procesrecht belastingen

De inspecteur schendt het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel als hij, ook tijdens een lopend boekenonderzoek, een naheffingsaanslag oplegt zonder de belastingplichtige expliciet en in niet mis te verstane bewoordingen uit te nodigen te reageren op het concrete en definitieve voornemen daartoe.

De Richtlijn voor proceskostenvergoeding in WOZ-zaken is geen recht in de zin van art. 79 Wet RO. De feitenrechter is niet gebonden aan de forfaitaire uren en mag hiervan afwijken zonder dit te motiveren, bijvoorbeeld bij een geringere werkelijke tijdsbesteding voor een met software gegenereerd taxatierapport.

De Hoge Raad oordeelt dat recht op proceskostenvergoeding voor een incidenteel hoger beroep niet vervalt als dit in één geschrift met het verweer is opgenomen. Tevens mag een in hoger beroep onbestreden kostenvergoeding uit een eerdere fase niet zomaar worden vernietigd.

De Hoge Raad oordeelt dat de foutenleer ook kan worden toegepast op een afschrijvingsfout in de winstbepaling van een buitenlandse vaste inrichting, zelfs als die fout alleen de hoogte van de vrijstelling beïnvloedt en niet de generale winst van de gehele onderneming.

De Hoge Raad verduidelijkt de bewijslastverdeling voor de werktuigenuitzondering en stelt dat abandonneringskosten de WOZ-waarde kunnen drukken als deze voortvloeien uit een zakelijke verplichting, zoals een concessievoorwaarde. Een dubbele correctie voor functionele veroudering op uitgezonderde werktuigen is niet toegestaan.

In een verzetprocedure tegen een uitspraak wegens niet-tijdig beslissen, moet de rechter het argument dat het beroep onredelijk laat is ingediend (art. 6:12 Awb) beoordelen. Een beroep ingesteld meer dan een jaar nadat het bestuursorgaan in gebreke is, wordt in beginsel als onredelijk laat beschouwd.

De Hoge Raad oordeelt dat bij de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase in BPM-zaken de hogere waarde per punt uit het Besluit proceskosten bestuursrecht moet worden toegepast. Dit conform een eerder arrest. De Hoge Raad stelt de vergoeding zelf vast op basis van de actuele waarde.

Een belanghebbende die zich beroept op een 'bijzonder geval' voor een hogere proceskostenvergoeding onder de WHpkv, moet de stelling bewijzen. Inzicht in enkel de kosten van de betreffende procedure is onvoldoende. De beoordeling vereist inzicht in het gehele bedrijfsmodel van de gemachtigde.

De Hoge Raad oordeelt dat het hof een onjuiste, te lage waarde per punt heeft gehanteerd bij het vaststellen van de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase in een BPM-zaak. Conform een eerder arrest wordt de vergoeding gecorrigeerd naar het correcte, hogere tarief uit het Besluit proceskosten bestuursrecht.

De Hoge Raad oordeelt dat het hof een onjuiste (te lage) waarde per punt heeft gehanteerd bij het vaststellen van de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase. Conform een eerder arrest had een hogere waarde toegepast moeten worden. De Hoge Raad doet de zaak zelf af en stelt de vergoeding vast.

De Hoge Raad oordeelt dat bij het vaststellen van de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase de hogere puntwaarde uit de Bijlage bij het Besluit proceskosten bestuursrecht moet worden toegepast. Dit conform het eerdere arrest van 12 juli 2024 (ECLI:NL:HR:2024:1060). De zaak wordt aangehouden voor nader feitenonderzoek.

De Hoge Raad oordeelt dat het hof een onjuiste waarde per punt heeft gehanteerd bij het vaststellen van de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase. Conform een eerder arrest had een hogere waarde moeten worden toegepast. De Hoge Raad stelt de vergoeding zelf opnieuw vast op het correcte bedrag.

De Hoge Raad oordeelt dat het hof een onjuiste, lagere puntwaarde hanteerde voor de proceskostenvergoeding in de bezwaarfase. Conform een eerder arrest had het hogere tarief uit de Bijlage bij het Besluit proceskosten bestuursrecht moeten worden toegepast. De Hoge Raad corrigeert dit zelf.

De Hoge Raad oordeelt, in lijn met een eerder arrest, dat bij de proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase in BPM-zaken moet worden uitgegaan van de hogere waarde per punt uit het Besluit proceskosten bestuursrecht. De zaak wordt aangehouden voor een nader onderzoek naar de cassatiekosten.

Als in hoger beroep alleen de hoogte van de waarde per punt van de proceskostenvergoeding ter discussie staat, mag het hof niet ambtshalve de door de rechtbank vastgestelde wegingsfactor verlagen. Dit is in strijd met het verbod op reformatio in peius.

Een belanghebbende die een hogere proceskostenvergoeding wil dan de Wet herwaardering proceskostenvergoedingen WOZ en bpm (WHpkv) toestaat, moet aantonen dat het bedrijfsmodel van diens gemachtigde niet alle drie de kenmerken van overcompensatie vertoont. Inzicht in de specifieke zaak alleen is daartoe onvoldoende; de bewijslast omvat het gehele bedrijfsmodel.

Een rechter mag een rechtsgrond niet ambtshalve toepassen als een partij deze uitdrukkelijk en ondubbelzinnig heeft ingetrokken. Dit is alleen anders als de vaststaande feiten dwingen tot toepassing. Door zelf feiten vast te stellen voor de ingetrokken stelling treedt de rechter buiten de rechtsstrijd.

De Hoge Raad oordeelt dat een geschil over de terugvordering van te veel betaald griffierecht een aangelegenheid is tussen de rechtzoekende en de griffier van het gerecht waar de procedure liep. Een klacht hierover in cassatie faalt als het gerecht de hoogte van het griffierecht juist heeft vastgesteld.

Indien een belanghebbende in zijn bezwaargronden tegen een navorderingsaanslag inhoudelijk ageert tegen de eerdere, definitieve aanslag, moet de inspecteur deze gronden aanmerken als een verzoek om ambtshalve vermindering van die oorspronkelijke aanslag. Het niet-beslissen hierop opent de weg voor beroep wegens niet tijdig beslissen.

Indien een rechter de handelsinkoopwaarde van een auto voor de BPM in goede justitie vaststelt, moet de belastingplichtige die deze waarde betwist, aannemelijk maken dat de waarde als geheel genomen te hoog is. Het introduceren van een andere koerslijst is dan onvoldoende.

Een belastingaanslag voor een door zuivere splitsing verdwenen rechtspersoon moet op diens naam worden gesteld. De bekendmaking is rechtsgeldig als de aanslag wordt verzonden naar het adres van ten minste één van de verkrijgende (opvolgende) rechtspersonen.

Bij de BPM-berekening voor een gebruikte importauto is de eigen CO2-uitstoot leidend, niet die van een referentieauto. Een hof mag een proceskostenvergoeding voor een eerdere fase niet ambtshalve verlagen als de hoogte ervan in hoger beroep geen geschilpunt is.

Bij digitaal procederen geldt als tijdstip van ontvangst van een gerechtelijk bericht het moment waarop een notificatiebericht is verstuurd (art. 8:36c lid 2 Awb). Slechts als van notificaties is afgezien, is het moment van toegankelijkheid in het digitale systeem bepalend. Een oordeel hierover moet gemotiveerd zijn.

Indien een bestuursorgaan volledig tegemoetkomt aan de klacht van een belanghebbende, vervalt het procesbelang. Het rechtsmiddel wordt dan niet-ontvankelijk verklaard met een proceskostenveroordeling. Voor de hoogte van die vergoeding in bpm-zaken houdt de Hoge Raad zijn beslissing aan in afwachting van nadere informatie.

De Hoge Raad verduidelijkt dat voor het gebruik van strafrechtelijk onrechtmatig verkregen bewijs in belastingzaken, de vraag of de inspecteur het bewijs rechtmatig had kunnen verkrijgen niet langer relevant is. De enige maatstaf is het 'zozeer-indruistcriterium' en eventuele strijd met artikel 6 EVRM.

De Hoge Raad oordeelt dat de Wet herwaardering proceskostenvergoedingen WOZ en bpm (WHpkv), die proceskostenvergoedingen in WOZ- en bpm-zaken beperkt, geen ongerechtvaardigde ongelijke behandeling vormt en niet in strijd is met het EVRM, IVBPR of Unierecht. De wetgever heeft een legitiem doel en een ruime beoordelingsmarge.

De Hoge Raad oordeelt dat bij de berekening van het werkelijke rendement in box 3 niet-gerealiseerde waardestijgingen moeten worden meegenomen. Het eigen gebruik van een onverhuurde tweede woning telt echter niet als rendement. De heffing over een uitkering wegens overlijdensschade is niet in strijd met het recht.

Een tijdige, aparte brief die een digitale aangifte aanvult, wordt als onderdeel van die aangifte beschouwd. Als de inspecteur de aanslag vaststelt conform deze gecombineerde informatie, mag op grond van artikel 30fc AWR geen belastingrente in rekening worden gebracht.

De Hoge Raad oordeelt dat bij het bieden van rechtsherstel voor de box 3-heffing, het ‘werkelijk behaald rendement’ ook ongerealiseerde vermogensmutaties omvat. De juridische bestemming als natuurgebied maakt agrarische grond niet tot vrijgesteld natuurterrein; het feitelijk gebruik is doorslaggevend. De bewijslast voor het werkelijke rendement rust op belanghebbende.

De grens van € 15 voor het financieel belang bij een verzoek om immateriële schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn mag niet worden geïndexeerd. Op basis van overgangsrecht blijft deze vaste grens van toepassing op oude verzoeken, ondanks een latere aanpassing van de rechtspraak.

De inspecteur handelt niet voortvarend bij het gebruik van de verlengde navorderingstermijn als hij wacht met het opleggen van aanslagen, omdat hij intern overlegt over een vennootschap die pas in latere jaren relevant werd. Een onverklaarbare vertraging van meer dan zes maanden leidt tot vernietiging van de navorderingsaanslagen.

De Hoge Raad oordeelt dat de vrijstelling van energiebelasting voor 'vervaardiging van gips' in artikel 64, lid 4, Wbm restrictief moet worden uitgelegd. Dit omvat niet de vervaardiging van producten van gips, zoals gipsplaten. De wetgever heeft bewust aangesloten bij de NACE/SBI-nomenclatuur.

De kosten van een naheffingsaanslag parkeerbelasting zijn geen 'criminal charge' onder art. 6 EVRM. De rechter kan de kosten niet matigen op basis van verwijtbaarheid of evenredigheid, tenzij de belastingplichtige door uitzonderlijke omstandigheden geen reële kans had om te betalen.

De Hoge Raad oordeelt ambtshalve dat artikel 67f AWR geen wettelijke grondslag biedt voor een vergrijpboete aan een persoon die geen belastingplichtige is en ten onrechte een BPM-teruggaaf heeft ontvangen. De boetebepaling is beperkt tot de oorspronkelijke belasting- of inhoudingsplichtige die de belasting heeft voldaan.

De Hoge Raad oordeelt dat voor vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn niet vereist is dat het geschil over de belastingheffing zelf gaat. Spanning en frustratie kunnen ook voortvloeien uit een procedure over een afzonderlijke beschikking, zoals een rentebeschikking.

De Hoge Raad oordeelt dat de vergoeding voor immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn niet wordt gemaximeerd. Er is geen maximum gebaseerd op het financiële belang van de zaak, noch een verlaagd tarief voor specifieke procedures zoals WOZ-zaken.

Een belanghebbende, zoals een voormalig aandeelhouder, kan geen bezwaar maken tegen een belastingaanslag opgelegd aan een niet meer bestaande rechtspersoon, als heropening van de vereffening naar het toepasselijke recht onmogelijk is. De in het arrest van 19 september 2003 aanvaarde bezwaarmogelijkheid bestaat in dat geval niet.

De Hoge Raad verhoogt de grens voor het financieel belang in belastingzaken van € 15 naar € 1.000 om strategisch procederen voor een schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn tegen te gaan. Er is nu een gedifferentieerde regeling.

De Hoge Raad oordeelt dat artikel 30g, lid 4, AWR (oud) een uitputtende regeling is. Dit sluit een afzonderlijke schadevergoeding op grond van artikel 8:73 Awb voor rentenadeel door een te laat uitgevoerde achterwaartse verliesverrekening uit, ook als dit het gevolg is van een onrechtmatige verliesvaststellingsbeschikking.

Een belastingplichtige die stelt dat de BPM-waardering via de koerslijstmethode te hoog is wegens een schadeverleden, moet de lagere werkelijke handelswaarde aantonen met een deskundigenonderzoek. Een schatting door de rechter 'in goede justitie' is hiervoor onvoldoende.

In Curaçaose belastingzaken kan de belastingrechter bij overschrijding van de redelijke termijn enkel de schending constateren; alleen de burgerlijke rechter is bevoegd schadevergoeding toe te kennen. Wel kan de belastingrechter een boete verminderen als sanctie op de termijnoverschrijding in de boetezaak zelf.

Een beschikking fiscale eenheid creëert geen fiscale eenheid als niet aan de wettelijke vereisten is voldaan. De beschikking is niet constitutief. Een beroep op het vertrouwensbeginsel is slechts mogelijk onder strikte voorwaarden, waarbij de informatieverstrekking door de belastingplichtige cruciaal is.

Een direct vertegenwoordiger die de douaneschuld van zijn opdrachtgever wil voldoen, wordt niet rechtstreeks geraakt door de aan de opdrachtgever gerichte uitnodiging tot betaling. Artikel 231 CDW biedt slechts een mogelijkheid tot betaling door een derde, maar creëert geen afdwingbare betalingsverplichting voor die derde.

Wangedrag van een gemachtigde kan een verlenging van de redelijke termijn rechtvaardigen. Op grond van bijzondere omstandigheden (art. 2, lid 3, Besluit proceskosten bestuursrecht) mag de rechter een proceskostenvergoeding weigeren voor een processtuk met grievend en beledigend taalgebruik.

Het nalaten van een inspecteur om bevindingen over een mogelijke ongebruikelijke terbeschikkingstelling te delen met de inspecteur van de betrokken verwant, wordt toegerekend als ambtelijk verzuim. Dit verzuim staat navordering in de weg.

Een bestelauto waarvan de laadruimte niet meer in haar geheel is voorzien van een vlakke laadvloer door het plaatsen van een stoel, wordt fiscaal aangemerkt als personenauto. De ondergeschiktheid van personenvervoer aan goederenvervoer is hierbij niet relevant.

Voor een informatieverzoek onder een belastingverdrag over 'criminal tax matters' is geen redelijk vermoeden van schuld vereist; een onderzoek naar een fiscaal opzetdelict volstaat. De informatieplicht van een belanghebbende met Alzheimer wordt beoordeeld naar diens capaciteit ten tijde van de gestelde vragen.

De Hoge Raad oordeelt dat de mogelijkheid voor een werknemer om thuis te werken niet betekent dat het woon-werkverkeer als zakelijk gebruik voor de btw kwalificeert. Ook behoren zowel vaste als variabele autokosten tot de heffingsgrondslag voor het privégebruik.

Een omstandigheid die onvoldoende is om eigendom en aanschaf van een goed aannemelijk te maken, kan niet dienen als redelijk aanknopingspunt voor een schatting van inkomen. De Hoge Raad verwerpt de tegenstrijdige redenering van het hof.

De heffingsambtenaar moet op specifiek verzoek onderliggende WOZ-gegevens verstrekken, ook als deze niet in het taxatieverslag staan. De verplichting uit artikel 7:4, lid 3, Awb om te informeren over terinzagelegging is onvoorwaardelijk, ook bij een professionele gemachtigde.