Terug naar bibliotheek
Titel III. De bevoegdheid van het gemeentebestuur
Hoofdstuk XI. De bevoegdheid van de burgemeester
Artikel 174a

Artikel 174a (Sluitingsbevoegdheid burgemeester bij openbare ordeverstoring)

Laatste versie

1. De burgemeester kan besluiten een woning, een niet voor het publiek toegankelijk lokaal of een bij die woning of dat lokaal behorend erf te sluiten, indien:

a. door gedragingen in de woning of het lokaal of op het erf de openbare orde rond de woning, het lokaal of het erf ernstig wordt verstoord; b. door ernstig geweld, of bedreiging daarmee, in of in de onmiddellijke nabijheid van de woning of het lokaal of op het erf of in de onmiddellijke nabijheid van het erf, de openbare orde rond de woning, het lokaal of het erf ernstig wordt verstoord of ernstige vrees bestaat voor het ontstaan van een zodanige verstoring; c. door het aantreffen in de woning of het lokaal of op het erf van een wapen als bedoeld in artikel 2 van de Wet wapens en munitie de openbare orde rond de woning, het lokaal of het erf ernstig wordt verstoord of ernstige vrees bestaat voor het ontstaan van een zodanige verstoring.

2. De in het eerste lid, aanhef, genoemde bevoegdheid komt de burgemeester eveneens toe in geval van ernstige vrees voor verstoring van de openbare orde op de grond dat de rechthebbende op de woning, het lokaal of het erf eerder een woning, een niet voor het publiek toegankelijk lokaal of een bij die woning of dat lokaal behorend erf op een zodanige wijze heeft gebruikt of doen gebruiken dat die woning, dat lokaal of dat erf op grond van het eerste lid, onderdeel a, is gesloten, en er aanwijzingen zijn dat betrokkene de woning, het lokaal of het erf ten aanzien waarvan hij rechthebbende is eveneens op een zodanige wijze zal gebruiken of doen gebruiken.

3. De burgemeester bepaalt in het besluit de duur van de sluiting. In geval van ernstige vrees voor herhaling of het ontstaan van de ernstige verstoring van de openbare orde kan hij besluiten de duur van de sluiting tot een door hem te bepalen tijdstip te verlengen.

4. Bij de bekendmaking van het besluit worden belanghebbenden in de gelegenheid gesteld binnen een te stellen termijn maatregelen te treffen waardoor de ernstige verstoring van de openbare orde wordt beëindigd of voorkomen. De eerste volzin is niet van toepassing, indien voorafgaande bekendmaking in spoedeisende gevallen niet mogelijk is.

5. De artikelen 5:25 tot en met 5:28 van de Algemene wet bestuursrecht zijn van overeenkomstige toepassing. De burgemeester kan van de overtreder de ingevolge artikel 5:25 van de Algemene wet bestuursrecht verschuldigde kosten invorderen bij dwangbevel.

Uitleg in duidelijke taal

1. De burgemeester kan besluiten een woning, een niet voor het publiek toegankelijk lokaal of een bij die woning of dat lokaal behorend erf te sluiten, indien:

Dit betekent dat de burgemeester de bevoegdheid heeft om te beslissen tot sluiting van een woning, een lokaal dat niet voor publiek toegankelijk is, of een erf dat bij die woning of dat lokaal hoort, onder bepaalde voorwaarden.

a. door gedragingen in de woning of het lokaal of op het erf de openbare orde rond de woning, het lokaal of het erf ernstig wordt verstoord;

Dit betekent: indien de openbare orde rondom de woning, het lokaal of het erf ernstig verstoord wordt als gevolg van gedragingen die plaatsvinden in de woning, in het lokaal of op het erf.

b. door ernstig geweld, of bedreiging daarmee, in of in de onmiddellijke nabijheid van de woning of het lokaal of op het erf of in de onmiddellijke nabijheid van het erf, de openbare orde rond de woning, het lokaal of het erf ernstig wordt verstoord of ernstige vrees bestaat voor het ontstaan van een zodanige verstoring;

Dit betekent: indien de openbare orde rondom de woning, het lokaal of het erf ernstig verstoord wordt, of er ernstige vrees bestaat dat zo'n verstoring zal ontstaan, als gevolg van ernstig geweld of de dreiging met ernstig geweld. Dit geweld of de dreiging daarmee moet plaatsvinden in of direct in de buurt van de woning, het lokaal of het erf, of direct in de buurt van het erf.

c. door het aantreffen in de woning of het lokaal of op het erf van een wapen als bedoeld in artikel 2 van de Wet wapens en munitie de openbare orde rond de woning, het lokaal of het erf ernstig wordt verstoord of ernstige vrees bestaat voor het ontstaan van een zodanige verstoring.

Dit betekent: indien de openbare orde rondom de woning, het lokaal of het erf ernstig verstoord wordt, of er ernstige vrees bestaat dat zo'n verstoring zal ontstaan, doordat in de woning, het lokaal of op het erf een wapen wordt gevonden zoals omschreven in artikel 2 van de Wet wapens en munitie.

2. De in het eerste lid, aanhef, genoemde bevoegdheid komt de burgemeester eveneens toe in geval van ernstige vrees voor verstoring van de openbare orde op de grond dat de rechthebbende op de woning, het lokaal of het erf eerder een woning, een niet voor het publiek toegankelijk lokaal of een bij die woning of dat lokaal behorend erf op een zodanige wijze heeft gebruikt of doen gebruiken dat die woning, dat lokaal of dat erf op grond van het eerste lid, onderdeel a, is gesloten, en er aanwijzingen zijn dat betrokkene de woning, het lokaal of het erf ten aanzien waarvan hij rechthebbende is eveneens op een zodanige wijze zal gebruiken of doen gebruiken.

Dit betekent dat de burgemeester de bevoegdheid tot sluiting, zoals genoemd in de inleiding van het eerste lid, ook heeft wanneer er ernstige vrees is voor verstoring van de openbare orde. Deze vrees moet gebaseerd zijn op het feit dat de persoon die recht heeft op de woning, het lokaal of het erf (de rechthebbende) eerder een dergelijke plaats zo heeft gebruikt of laten gebruiken dat deze op basis van lid 1, sub a (gedragingen die de openbare orde ernstig verstoren) gesloten is. Bovendien moeten er aanwijzingen zijn dat deze persoon de huidige woning, het lokaal of het erf waar hij rechthebbende van is, op een vergelijkbare manier zal gebruiken of laten gebruiken.

3. De burgemeester bepaalt in het besluit de duur van de sluiting. In geval van ernstige vrees voor herhaling of het ontstaan van de ernstige verstoring van de openbare orde kan hij besluiten de duur van de sluiting tot een door hem te bepalen tijdstip te verlengen.

Dit betekent dat de burgemeester in zijn besluit vastlegt hoe lang de sluiting zal duren. Als er ernstige vrees is dat de ernstige verstoring van de openbare orde zich zal herhalen of opnieuw zal ontstaan, kan de burgemeester besluiten om de sluitingsduur te verlengen tot een datum die hij vaststelt.

4. Bij de bekendmaking van het besluit worden belanghebbenden in de gelegenheid gesteld binnen een te stellen termijn maatregelen te treffen waardoor de ernstige verstoring van de openbare orde wordt beëindigd of voorkomen. De eerste volzin is niet van toepassing, indien voorafgaande bekendmaking in spoedeisende gevallen niet mogelijk is.

Dit betekent dat wanneer het besluit tot sluiting wordt bekendgemaakt, de betrokken personen (belanghebbenden) de kans krijgen om binnen een door de burgemeester vastgestelde periode maatregelen te nemen. Deze maatregelen moeten ervoor zorgen dat de ernstige verstoring van de openbare orde stopt of wordt voorkomen. De regel dat belanghebbenden deze kans krijgen (de eerste zin) geldt niet als het om een spoedgeval gaat waarbij het niet mogelijk is om het besluit vooraf bekend te maken.

5. De artikelen 5:25 tot en met 5:28 van de Algemene wet bestuursrecht zijn van overeenkomstige toepassing. De burgemeester kan van de overtreder de ingevolge artikel 5:25 van de Algemene wet bestuursrecht verschuldigde kosten invorderen bij dwangbevel.

Dit betekent dat de regels uit de artikelen 5:25 tot en met 5:28 van de Algemene wet bestuursrecht op een vergelijkbare manier gelden in deze situatie. Verder kan de burgemeester de kosten die de overtreder volgens artikel 5:25 van de Algemene wet bestuursrecht moet betalen, opeisen door middel van een dwangbevel (een bevel tot betaling).

Rechtspraak waarin dit artikel wordt benoemd

24 uitspraken gevonden
Rechtbank Overijssel

ECLI:NL:RBOVE:2025:5638 - Woningsluiting na ernstig geweld terecht, maar deels op onjuiste grondslag gebaseerd - 19 september 2025

ECLI:NL:RBOVE:2025:563819 september 2025Dit wetsartikel wordt 19 keer genoemd in deze uitspraak

De rechtbank oordeelt dat een burgemeester een woning mocht sluiten op basis van ernstig geweld (art. 174a, lid 1 sub b Gemw), maar niet op basis van verstoring van de openbare orde (sub a) of wapenbezit (sub c) omdat de feiten die grondslagen onvoldoende ondersteunden.

BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Rechtbank Noord-Holland3x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RBNHO:2025:10243 - Rechtbank Noord-Holland - 3 september 2025

ECLI:NL:RBNHO:2025:102433 september 2025Dit wetsartikel wordt 17 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Rechtbank Zeeland-West-Brabant

ECLI:NL:RBZWB:2025:6427 - Rechtbank Zeeland-West-Brabant - 25 september 2025

ECLI:NL:RBZWB:2025:642725 september 2025Dit wetsartikel wordt 10 keer genoemd in deze uitspraak
Parket bij de Hoge Raad

ECLI:NL:PHR:2025:930 - Parket bij de Hoge Raad - 9 september 2025

ECLI:NL:PHR:2025:9309 september 2025Dit wetsartikel wordt 7 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Civiel RechtVerbintenissenrecht
Rechtbank Oost-Brabant1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RBOBR:2025:4999 - Rechtbank Oost-Brabant - 7 augustus 2025

ECLI:NL:RBOBR:2025:49997 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 5 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Limburg

ECLI:NL:RBLIM:2025:9427 - Rechtbank Limburg - 30 september 2025

ECLI:NL:RBLIM:2025:942730 september 2025Dit wetsartikel wordt 5 keer genoemd in deze uitspraak
Rechtbank Noord-Nederland1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RBNNE:2025:3013 - Rechtbank Noord-Nederland - 25 juli 2025

ECLI:NL:RBNNE:2025:301325 juli 2025Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Midden-Nederland

ECLI:NL:RBMNE:2025:3159 - Rechtbank Midden-Nederland - 3 juli 2025

ECLI:NL:RBMNE:2025:31593 juli 2025Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtHuurrecht, Burgerlijk Procesrecht
Rechtbank Rotterdam

ECLI:NL:RBROT:2025:11354 - Woningsluiting na vondst doorgeladen vuurwapen en verstoring openbare orde - 26 september 2025

ECLI:NL:RBROT:2025:1135426 september 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak

De voorzieningenrechter oordeelt dat een burgemeester bevoegd is een woning te sluiten na de vondst van een doorgeladen vuurwapen. De commotie rondom de vondst, inclusief een politie-inval na een melding over mannen met bivakmutsen, vormt een ernstige verstoring van de openbare orde.

BestuursrechtBestuursprocesrecht
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

ECLI:NL:GHARL:2025:5406 - Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden - 2 september 2025

ECLI:NL:GHARL:2025:54062 september 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtHuurrecht, Verbintenissenrecht
Internationaal PubliekrechtMensenrechten
Rechtbank Midden-Nederland

ECLI:NL:RBMNE:2025:4565 - Rechtbank Midden-Nederland - 31 juli 2025

ECLI:NL:RBMNE:2025:456531 juli 2025Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Gelderland1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RBGEL:2025:6377 - Rechtbank Gelderland - 30 juli 2025

ECLI:NL:RBGEL:2025:637730 juli 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Midden-Nederland

ECLI:NL:RBMNE:2025:5020 - Woningsluiting vanwege illegale prostitutie: kwalificatie als lokaal en evenredigheidstoets - 24 september 2025

ECLI:NL:RBMNE:2025:502024 september 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak

De rechtbank Midden-Nederland oordeelt dat de burgemeester een woning terecht voor drie maanden heeft gesloten wegens het exploiteren van een seksbedrijf zonder vergunning. De woning werd aangemerkt als 'lokaal' omdat de eiser er niet daadwerkelijk woonde. De sluiting werd als evenredig beschouwd.

BestuursrechtOmgevingsrecht, Bestuursprocesrecht
Rechtbank Amsterdam

ECLI:NL:RBAMS:2025:7053 - Rechtbank Amsterdam - 23 september 2025

ECLI:NL:RBAMS:2025:705323 september 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Rotterdam

ECLI:NL:RBROT:2025:10679 - Rechtbank Rotterdam - 15 augustus 2025

ECLI:NL:RBROT:2025:1067915 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtHuurrecht, Verbintenissenrecht
Rechtbank Gelderland1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RBGEL:2025:7399 - Rechtbank Gelderland - 2 september 2025

ECLI:NL:RBGEL:2025:73992 september 2025Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht, Omgevingsrecht
Rechtbank Gelderland1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:RBGEL:2025:7353 - Rechtbank Gelderland - 29 augustus 2025

ECLI:NL:RBGEL:2025:735329 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Gelderland

ECLI:NL:RBGEL:2025:7493 - Rechtbank Gelderland - 5 september 2025

ECLI:NL:RBGEL:2025:74935 september 2025Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht
Rechtbank Noord-Holland

ECLI:NL:RBNHO:2025:9931 - Rechtbank Noord-Holland - 25 augustus 2025

ECLI:NL:RBNHO:2025:993125 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtHuurrecht, Burgerlijk Procesrecht, Verbintenissenrecht
Rechtbank Overijssel

ECLI:NL:RBOVE:2025:5253 - Rechtbank Overijssel - 21 augustus 2025

ECLI:NL:RBOVE:2025:525321 augustus 2025Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursprocesrecht