Terug naar bibliotheek
Hoofdstuk 8. Bijzondere bepalingen over de wijze van procederen bij de bestuursrechter
Titel 8.2. Behandeling van het beroep in eerste aanleg
Afdeling 8.2.6. Uitspraak
Artikel 8:72

Artikel 8:72 (Bevoegdheden bestuursrechter na gegrond beroep)

Laatste versie

1. Indien de bestuursrechter het beroep gegrond verklaart, vernietigt hij het bestreden besluit geheel of gedeeltelijk.

2. De vernietiging van een besluit of een gedeelte van een besluit brengt vernietiging van de rechtsgevolgen van dat besluit of van het vernietigde gedeelte daarvan mee.

3. De bestuursrechter kan bepalen dat:

a. de rechtsgevolgen van het vernietigde besluit of het vernietigde gedeelte daarvan geheel of gedeeltelijk in stand blijven, of b. zijn uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde besluit of het vernietigde gedeelte daarvan.

4. De bestuursrechter kan, indien toepassing van het derde lid niet mogelijk is, het bestuursorgaan opdragen een nieuw besluit te nemen of een andere handeling te verrichten met inachtneming van zijn aanwijzingen. Daarbij kan hij:

a. bepalen dat wettelijke voorschriften over de voorbereiding van het nieuwe besluit of de andere handeling geheel of gedeeltelijk buiten toepassing blijven; b. het bestuursorgaan een termijn stellen voor het nemen van het nieuwe besluit of het verrichten van de andere handeling.

5. De bestuursrechter kan zo nodig een voorlopige voorziening treffen. Daarbij bepaalt hij het tijdstip waarop de voorlopige voorziening vervalt.

6. De bestuursrechter kan bepalen dat, indien of zolang het bestuursorgaan niet voldoet aan een uitspraak, het bestuursorgaan aan een door hem aangewezen partij een in de uitspraak vast te stellen dwangsom verbeurt. De artikelen 611a, vierde lid, 611b tot en met 611d en 611g van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering zijn van overeenkomstige toepassing.

Uitleg in duidelijke taal

1. Indien de bestuursrechter het beroep gegrond verklaart, vernietigt hij het bestreden besluit geheel of gedeeltelijk.

Dit betekent dat als de bestuursrechter oordeelt dat het beroep terecht is ingesteld (gegrond verklaart), hij het besluit waartegen beroep is ingesteld (het bestreden besluit) in zijn geheel of voor een deel ongeldig maakt (vernietigt).

2. De vernietiging van een besluit of een gedeelte van een besluit brengt vernietiging van de rechtsgevolgen van dat besluit of van het vernietigde gedeelte daarvan mee.

Dit houdt in dat wanneer een besluit of een deel ervan wordt vernietigd, ook de juridische consequenties (rechtsgevolgen) van dat besluit of van het vernietigde deel komen te vervallen (worden vernietigd).

3. De bestuursrechter kan bepalen dat:

De bestuursrechter heeft de mogelijkheid om te beslissen dat:

a. de rechtsgevolgen van het vernietigde besluit of het vernietigde gedeelte daarvan geheel of gedeeltelijk in stand blijven, of

Dit betekent dat de juridische consequenties (rechtsgevolgen) van het besluit dat vernietigd is, of van het deel dat vernietigd is, toch helemaal of voor een deel blijven gelden (in stand blijven), of

b. zijn uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde besluit of het vernietigde gedeelte daarvan.

Dit betekent dat de uitspraak van de bestuursrechter zelf de plaats inneemt van het besluit dat vernietigd is, of van het deel van het besluit dat vernietigd is.

4. De bestuursrechter kan, indien toepassing van het derde lid niet mogelijk is, het bestuursorgaan opdragen een nieuw besluit te nemen of een andere handeling te verrichten met inachtneming van zijn aanwijzingen. Daarbij kan hij:

Als de bestuursrechter de opties genoemd in het derde lid niet kan toepassen, kan hij het bestuursorgaan de opdracht geven (opdragen) om een nieuw besluit te nemen of een andere actie (handeling) uit te voeren. Het bestuursorgaan moet hierbij rekening houden met de instructies (aanwijzingen) van de bestuursrechter. De bestuursrechter kan daarbij:

a. bepalen dat wettelijke voorschriften over de voorbereiding van het nieuwe besluit of de andere handeling geheel of gedeeltelijk buiten toepassing blijven;

beslissen dat de wettelijke regels (wettelijke voorschriften) die gelden voor de voorbereiding van het nieuwe besluit of de andere handeling, helemaal of voor een deel niet gevolgd hoeven te worden (buiten toepassing blijven);

b. het bestuursorgaan een termijn stellen voor het nemen van het nieuwe besluit of het verrichten van de andere handeling.

het bestuursorgaan een deadline (termijn) geven waarbinnen het nieuwe besluit genomen moet zijn of de andere handeling verricht moet zijn.

5. De bestuursrechter kan zo nodig een voorlopige voorziening treffen. Daarbij bepaalt hij het tijdstip waarop de voorlopige voorziening vervalt.

Indien noodzakelijk (zo nodig) kan de bestuursrechter een tijdelijke maatregel (voorlopige voorziening) opleggen. Hij stelt daarbij ook vast wanneer deze tijdelijke maatregel niet meer geldig is (vervalt).

6. De bestuursrechter kan bepalen dat, indien of zolang het bestuursorgaan niet voldoet aan een uitspraak, het bestuursorgaan aan een door hem aangewezen partij een in de uitspraak vast te stellen dwangsom verbeurt. De artikelen 611a, vierde lid, 611b tot en met 611d en 611g van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering zijn van overeenkomstige toepassing.

De bestuursrechter kan beslissen dat, als het bestuursorgaan een uitspraak niet nakomt (niet voldoet aan een uitspraak), of zolang het die niet nakomt, het bestuursorgaan een geldbedrag (dwangsom) moet betalen aan een partij die de rechter aanwijst. De hoogte van deze dwangsom wordt in de uitspraak vastgesteld. De artikelen 611a, vierde lid, 611b tot en met 611d, en 611g van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering gelden hierbij op een vergelijkbare manier (zijn van overeenkomstige toepassing).

Rechtspraak waarin dit artikel wordt benoemd

519 uitspraken gevonden
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:18011 - Rechtbank Den Haag - 1 oktober 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:180111 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:16439 - Rechtbank Den Haag - 4 september 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:164394 september 2025Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Verbintenissenrecht
Parket bij de Hoge Raad

ECLI:NL:PHR:2025:907 - Parket bij de Hoge Raad - 29 augustus 2025

ECLI:NL:PHR:2025:90729 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak
BelastingrechtProcesrecht Belastingen, Lokale Belastingen
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Overijssel

ECLI:NL:RBOVE:2025:4894 - Rechtbank Overijssel - 23 juli 2025

ECLI:NL:RBOVE:2025:489423 juli 2025Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Raad van State

ECLI:NL:RVS:2025:4808 - Raad van State - 8 oktober 2025

ECLI:NL:RVS:2025:48088 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:17306 - Rechtbank Den Haag - 16 september 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:1730616 september 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtVreemdelingenrecht, Bestuursprocesrecht
Internationaal PubliekrechtMensenrechten
Rechtbank Zeeland-West-Brabant

ECLI:NL:RBZWB:2025:5810 - Rechtbank Zeeland-West-Brabant - 28 augustus 2025

ECLI:NL:RBZWB:2025:581028 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Raad van State

ECLI:NL:RVS:2025:4120 - Raad van State - 27 augustus 2025

ECLI:NL:RVS:2025:412027 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Raad van State

ECLI:NL:RVS:2025:4002 - Raad van State - 20 augustus 2025

ECLI:NL:RVS:2025:400220 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:16348 - Rechtbank Den Haag - 8 augustus 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:163488 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtVreemdelingenrecht, Bestuursprocesrecht
Internationaal PubliekrechtEuropees Recht
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:13861 - Rechtbank Den Haag - 24 juli 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:1386124 juli 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtVreemdelingenrecht, Bestuursprocesrecht
Rechtbank Noord-Holland

ECLI:NL:RBNHO:2025:8074 - Rechtbank Noord-Holland - 17 juli 2025

ECLI:NL:RBNHO:2025:807417 juli 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht, Socialezekerheidsrecht
Raad van State8x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RVS:2025:3690 - Raad van State - 6 augustus 2025

ECLI:NL:RVS:2025:36906 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Raad van State1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RVS:2025:2969 - Raad van State - 2 juli 2025

ECLI:NL:RVS:2025:29692 juli 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Internationaal PubliekrechtEuropees Recht
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:18673 - Rechtbank Den Haag - 10 oktober 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:1867310 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:18674 - Rechtbank Den Haag - 10 oktober 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:1867410 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:18675 - Rechtbank Den Haag - 10 oktober 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:1867510 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:18561 - Rechtbank Den Haag - 8 oktober 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:185618 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:18562 - Rechtbank Den Haag - 8 oktober 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:185628 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Den Haag

ECLI:NL:RBDHA:2025:18563 - Rechtbank Den Haag - 8 oktober 2025

ECLI:NL:RBDHA:2025:185638 oktober 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak