ECLI:NL:RBZWB:2025:5147 - Rechtbank Zeeland-West-Brabant - 5 augustus 2025
Uitspraak
Rechtsgebieden
Uitspraak inhoud
Civiel recht
Zittingsplaats Middelburg
Zaaknummer: C/02/436871 / KG ZA 25-324
Vonnis in kort geding van 5 augustus 2025
in de zaak van
PEGAMENTO B.V., te Zeist , eisende partij, hierna ook te noemen: ‘ Pegamento ’, advocaat: mr. M.C.J. Oonk-Pallandt,
tegen
de publiekrechtelijke rechtspersonen:
- GEMEENTE GOES, zetelende in Goes,2. GEMEENTE KAPELLE, zetelende in Kapelle,3. GEMEENTE BORSELE, zetelende in Heinkenszand,4. GEMEENTE NOORD-BEVELAND, zetelende in Wissenkerke,5. GEMEENTE REIMERSWAAL, zetelende in Kruiningen,6. GEMEENSCHAPELIJKE REGELING SAMENWERKING BEVELANDEN, zetelende in Goes, gedaagde partijen, hierna ook samen te noemen: ‘de Bevelandse Organisaties’, advocaat: mr. V.G.A. Kruijtzer.
1 De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
-
de dagvaarding met producties 1 tot en met 23;
-
de producties 1 tot en met 8 van de Bevelandse Organisaties;
-
de aanvullende producties 24 tot en met 27 van Pegamento ;- de conclusie van antwoord met aanvullende productie 9;
-
de aanvullende producties 28 tot en met 35 van Pegamento ;- de mondelinge behandeling van 22 juli 2025, waarvan door de griffier aantekeningen zijn gemaakt en waaraan de spreekaantekeningen van partijen zijn gehecht.
1.2. Op heden is het vonnis bepaald. 2. De feiten
2.1. Op 27 maart 2023 heeft Gemeente Goes pro se en namens de Bevelandse Organisaties een Europese openbare aanbesteding georganiseerd voor een telecommunicatieoplossing genaamd “Telecommunicatie als een Dienst”. Dit betreft het ontwikkelen en implementeren van een software oplossing in de IT omgevingen van de Bevelandse Organisaties (hierna ook: ‘de Opdracht’).
2.2. Pegamento heeft zich op de aanbesteding ingeschreven en de Opdracht is haar op 5 juli 2023 gegund.
2.3. Tussen partijen is op 28 juli 2023 een overeenkomst tot stand gekomen (hierna ook: ‘de Overeenkomst’). Daarin is onder meer opgenomen dat Pegamento een ‘ICT Prestatie’ zal leveren die voldoet aan de in de overeenkomst genoemde documenten (waaronder het Programma van Eisen). Ook is in de Overeenkomst opgenomen dat Pegamento vóór de oplevering van de ICT Prestatie de Bevelandse Organisaties dient te voorzien van een ‘Proof of Concept’ (hierna ook: ‘PoC’) om aan te tonen dat de ICT Prestatie voldoet aan de geformuleerde doelstellingen en vereisten.
2.4. Op 1 november 2024 hebben de Bevelandse Organisaties brieven gestuurd aan Pegamento waarin een ontbindingsverklaring is opgenomen strekkende tot ontbinding van de Overeenkomst. Aan de ontbinding wordt ten grondslag gelegd dat Pegamento tekort is geschoten in de nakoming van haar verbintenis om de ICT Prestatie tijdig – dat wil zeggen vóór 1 april 2024 – te implementeren.
2.5. Pegamento heeft op 11 juni 2025 een verzoekschrift tot het houden van een voorlopig getuigenverhoor alsmede tot het verkrijgen van een voorlopig deskundigenbericht ingediend bij deze rechtbank. De mondelinge behandeling van dit verzoekschrift is op 20 oktober 2025 geappointeerd.
3 Het geschil
3.1. Pegamento vordert – samengevat – dat de voorzieningenrechter bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis:
- primair: de Bevelandse Organisaties verbiedt om op straffe van een dwangsom de Opdracht tot het leveren van de ICT Prestatie zoals deze aan Pegamento is gegund, aan een derde aan te besteden, te gunnen en/of daarover afspraken met een derde te maken in welke vorm dan ook, totdat in rechte zal zijn vastgesteld, althans de door deze rechtbank (op basis van het voorlopig deskundigenverzoek) te benoemen deskundige zal hebben vastgesteld, dat de ICT Prestatie van Pegamento niet gebruiksklaar was en dusdanige tekortkomingen bevat dat deze de ontbinding door de Bevelandse Organisaties zou rechtvaardigen;
subsidiair:
- de Bevelandse Organisaties zal veroordelen in de kosten van deze procedure, inclusief de nakosten.
3.2. Pegamento legt aan haar vorderingen ten grondslag dat de Bevelandse Organisaties onrechtmatig de buitengerechtelijke ontbinding van de Overeenkomst hebben uitgebracht. Aan de ontbinding is namelijk ten grondslag gelegd dat Pegamento de ICT Prestatie niet vóór 1 april 2024 heeft geleverd en dat ook de sommatie van 10 juli 2024 er niet toe heeft geleid dat Pegamento overeengekomen prestaties heeft geleverd. Volgens Pegamento is dit evenwel niet aan haar te wijten. Zij stelt dat de ICT Prestatie reeds bij de eerste PoC in december 2023 aan de Overeenkomst voldeed en gebruiksklaar was. De Bevelandse Organisaties wensten echter nog aanpassingen van de inrichting en werking van bepaalde functionaliteiten op detailniveau. Pegamento heeft daaraan (onverplicht) willen voldoen, maar door toedoen van de Bevelandse Organisaties is het uitvoeren van een nieuwe PoC niet geslaagd en/of telkens uitgesteld. Pegamento stelt dat de ICT Prestatie op de laatste testdag (PoC) op 24 september 2024 voldeed aan alle vereisten én aan de aanvullende wensen van de Bevelandse Organisaties. Deze testdag is echter door de Bevelandse Organisaties zonder enige toelichting afgebroken en zij hebben het personeel van Pegamento naar huis gestuurd. Pegamento beoogt met de tegen de Bevelandse Organisaties ingestelde vorderingen te voorkomen dat de Bevelandse Organisaties de Opdracht aan een derde kunnen gunnen. Zouden de Bevelandse Organisaties de Opdracht opnieuw mogen aanbesteden, zal Pegamento niet meer met succes nakoming van de Overeenkomst kunnen vorderen. Pegamento heeft bij de nakoming van de Overeenkomst en succesvolle afronding van de Opdracht een groot commercieel belang ook in verband met toekomstige aanbestedingen in het publieke domein.
3.3. De Bevelandse Organisaties voeren verweer. De Bevelandse Organisaties concluderen tot niet-ontvankelijkheid van Pegamento , dan wel tot afwijzing van de vorderingen van Pegamento , met uitvoerbaar bij voorraad te verklaren veroordeling van Pegamento in de kosten van deze procedure. De Bevelandse Organisaties voeren daartoe aan dat Pegamento geen spoedeisend belang heeft bij de beoordeling van haar vorderingen. Pegamento vordert immers geen nakoming en voor zover in een eventuele bodemprocedure zou worden geoordeeld dat de Bevelandse Organisaties onrechtmatig de Overeenkomst hebben ontbonden, staan er andere remedies voor Pegamento ter beschikking. Pegamento heeft overigens onvoldoende aannemelijk gemaakt dat de Bevelandse Organisaties de Overeenkomst onrechtmatig hebben ontbonden. Verder zou toewijzing van één van de vorderingen ertoe leiden dat de Bevelandse Organisaties langdurig in hun contractsvrijheid worden beperkt. De Bevelandse Organisaties wijzen erop dat zij in de tussentijd geen afspraken kunnen maken met een andere leverancier en dat zij evenmin afspraken mogen maken met hun huidige leveranciers. Dat is onacceptabel, omdat een gemeente bereikbaar dient te zijn voor haar burgers. Met name de Gemeente Borsele heeft problemen met haar huidige telefoniesysteem en dient daarvoor op korte termijn een oplossing te vinden.
3.4. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4 De beoordeling
4.1. De beoordeling geldt een in kort geding gevorderde voorlopige voorzieningen. De voorzieningenrechter moet daarom eerst nagaan of Pegamento ten tijde van dit vonnis bij de beoordeling van die voorzieningen een spoedeisend belang heeft. Daarnaast geldt dat de voorzieningenrechter in dit kort geding moet beoordelen of op grond van stellingen van partijen en de hieraan gegeven (schriftelijke) onderbouwing de vorderingen in de bodemprocedure een zodanige kans van slagen hebben, dat vooruitlopend daarop toewijzing van één van de voorlopige voorziening gerechtvaardigd is. Als uitgangspunt geldt bovendien dat in deze procedure geen plaats is voor bewijslevering.
4.2. De vorderingen van Pegamento – zowel primair als subsidiair – zijn erop gericht een zogenoemde standstillte bewerkstelligen. Dat wil zeggen dat de Bevelandse Organisaties de Opdracht niet aan een derde mogen gunnen, totdat duidelijkheid bestaat over de vraag of de ICT Prestatie (tijdig) voldeed aan de Overeenkomst en dus of Bevelandse Organisaties al dan niet terecht de Overeenkomst buitengerechtelijk hebben ontbonden. Pegamento beoogt met haar vorderingen de mogelijkheid te behouden om in een later stadium met succes nakoming van de Overeenkomst te kunnen vorderen. De Bevelandse Organisaties hebben niet weersproken dat zij voornemens zijn om met een derde partij in zee te willen gaan. Daarmee is het spoedeisend belang aan de zijde van Pegamento gegeven. Dat in deze procedure geen (expliciete) vordering tot nakoming is ingesteld – zoals de Bevelandse Organisaties telkens aanvoeren – is van geen betekenis.
4.3. Om tot toewijzing van de vordering(en) van Pegamento te komen, dient de voorzieningenrechter te beoordelen of de vordering in de bodemprocedure een zodanige kans van slagen heeft, dat vooruitlopend daarop toewijzing van de voorlopige voorziening is gerechtvaardigd. Daarbij moeten ook de belangen van partijen tegen elkaar worden afgewogen.
4.4. Duidelijk is dat de vraag of de ICT Prestatie van Pegamento al dan niet (tijdig) heeft voldaan aan de Overeenkomst niet kan worden beantwoord zonder (nadere) bewijslevering al dan niet door middel van een deskundigenbericht. Dit kort geding leent zich niet voor nadere bewijslevering. De voorzieningenrechter zal zich dan ook niet uitlaten over de kwestie of Pegamento de ICT Prestatie in overeenstemming met de Overeenkomst tijdig heeft uitgevoerd en of de Bevelandse Organisaties de Overeenkomst buitengerechtelijk hebben ontbonden. De voorzieningenrechter zal in dit geding slechts een bewarende en voorlopige maatregel treffen. In dit licht bezien zal de beoordeling van de vorderingen afhangen van een wederzijdse afweging van belangen van de partijen.
4.5. Pegamento vordert __primair__een standstill totdat in een bodemprocedure in eerste aanleg of de door een door de rechtbank te benoemen deskundige op grond van een voorlopig deskundigenbericht vaststelt dat de ICT Prestatie van Pegamento dusdanige tekortkomingen bevat dat deze de ontbinding van de Overeenkomst door de Bevelandse Organisaties rechtvaardigt. De voorzieningenrechter overweegt dat Pegamento of de Bevelandse Organisaties nog geen bodemprocedure hebben ingesteld. De Bevelandse Organisaties hebben ter zitting aangevoerd dat zij inhoudelijk verweer zullen voeren tegen het verzoek tot voorlopig deskundigenbericht. De Bevelandse Organisaties voeren dan ook terecht aan dat op basis van de formulering van de primaire vordering onduidelijk blijft wanneer een einde zal komen aan de beperking van hun vrijheid om met derden te mogen contracteren. Het belang van de Bevelandse Organisaties om niet langdurig in hun contractsvrijheid te worden beperkt, staat dan ook aan toewijzing van de primaire vordering in de weg. De primaire vordering zal de voorzieningenrechter dan ook afwijzen.
4.6. Subsidiair vordert Pegamento dat de Bevelandse Organisaties moeten meewerken aan het uitvoeren van een testdag (PoC) in het bijzijn van een door de voorzieningenrechter aan te wijzen deskundige persoon gedurende een standstill.
4.7. De voorzieningenrechter oordeelt voorshands als volgt. Wanneer een deskundige persoon vaststelt en onvoorwaardelijk en zonder enige voorbehoud verklaart dat de ICT Prestatie van Pegamento aan de Overeenkomst beantwoordt en gebruiksklaar is, hebben de Bevelandse Organisaties geen rechtens te respecteren belang meer bij handhaving van hun verweer dat zij met (een) derde(n) moeten kunnen contracteren over de ICT Prestatie. Continuering van de standstill is dan op zijn plaats totdat de bodemrechter anders beslist.
4.8. Ter zitting heeft Pegamento een deskundige persoon voorgesteld die de prestatie van Pegamento kan beoordelen: de heer [naam] . De Bevelandse Organisaties hebben ter zitting verklaard tegen de aanwijzing van deze deskundige geen bezwaar te hebben. Het zwaarwegende belang van Pegamento bij een standstillbestaat eruit dat zij in een later stadium nog met succes nakoming van de Overeenkomst moet kunnen vorderen. Als haar die mogelijkheid wordt ontnomen – en dat gebeurt wanneer de Bevelandse Organisaties met (een) derde(n) over de ICT Prestatie mogen contracteren – rest Pegamento een eventuele vordering tot schadevergoeding. Pegamento heeft een groot commercieel belang bij nakoming van de Overeenkomst en bij voltooiing van de Opdracht. Volgens Pegamento is het een noviteit om de Opdracht in het publieke domein te mogen uitvoeren. Het gaat haar dus met name om haar reputatie en goede naam en om voor haar succesvolle toekomstige aanbestedingen. Dit zwaarwegende belang geeft voorshands de doorslag. De voorzieningenrechter zal de subsidiaire vordering daarom als hierna omschreven toewijzen. Daarbij zullen de door Pegamento gevorderde dwangsommen worden gematigd. De voorzieningenrechter zal daarnaast aan de veroordelingen fatale en korte termijnen verbinden waardoor hij tegemoetkomt aan het belang van partijen dat op korte termijn zoveel als mogelijk is duidelijkheid ontstaat over de tijdigheid en kwaliteit van de door Pegamento verrichte prestaties. Het te respecteren belang van de Bevelandse Organisaties om niet in hun contractsvrijheid te worden beperkt, zal hiermee slechts voor een korte periode worden ingeperkt.
4.9. De voorzieningenrechter is dan ook voorshands van oordeel dat de aanwijzing van [naam] als deskundige beoordelaar en het houden van een testdag (PoC) in aanwezigheid van deze persoon aan partijen deze duidelijkheid kan geven en ook de vraag kan beantwoorden of nakoming van de Overeenkomst door partijen nog opportuun is.
4.10. De aanwijzing van [naam] en het door hem uit te voeren werk geschiedt geheel in opdracht van en voor risico en rekening van Pegamento .
4.11. De Bevelandse Organisaties zijn grotendeels in het ongelijk gesteld en moeten daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van Pegamento worden begroot op:
4.12. Het vonnis zal hierna uitvoerbaar bij voorraad worden verklaard.
5 De beslissing
De voorzieningenrechter:
5.1. wijst de heer [naam] aan die in opdracht van en voor risico en rekening van Pegamento op een testdag (een zogenoemde PoC) beoordeelt of de door Pergamento verrichte ICT Prestatie aan de Overeenkomst beantwoordt en voor de Bevelandse Organisaties gebruiksklaar is en hij dient over zijn bevindingen aan partijen __uiterlijk op 1 oktober 2025__schriftelijk en onvoorwaardelijk en zonder enig voorbehoud te verklaren;
5.2. gebiedt de Bevelandse Organisaties om uiterlijk 5 (zegge: vijf) dagen na betekening van dit vonnis alle medewerking aan Pegamento en de heer [naam] te verlenen om de testdag als hierboven onder sub 5.1. bedoeld te doorlopen op straffe van een dwangsom van € 5.000,00 als de Bevelandse Organisaties dit gebod schenden en € 1.000,00 voor elke dag, een dagdeel hieronder begrepen, dat de schending van dit gebod voortduurt;
5.3. verbiedt de Bevelandse Organisaties om na betekening van dit vonnis tot 1 oktober 2025 of – in het geval de heer [naam] tijdig, schriftelijk en zonder voorbehoud en onvoorwaardelijk verklaart (vergelijk sub 5.1. van dit vonnis) dat de ICT Prestatie aan de Overeenkomst beantwoordt en de ICT Prestatie voor de Bevelandse Organisaties gebruiksklaar is – totdat de bodemrechter in eerste aanleg anders beslist, de Opdracht tot het leveren van de ICT Prestatie, of een gelijksoortige opdracht, aan te besteden en/of aan (een) derde(n) te gunnen en/of daarover afspraken met (een) derde(n) te maken, alles op straffe van een te verbeuren dwangsom van € 100.000,00 voor overtreding van dit verbod;
5.4. veroordeelt de Bevelandse Organisaties in de proceskosten van € 2.553,00, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met € 92,00 plus de kosten van betekening als de Bevelandse Organisaties niet tijdig aan de veroordelingen voldoen en het vonnis daarna wordt betekend;
5.6 verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
5.7. wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. Luijks en in het openbaar uitgesproken op 5 augustus 2025. **