Intellectueel Eigendomsrecht

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de EU. De kernvraag is of een offline streaming copy ('tethered download') kwalificeert als een thuiskopie onder de Auteursrechtrichtlijn, waarover redelijkerwijs twijfel bestaat en waarvoor een vergoeding verschuldigd zou zijn.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het HvJEU over de vraag of een 'offline streaming copy' als thuiskopie onder de Auteursrechtrichtlijn valt. De uitkomst bepaalt of een thuiskopievergoeding verschuldigd is. De Hoge Raad ziet redelijke twijfel over de uitleg.

De Hoge Raad oordeelt dat de tweestappenbenadering (eerst letterlijke uitleg, dan equivalentie) voor het bepalen van de beschermingsomvang van een octrooi is toegestaan onder art. 69 EOV. Deze aanpak is, net als de eenstapsbenadering, gericht op het vinden van het juiste evenwicht tussen bescherming en rechtszekerheid.

Het toepassen van ongelijke tarieven door een onderneming met een machtspositie (Buma/Stemra) levert niet automatisch een concurrentienadeel op voor de benadeelde partij. Er is een analyse van alle concrete omstandigheden vereist om vast te stellen of de concurrentiepositie daadwerkelijk wordt beïnvloed.

Een octrooihouder die een achteraf vernietigd octrooi handhaaft, is niet zonder meer aansprakelijk. Aansprakelijkheid vereist verwijtbaarheid. De octrooihouder mag in beginsel afgaan op een geldigverklaring door de Nederlandse rechter, zelfs bij tegenstrijdige buitenlandse uitspraken, wat ook een vordering uit ongerechtvaardigde verrijking uitsluit.

De Hoge Raad oordeelt over auteursrecht op een doorontwikkeld product (bewerking). De oorspronkelijkheid van de bewerking moet zelfstandig worden beoordeeld. Creatieve keuzes van het originele werk dragen niet automatisch bij aan de bescherming van de bewerking, ook niet als de auteursrechten in één hand zijn.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het HvJEU over de vraag of de materiële-reciprociteitstoets uit de Berner Conventie mag worden toegepast op een werk uit een derde land, nu het auteursrecht onder EU-recht valt en een beperking daarvan expliciet in EU-wetgeving moet zijn vastgelegd.

Een Usenetprovider die een louter technische, automatische en passieve rol vervult, maakt geen 'mededeling aan het publiek' en kan zich beroepen op de hostingvrijstelling. Algemene wetenschap van inbreukmakend materiaal is onvoldoende om deze bescherming te verliezen.

Het afspelen van muziek in gemeenschappelijke woonkamers van een zorginstelling kwalificeert als 'mededeling aan het publiek'. De bewoners, hun bezoek en personeel vormen geen private groep. De zorginstelling speelt een centrale rol, waardoor een auteursrechtelijke vergoeding is verschuldigd.

De Hoge Raad oordeelt dat een exclusief distributiesysteem niet automatisch leidt tot omkering van de bewijslast voor merkinbreuk. De partij die zich op uitputting beroept, moet een reëel gevaar van marktafscherming aantonen. Tevens wordt de hoofdregel voor hoofdelijke proceskostenveroordeling bij meerdere gedaagden bevestigd.

Het besparen van materiaal met behoud van constructiestijfheid is een technisch effect. Als dit de enige factor was bij de vormgeving, is een uiterlijk kenmerk uitsluitend door de technische functie bepaald en uitgesloten van modelrechtelijke bescherming op grond van art. 8 lid 1 GModVo.

Een octrooihouder kan een nieuwe procedure starten over een centraal beperkt octrooi, zelfs nadat het oorspronkelijke, ruimere octrooi in een eerdere zaak definitief is vernietigd. Cruciaal is dat de beperking plaatsvond vóór het vonnis in kracht van gewijsde ging en de beperkte versie niet inhoudelijk is beoordeeld.

De Hoge Raad vraagt zich af of de materiële-reciprociteitstoets van art. 2 lid 7 Berner Conventie nog door een EU-lidstaat mag worden toegepast op een werk uit een derde land, gelet op EU-recht. Hij besluit hierover prejudiciële vragen te stellen aan het HvJEU.

Een schuldeiser die conservatoir beslag tot levering heeft gelegd, kan de latere overdracht van het beslagen goed aan een derde negeren. De vordering tot levering in de hoofdzaak moet tegen de oorspronkelijke schuldenaar worden ingesteld, ook na deze vervreemding.

De toets of een beding onredelijk bezwarend is voor een auteur (art. 25f Aw) moet 'ex tunc' gebeuren, naar omstandigheden bij contractsluiting. Later commercieel succes is hierbij niet relevant. Dit succes kan wel een rol spelen bij de 'ex nunc' toets van redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 BW).

Hoge Raad oordeelt dat een schatting van het hof over het aandeel vergoedingsplichtige muziek aanvaardbaar is. De redelijkheid van de schatting wordt ondersteund door een individuele correctiemogelijkheid, waardoor eventuele ongunstige gevolgen kunnen worden weggenomen. Een klacht over een niet-dragende overweging faalt.

De verkoop en levering van merkproducten binnen de EER door de merkhouder leidt tot uitputting van het merkrecht. De intentie dat de koper de goederen zal exporteren buiten de EER is hierbij niet relevant. De mogelijkheid om de economische waarde te realiseren is doorslaggevend.

De partij die zich beroept op uitputting van een merkrecht draagt hiervoor de volledige bewijslast. Een oordeel dat de merkhouder toestemming gaf voor verkoop of dat goederen in het verkeer zijn gebracht, vereist een sluitende en begrijpelijke motivering die de stellingen van partijen respecteert.

Voor bescherming van een beschrijvende handelsnaam onder artikel 5 Handelsnaamwet is alleen verwarringsgevaar vereist; bijkomende omstandigheden zijn niet nodig. Het beschrijvende karakter en de vrijhoudingsbehoefte worden meegewogen bij de beoordeling van dit verwarringsgevaar, niet als aparte eis gesteld.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de EU over de uitleg van het begrip 'ouder recht' in het merkenrecht. De kernvraag is of elk ouder lokaal recht de merkhouder kan worden tegengeworpen of alleen een recht dat sterk genoeg is om het merkgebruik te verbieden.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de EU over de uitleg van het begrip 'ouder recht' in de Merkenrichtlijn. De kernvraag is of dit recht ouder moet zijn dan de merkaanvraag of ook sterker dan het merkrecht.

Bij referentieel merkgebruik, zoals een ‘compatibel met’-claim, is de juistheid niet afhankelijk van absolute technische correctheid. Bepalend is hoe het relevante, deskundige publiek de uiting opvat. De rechter moet alle relevante omstandigheden, zoals langdurige, klachtenvrije verkoop, meewegen.

De Hoge Raad oordeelt dat de uitleg van gedingstukken en de waardering van feitelijk bewijs, zoals foto's, voorbehouden is aan de feitenrechter. Een oordeel dat een stelling onvoldoende gemotiveerd is betwist, is in cassatie slechts beperkt toetsbaar op begrijpelijkheid.

De Hoge Raad oordeelt dat de wettelijke presumptie van overdracht van exploitatierechten van een maker aan een filmproducent (art. 45d oud Aw) voorgaat op een eerdere algemene overdracht aan een collectieve beheersorganisatie. Daarnaast vereist 'kabeldoorgifte' (art. 26a Aw) een eerdere openbaarmaking.

De Hoge Raad oordeelt dat Sena op grond van art. 15 lid 1 Wnr exclusief bevoegd is om de hoogte van de billijke vergoeding voor naburige rechten vast te stellen. Individuele rechthebbenden kunnen hierover zelf geen afspraken maken met gebruikers.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie EU over de uitputting van het merkrecht. Centraal staat of een houder van een collectief merk (EPAL) zich op basis van 'gegronde redenen' kan verzetten tegen doorverkoop van gerepareerde pallets door niet-licentienemers.

Het Europees Octrooiverdrag (EOV) verhindert niet dat een nationale rechter een beroep op een centraal beperkt octrooi buiten beschouwing laat. Dit kan als het inbrengen ervan in strijd is met de eisen van een goede procesorde, bijvoorbeeld in een laat stadium.

De rechter moet bij de begroting van proceskosten onder art. 1019h Rv afwijken van de Indicatietarieven als deze niet leiden tot vergoeding van een 'significant en passend deel' van de redelijke kosten, zoals vereist door de Handhavingsrichtlijn. De tarieven zijn slechts niet-bindende richtlijnen.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de EU over de uitputting van het merkrecht. De kernvraag is of de houder van een collectief merk zich kan verzetten tegen de doorverkoop van gerepareerde merkproducten door een niet-licentienemer.

Het verbod op het gebruik van voorbehouden zuivelbenamingen geldt alleen voor gebruik als áánduiding van een product. Ander gebruik, zoals in een vergelijking, is niet per se verboden, maar mag niet suggereren dat het om een zuivelproduct gaat.

Een vormmerk waarvan alle wezenlijke kenmerken technisch functioneel zijn, is nietig, ook als er alternatieve vormen bestaan. Nabootsing van noodzakelijke functionele kenmerken is geen slaafse nabootsing als verwarring voldoende wordt voorkomen door afwijkende branding en opdruk op de verpakking.

De Hoge Raad vraagt het Hof van Justitie EU of een Usenet-provider die een platform exploiteert een 'mededeling aan het publiek' verricht. Tevens wordt gevraagd of de provider zich kan beroepen op de aansprakelijkheidsvrijstelling voor hosting uit de Richtlijn inzake elektronische handel.

Een 'means-plus-function' productconclusie is niet nieuw als een bekend product reeds is geconfigureerd voor de geclaimde functie. Verkoop van een printer impliceert een licentie voor gebruik met niet-inbreukmakende cartridges, wat indirecte inbreuk op een werkwijzeconclusie uitsluit.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de EU over de aansprakelijkheid van een Usenet-provider. De kernvraag is of de provider een 'mededeling aan het publiek' verricht en of hij zich kan beroepen op de aansprakelijkheidsvrijstelling voor hostingdiensten.

Dit arrest verduidelijkt het onderscheid tussen persoonlijkheidsrechten bij wijziging (art. 25 lid 1 sub c Aw) en aantasting (sub d). Voor aantasting is objectief vastgestelde, mogelijke reputatieschade een vereiste, zonder verdere belangenafweging. Bij overige wijzigingen geldt een redelijkheidstoets, waarbij eigenaarsbelangen zwaarder kunnen wegen.

De Hoge Raad stelt een prejudiciële vraag aan het Hof van Justitie van de EU over de vraag of de Gemeenschapsmodellenverordening (GModVo) lidstaten toestaat om de bevoegdheid voor voorlopige maatregelen exclusief toe te wijzen aan de gespecialiseerde rechtbank voor het Gemeenschapsmodel.

De Hoge Raad past de AIB/Novisem-maatstaf toe op inzagevorderingen bij bedrijfsgeheimen, waarbij volledige specificatie niet vereist is. Cruciaal is dat de maatregel van 'gedetailleerde beschrijving' nu ook toelaatbaar is in niet-IE-zaken die hierop lijken, zoals schending van bedrijfsgeheimen.

De Hoge Raad oordeelt dat voor het aannemen van begripsmatige overeenstemming tussen merken, de bekendheid van de betekenis van een term bij een substantieel deel van het publiek moet worden vastgesteld. Bewijs van de betekenis van een term is onvoldoende om bekendheid te bewijzen.

De Hoge Raad oordeelt dat voor begripsmatige overeenstemming van merken de bekendheid van een begrip bij een substantieel deel van het publiek deugdelijk moet worden gemotiveerd. Een verwijzing naar de betekenis van een term volstaat niet om de verspreiding van die kennis aan te tonen.

De Hoge Raad oordeelt dat voor het aannemen van begripsmatige overeenstemming van merken de bekendheid van de betekenis bij een substantieel deel van het publiek moet vaststaan. Stukken over de objectieve betekenis van een term bewijzen niet de mate van bekendheid onder het publiek.

Investeringen voor het creëren van de inhoud van een databank, zoals het ontwikkelen van normgegevens voor psychologische tests, kwalificeren niet voor het sui generis databankrecht. Alleen investeringen in het verkrijgen, controleren of presenteren van reeds bestaande data tellen mee voor bescherming.

Bij octrooiuitleg is een in de beschrijving gegeven definitie van een conclusiekenmerk niet per definitie limitatief. De uitleg hangt af van hoe de gemiddelde vakman de omschrijving begrijpt, in de context van de gehele beschrijving en diens algemene vakkennis.

De Hoge Raad oordeelt dat de proceskostenveroordeling van artikel 1019h Rv ook van toepassing is op kosten voor zuiver processuele kwesties, zoals een verweer tegen een te laat ingesteld hoger beroep, binnen een procedure betreffende de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten.

De Hoge Raad oordeelt over de uitleg van een octrooilicentie. De afbakening van de licentie aan de hand van het criterium 'werking tegen specifieke pathogenen' was geen verrassingsbeslissing, omdat dit criterium besloten lag in de eerdere stellingen van de wederpartij.

Voorbereidend materiaal voor software is alleen auteursrechtelijk beschermd als het direct kan leiden tot een computerprogramma. Functionele specificaties die nog een creatieve programmeerslag vereisen om tot een programma te komen, vallen hier niet onder en genieten dus geen bescherming onder de Softwarerichtlijn.

Het hervullen van een door de merkhouder verhuurde gastank met gas van een concurrent is merkinbreuk. Het merkrecht is niet uitgeput, omdat de tank eigendom bleef van de merkhouder. Deze handeling kan afbreuk doen aan de herkomst- en kwaliteitsfunctie van het merk.

De Hoge Raad oordeelt dat voor de beschermingsomvang van een Swiss-type claim geen onderscheid wordt gemaakt tussen een 'klassieke tweede medische indicatie' en een 'subgroep-indicatie'. De inbreukvraag hangt af van de voorzienbaarheid van het geoctrooieerde gebruik, waarbij een 'carve-out' niet per se volstaat.

De Hoge Raad oordeelt dat in het Nederlandse stelsel van thuiskopievergoeding de betalingsplichtige (fabrikant/importeur) een vordering tot restitutie van te veel betaalde heffing kan instellen. Dit recht is niet exclusief voorbehouden aan de eindgebruiker, omdat een EU-rechtelijk vereiste vrijstellingsmogelijkheid ontbreekt.

Het recht van een octrooihouder om een octrooi te beperken (art. 138 lid 3 EOV) is niet absoluut. Nationale procedureregels, zoals de tweeconclusieregel die een efficiënte procesvoering beoogt, kunnen de uitoefening van dit recht in de tijd beperken.

Voor de opzegging van een langdurige exploitatieovereenkomst, zoals een muziekuitgavecontract, is in beginsel een zwaarwegende grond vereist. De klachtplicht van art. 6:89 BW is van toepassing op voortdurende inspanningsverplichtingen, waarbij een klacht tijdig kan zijn voor de periode direct voorafgaand aan de klacht.