Artikel 284 (Dwang, geweld, feitelijkheid, bedreiging geweld, bedreiging smaad)
1. Met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie wordt gestraft:
1°. hij die een ander door geweld of enige andere feitelijkheid of door bedreiging met geweld of enige andere feitelijkheid, gericht hetzij tegen die ander hetzij tegen derden, wederrechtelijk dwingt iets te doen, niet te doen of te dulden; 2°. hij die een ander door bedreiging met smaad of smaadschrift dwingt iets te doen, niet te doen of te dulden.
2. In het geval onder 2° omschreven wordt het misdrijf niet vervolgd dan op klacht van hem tegen wie het gepleegd is.
Uitleg in duidelijke taal
1. Met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie wordt gestraft:
Dit betekent letterlijk dat de hierna omschreven gedragingen bestraft worden met een gevangenisstraf van maximaal twee jaar of een geldboete van de vierde categorie.
1°. hij die een ander door geweld of enige andere feitelijkheid of door bedreiging met geweld of enige andere feitelijkheid, gericht hetzij tegen die ander hetzij tegen derden, wederrechtelijk dwingt iets te doen, niet te doen of te dulden;
wederrechtelijk dwingt (onrechtmatig dwingt) om iets te doen, iets niet te doen, of iets te dulden (gedogen). Deze dwang moet worden uitgeoefend:
- door
geweld(fysiek geweld) ofenige andere feitelijkheid(een andere daadwerkelijke handeling); - of door
bedreiging met geweldofbedreiging met enige andere feitelijkheid. Dezegeweld,feitelijkheid, ofbedreigingkan gericht zijnhetzij tegen die ander(de persoon die gedwongen wordt)hetzij tegen derden(andere personen).
2°. hij die een ander door bedreiging met smaad of smaadschrift dwingt iets te doen, niet te doen of te dulden.
Dit onderdeel specificeert dat eveneens gestraft wordt: de persoon die een ander dwingt om iets te doen, iets niet te doen, of iets te dulden. In dit geval wordt de dwang uitgeoefend door bedreiging met smaad (dreiging met eerroof of laster) of bedreiging met smaadschrift (dreiging met schriftelijke smaad of laster).
2. In het geval onder 2° omschreven wordt het misdrijf niet vervolgd dan op klacht van hem tegen wie het gepleegd is.
Dit lid bepaalt dat voor het misdrijf omschreven onder lid 1, sub 2° (dwang door bedreiging met smaad of smaadschrift), vervolging alleen plaatsvindt op klacht. Dit betekent dat de persoon tegen wie het misdrijf is gepleegd (hem tegen wie het gepleegd is) een formele klacht moet indienen voordat de officier van justitie tot vervolging kan overgaan. Zonder een dergelijke klacht wordt het misdrijf niet vervolgd.
Rechtspraak waarin dit artikel wordt benoemd
ECLI:NL:PHR:2025:923 - Parket bij de Hoge Raad - 2 september 2025
ECLI:NL:RBNNE:2025:2822 - Rechtbank Noord-Nederland - 15 juli 2025
ECLI:NL:RBNNE:2025:2823 - Rechtbank Noord-Nederland - 15 juli 2025
ECLI:NL:RBDHA:2025:18119 - Rechtbank Den Haag - 25 september 2025
ECLI:NL:RBZWB:2025:6861 - Rechtbank Zeeland-West-Brabant - 10 oktober 2025
ECLI:NL:RBDHA:2025:18083 - Rechtbank Den Haag - 25 september 2025
ECLI:NL:RBROT:2025:11341 - Rechtbank Rotterdam legt TBS met voorwaarden op voor belaging en mishandeling - 23 september 2025
De rechtbank veroordeelt een verminderd toerekeningsvatbare verdachte voor onder meer belaging en mishandeling van zijn ex-partner. Er wordt een gevangenisstraf en een TBS-maatregel met voorwaarden opgelegd. De rechtbank oordeelt expliciet dat de feiten geen geweldsmisdrijf vormen in de zin van artikel 38e Sr.
ECLI:NL:RBNHO:2025:10567 - Individueel aanspreken valt onder betogingsrecht, maar totaalverbod is disproportioneel - 18 september 2025
De rechtbank oordeelt dat het individueel aanspreken van personen tijdens een Pro Life betoging onder de reikwijdte van het betogingsrecht valt. Een algemeen voorschrift dat dit verbiedt, is echter disproportioneel en onnodig als de betoging al op afstand van de ingang van de kliniek plaatsvindt.
ECLI:NL:RBMNE:2025:5288 - Rechtbank Midden-Nederland - 10 oktober 2025
ECLI:NL:GHSHE:2025:2726 - Gerechtshof 's-Hertogenbosch - 7 oktober 2025
ECLI:NL:RBNNE:2025:3930 - Rechtbank Noord-Nederland - 30 september 2025
ECLI:NL:RBOVE:2025:5652 - Rechtbank Overijssel over medeplegen van afdreiging en poging tot dwang - 22 september 2025
De rechtbank veroordeelt een man voor het medeplegen van afdreiging door samen met een ander een slachtoffer te chanteren met intieme beelden. Ook wordt een poging tot dwang bewezen verklaard. Een beroep op ontoerekeningsvatbaarheid wordt verworpen wegens onvoldoende onderbouwing in het dossier.
ECLI:NL:RBZWB:2025:6348 - Veroordeling voor afpersing eigen vader en ontslag van rechtsvervolging voor witwassen - 22 september 2025
De rechtbank veroordeelt een verdachte voor het afpersen van zijn eigen vader. Voor het witwassen van dit door misdrijf verkregen geld volgt ontslag van alle rechtsvervolging. Het enkele verwerven en voorhanden hebben is volgens vaste rechtspraak onvoldoende voor een kwalificatie als witwassen.
ECLI:NL:RBNHO:2025:10562 - Betogingsrecht bij abortuskliniek: individueel aanspreken valt onder de WOM - 18 september 2025
De rechtbank oordeelt dat het individueel aanspreken van personen tijdens een betoging in beginsel onder het betogingsrecht valt. Een algemeen verbod om passanten en bezoekers aan te spreken is disproportioneel en onvoldoende noodzakelijk, en daarmee in strijd met artikel 2 van de Wet openbare manifestaties.