruik.

Het leggen van conservatoir beslag rechtvaardigt niet zonder meer een beperking van het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel. Als het verhaal is veiliggesteld, moet de inspecteur de belastingplichtige alsnog een reële mogelijkheid geven om te worden gehoord voordat de beslagtermijn verstrijkt.

De Hoge Raad oordeelt dat een belastingplichtige ten tijde van de handelingen een pleitbaar standpunt innam over de weigering van btw-aftrek bij fraude, omdat hierover destijds redelijke twijfel bestond. Dit sluit een vergrijpboete uit. De rechter heeft discretionaire bevoegdheid bij de toepassing van artikel 8:45 Awb.

De Hoge Raad bevestigt dat het toetsingsverbod (art. 120 Grondwet) de rechter verbiedt een wet in formele zin te toetsen aan het Statuut of algemene rechtsbeginselen. Een groot nadeel door verschillende renteberekeningen was door de wetgever voorzien en is dus geen bijzondere, onverdisconteerde omstandigheid.

Voor de toepassing van de btw-verleggingsregeling is het een noodzakelijke voorwaarde dat de Belastingdienst de identiteit van de afnemer kan vaststellen. Als de identiteit onbekend is, kan de regeling niet worden toegepast en blijft de leverancier de omzetbelasting verschuldigd.

De BTW-vrijstelling voor sociale diensten geldt alleen voor ondernemers zonder winstoogmerk. De Hoge Raad oordeelt dat een lagere regeling (Bijlage B) die de vrijstelling uitbreidt naar winstbeogende instellingen onverbindend is, omdat dit in strijd is met de wet (art. 11 Wet OB).

De inspecteur is niet verplicht het verzonden aanslagbiljet over te leggen (art. 8:42 Awb). De omvang van de niet-betaalde belasting is op zichzelf onvoldoende om (voorwaardelijk) opzet voor een vergrijpboete ex art. 67f AWR te bewijzen.

Een veilinghuis dat de winstmargeregeling toepast, moet omzetbelasting berekenen over zijn totale winstmarge. Deze marge omvat niet alleen het opgeld van de koper, maar ook de commissie die in rekening wordt gebracht aan de particuliere verkoper. De btw wordt geacht in deze marge te zijn begrepen.

De herzieningsregeling voor btw-aftrek kan niet worden gebruikt om een verzuim tot aftrek te corrigeren. Bij de beoordeling van misbruik van recht moet een samenstel van (rechts)handelingen in zijn geheel worden beschouwd, niet slechts één afzonderlijke transactie.

Om af te wijken van de pro rata naar omzetverhouding, moet het werkelijke gebruik van goederen en diensten objectief en nauwkeurig vast te stellen zijn. Een 'nauwkeuriger' resultaat is onvoldoende. De berekening moet bovendien alle gemengd gebruikte kosten van de (gehele) fiscale eenheid omvatten.

De Hoge Raad wijst een herzieningsaanvraag af. De aangevoerde gegevens, waaronder deskundigenrapporten en nieuwe feiten over een bouwproject, vormen geen 'novum' volgens artikel 457 Sv. De informatie was deels al bekend of wekt niet het vereiste 'ernstige vermoeden' dat de feitenrechter tot een andere uitspraak was gekomen.

De fiscus moet een belastingplichtige expliciet en in niet mis te verstane bewoordingen informeren over een voorgenomen naheffingsaanslag. Een schending van dit Unierechtelijke verdedigingsbeginsel leidt echter alleen tot vernietiging als de besluitvorming zonder de schending een andere afloop had kunnen hebben.

Perioden van leegstand van een verhuurde recreatiewoning gelden niet als privégebruik voor de btw, als de eigenaar door een verhuurovereenkomst niet op elk moment naar eigen goeddunken over de woning kan beschikken. Het verlaagde btw-tarief is niet van toepassing op dit privégebruik.

De inspecteur mag btw naheffen via artikel 20 AWR als achteraf blijkt dat niet is voldaan aan de voorwaarden voor een belaste levering van een onroerende zaak. Het ontbreken van een specifieke aangifteplicht voor deze herziening staat hier niet aan in de weg.

De Hoge Raad verduidelijkt dat voor organisatorische verwevenheid bij een fiscale eenheid een gezamenlijke leiding volstaat en ondergeschiktheid niet vereist is. Een onjuiste beschikking wekt in beginsel vertrouwen, tenzij de belastingplichtige zelf onjuiste of onvolledige informatie heeft verstrekt.

Een pand in gezamenlijk eigendom van vennoten van een vof behoort tot het bedrijfsvermogen als zij erover kunnen beschikken als ware de vof eigenaar en het voor de onderneming bestemmen. Dit laatste blijkt als de vof het pand zakelijk gebruikt en alle voorbelasting aftrekt.

Het niet horen van een belanghebbende vóór het opleggen van een naheffingsaanslag schendt het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel. Dit leidt tot vernietiging van de aanslag, tenzij de inspecteur aannemelijk maakt dat er een rechtvaardigingsgrond was, zoals de noodzaak tot onmiddellijke invordering.

Een expliciete toezegging van de fiscus in een controlerapport bindt de inspecteur, tenzij de belastingplichtige relevante informatie heeft achtergehouden. De strengere criteria voor stilzwijgende goedkeuring uit het Boekenclubarrest zijn hier niet van toepassing. Dit verduidelijkt de reikwijdte van het vertrouwensbeginsel.

De verplichting tot het doen van een suppletieaangifte (art. 10a AWR) schendt het nemo-teneturbeginsel niet. Echter, de via deze suppletie verkregen informatie is wilsafhankelijk en mag niet worden gebruikt als bewijs voor het opleggen van een boete over de oorspronkelijke onjuiste aangifte.

Het oogmerk van belastingbesparing is niet relevant voor de vraag of een levering onder bezwarende titel plaatsvindt. Dit motief doet niet af aan het rechtstreekse verband tussen de levering en de tegenprestatie en is pas van belang bij de toetsing aan misbruik van recht.

Ook zonder informatiebeschikking kan de bewijslast worden omgekeerd als de inspecteur aannemelijk maakt dat de vereiste aangifte niet is gedaan. Dit kan door aan te tonen dat de administratie zodanig gebrekkig is dat deze niet als grondslag voor de winstberekening kan dienen.

Het niet bewaren van detailgegevens uit een kassasysteem is een schending van de bewaarplicht (art. 52 AWR). Dit rechtvaardigt een informatiebeschikking, tenzij de administratie andere gegevens bevat die een afdoende controle van de omzet mogelijk maken. Extrapolatie van gebreken is dan niet meer doorslaggevend.

Parkeergelegenheid aanbieden bij een attractiepark is een zelfstandige prestatie, belast met het algemene btw-tarief. Dat bezoekers zich door de ligging van het park genoodzaakt voelen om van de parkeerplaats gebruik te maken, maakt dit niet tot een bijkomende prestatie bij de toegang.

Een ondernemer die als importeur wordt aangeslagen voor btw op gestolen goederen waarvan hij geen eigenaar is, kan die btw niet aftrekken. De aftrek is alleen mogelijk als de kosten van de goederen zijn verwerkt in de prijs van zijn belaste prestaties.

Betalen voor het gebruik van speelautomaten in een vrij toegankelijke amusementshal kwalificeert niet als 'het verlenen van toegang' voor het verlaagde btw-tarief. Een beroep op het neutraliteitsbeginsel door vergelijking met een kermis of sportaccommodatie slaagt evenmin, omdat de prestaties niet soortgelijk zijn.

Het ontbreken van een btw-identificatienummer van de afnemer in de lidstaat van aankomst van de goederen is op zichzelf geen aanwijzing van fraude die een ondernemer tot nader onderzoek verplicht, zelfs niet bij handel in fraudegevoelige goederen. Het nultarief kan dan niet worden geweigerd.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie over de vraag of de btw-herzieningsregeling kan worden gebruikt om een vergeten btw-aftrek alsnog te effectueren bij ingebruikname, ook als het werkelijke gebruik overeenkomt met de oorspronkelijke bestemming.

Een sale-and-lease-back transactie waarbij juridische eigendom wordt overgedragen, is een btw-belaste levering, ook bij contractuele verkoopbeperkingen. De faciliteit voor overgang van een algemeenheid van goederen (art. 37d Wet OB) is niet van toepassing als de verkoper zijn economische activiteit voortzet als huurder/onderverhuurder.

Een kunstmatige jachtverhuurstructuur, opgezet om BTW op de aanschaf en het privégebruik van een jacht binnen de EU te ontwijken, vormt misbruik van recht. Het recht op aftrek van invoer-BTW mag worden geweigerd, ook als het belastingvoordeel betrekking heeft op een andere lidstaat.

Vermogensbeheer kan onder de btw-vrijstelling voor collectieve beleggingsfondsen vallen, ook als beleggers een vordering op een stichting krijgen in plaats van een participatie. Beslissend is de feitelijke samenvoeging en risicospreiding. Toezicht onder een Wft-vergunning voor individueel vermogensbeheer kwalificeert als vereist bijzonder overheidstoezicht.

Een gemeente die een sportaccommodatie tegen een niet-kostendekkende, maar niet-symbolische vergoeding ter beschikking stelt, kan als btw-ondernemer handelen. Het publieke belang of het ontbreken van winstoogmerk is daarbij niet doorslaggevend. Er moet een tweeledige toets plaatsvinden.

Een notariële nota van afrekening die de functie van een factuur vervult, is een factuur in de zin van art. 37 Wet OB. De hierop vermelde btw is verschuldigd. Het niet aangeven hiervan kan niet worden gerechtvaardigd met een pleitbaar standpunt.

De terbeschikkingstelling van een sportaccommodatie is niet per definitie 'gelegenheid tot sportbeoefening'. Bepalend is de aard van de prestatie: is deze passief (vrijgestelde verhuur) of actief (belaste dienst)? Alle omstandigheden, inclusief het geheel van overeenkomsten, moeten hierbij objectief worden beoordeeld.

Een lid van een bezwarenadviescommissie (art. 7:13 Awb) is geen ondernemer voor de omzetbelasting. De werkzaamheden worden niet 'zelfstandig' verricht, omdat de leden niet in eigen naam, voor eigen rekening en onder eigen verantwoordelijkheid handelen, maar als collectieve commissie.

Het uitgeven van grafrechten door een gemeente is geen overheidshandelen, maar een economische activiteit. Doorslaggevend is dat private partijen deze activiteit ook kunnen verrichten zonder specifieke overheidsbevoegdheden, waardoor de gemeente als btw-ondernemer handelt en geen recht heeft op compensatie uit het BTW-compensatiefonds.

Het verlenen van een licentie en data door een buitenlandse totalisatoraanbieder aan een Nederlandse aanbieder voor een 'common pool' kwalificeert niet als het geven van gelegenheid tot deelname aan een kansspel. De Nederlandse aanbieder is geen 'speler' en daarom geldt de btw-vrijstelling voor kansspelen niet.

De Hoge Raad oordeelt dat een onderneming btw op advocaatkosten voor de strafzaak van haar directeur kan aftrekken, indien deze kosten noodzakelijk waren om het voortbestaan van de eigen economische activiteit veilig te stellen. De herkomst van de strafzaak is hierbij niet doorslaggevend.

De Hoge Raad oordeelt dat een veroordeling voor het doen van een onjuiste btw-aangifte (opgeven van een te laag bedrag) niet in stand kan blijven als de betreffende leveringen, in dit geval van telefoonkaarten, materieel zijn vrijgesteld van omzetbelasting.