ECLI:NL:RBOBR:2024:5163 - Rechtbank Oost-Brabant - 22 september 2024
Uitspraak
Uitspraak inhoud
Civiel recht
Zittingsplaats 's-Hertogenbosch
Zaaknummer: C/01/396294 / HA ZA 23-551
Proces-verbaal van de mondelinge uitspraak van 23 september 2024
in de zaak van
de besloten vennootschap**[eiseres] B.V.**, gevestigd te [vestigingsplaats] , gemeente [gemeente] , eisende partij, hierna te noemen: [eiseres] B.V., advocaat: mr. G.L. Breunesse,
tegen
1 de besloten vennootschap OOSTAPPEN VAKANTIEPARK SLOT CRANENDONCK B.V., 2. de besloten vennootschap OOSTAPPEN GROEP B.V.,
gevestigd te Ommel, gemeente Asten, gedaagde partijen, hierna te noemen: Cranendonck B.V. en Groep B.V., advocaat: mr. J. Oerlemans.
De zitting wordt gehouden in het gebouw van de rechtbank in 's-Hertogenbosch. De zaak wordt behandeld door mr. L.S. Frakes, rechter, en mr. D.W.G. Roebroek als griffier. Aanwezig zijn partijen (dhr [A] , dhr [B] voor Cranendonck B.V. en Groep B.V.; dhr en mw [C] voor [eiseres] B.V.) en de advocaten (voornoemd plus mr. Van Schijndel voor Cranendonck B.V. en Groep B.V.). De rechtbank heeft kennis genomen van de dagvaarding, het antwoord met eis in reconventie, het antwoord in reconventie en productie 20 (mr. Oerlemans) voor de mondelinge behandeling. Partijen hebben op de zitting hun standpunten toegelicht. Vervolgens is de mondelinge behandeling gesloten en heeft de rechtbank op de zitting in aanwezigheid van partijen mondeling uitspraak gedaan.
1 De beoordeling
1.1. Feiten
( a) [eiseres] B.V. is aannemer en doet onder meer asfaltwerkzaamheden. Cranendonck B.V. exploiteert een vakantiepark en Groep B.V. is de holding van Cranendonck en enkele andere b.v.’s die vakantieparken exploiteren.
( b) [eiseres] B.V. heeft asfaltwerkzaamheden uitgevoerd op het vakantiepark van Cranendonck B.V. en hiervoor € 75.157,94 inclusief btw gefactureerd. Cranendonck erkent de schuld maar heeft niet betaald.
( c) [eiseres] B.V. heeft ook asfaltwerkzaamheden uitgevoerd op een ander vakantiepark in de groep van Groep B.V., namelijk Blauwe Meer, en daarvoor € 100.561,80 exclusief btw en inclusief meerwerk gefactureerd aan de desbetreffende vennootschap (de Belgische vennootschap Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V.). Cranendonck B.V. en Groep B.V. vinden dat werk niet goed. Zij weigeren daarom dat werk te betalen en willen via een (vooralsnog mondeling verstrekte) last hun vordering (schadevergoeding) (via opschorting, ontbinding, verrekening, of in reconventie) incasseren.
( d) Cranendonck B.V. en Groep B.V. hebben advies ingewonnen bij partijdeskundige Delta over het werk bij Blauwe Meer. [eiseres] heeft partijdeskundige Arcadis gevraagd naar dat werk te kijken en Arcadis heeft gerapporteerd. Delta en Arcadis zijn het niet met elkaar eens over de kwaliteit van het werk.
1.2. Geschil
( a) [eiseres] B.V. eist in conventie betaling op grond van afspraak, met rente en de proceskosten.
Cranendonck B.V. en Groep B.V. beroepen zich op opschorting, ontbinding, verrekening en schadevergoeding omdat zij het werk bij Blauwe Meer niet goed vinden. Zij bepleiten afwijzing.
( b) Cranendonck B.V. en Groep B.V. eisen in reconventie € 189.342,06 plus kosten deskundige en proceskosten. Zij vinden dat dit de kosten zijn van deugdelijk herstel van het gebrekkige werk bij Blauwe Meer.[eiseres] B.V. is het hier niet mee eens en bepleit afwijzing. Partijen verwijzen naar het standpunten in conventie.
1.3. Beoordeling
Thema 1: Cranendonck B.V. en Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V. zijn de wederpartijen van [eiseres] B.V.
( a) Het eerste thema in de zaak betreft de vraag welke b.v. de wederpartij van [eiseres] B.V. is bij de afspraken. [eiseres] B.V. zegt: Cranendonck B.V. respectievelijk Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V. (ieder voor het eigen vakantiepark; Cranendonck B.V. en Groep B.V. zeggen: Groep B.V.
( b) De rechtbank is van oordeel dat [eiseres] B.V. het gelijk aan haar zijde heeft en legt dat hieronder uit.
( c) De rechtbank wijst op de facturen op naam van Cranendonck B.V. respectievelijk Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V. en op het gegeven dat het werk is uitgevoerd op de vakantieparken die door die vennootschappen worden geëxploiteerd, zodat die vennootschappen ieder voor het eigen park de direct belanghebbende partijen bij het werk zijn. De rechtbank vindt dat Cranendonck B.V. en Groep B.V. tegen deze achtergrond niet voldoende hebben onderbouwd dat Groep B.V. de wederpartij is. Cranendonck B.V. en Groep B.V. hebben gewezen op het mailadres waarmee [eiseres] B.V. onweersproken over de afspraken heeft gecorrespondeerd (op naam van Groep B.V.) en op het gegeven dat tegelijk afspraken zijn gemaakt over diverse locaties, maar de rechtbank vindt dit niet zwaarwegend genoeg tegenover de factuur en het belang bij het werk. Aannemelijk is dat Groep B.V. heeft gehandeld met een volmacht/last en dat de bestuurder van Groep B.V. (dhr [A] , die ook bestuurder is van de andere vennootschappen) één e-mailadres gebruikt om namens de afzonderlijke desbetreffende vennootschappen afspraken te maken. Zo heeft [eiseres] B.V. de uitlatingen/gedragingen over en weer in de visie van de rechtbank redelijkerwijs mogen opvatten.
( d) De rechtbank wijst in deze context op een e-mail namens Cranendonck B.V. en Groep B.V. (productie 15 antwoord conventie). Daar staat in: “De werkzaamheden en facturatie worden inderdaad per rechtspersoon afgehandeld, maar er is met Dhr. [eiseres] één totale deal gemaakt voor diverse locaties.” De rechtbank leidt hieruit af dat ook Cranendonck B.V. en Groep B.V. er destijds van uitgingen dat de rechtspersonen (Cranendonck B.V. dan wel Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V.) ieder voor zich een overeenkomst hadden met [eiseres] B.V. (en dat deze zaken werden gecoördineerd door Groep B.V.). Cranendonck B.V. en Groep B.V. hebben dit niet voldoende ontzenuwd of weerlegd.
( e) De rechtbank heeft ook nagedacht over het thema “samenhangende overeenkomsten” in de jurisprudentie (en dus een bevoegdheid tot opschorting, ontbinding, verrekening ondanks het verschil in rechtspersonen), maar de rechtbank is het op dit punt niet eens met Cranendonck B.V. en Groep B.V. dat dit thema hier relevant is. In de jurisprudentie gaat het om nauw samenhangende overeenkomsten zoals de aankoop van een auto en de financiering van die auto via een vennootschap die gelieerd is aan de autodealer/autofabrikant. Zo’n samenhang is er hier niet. Het gaat hier om zustervennootschappen die ieder voor zich een eigen vakantiepark exploiteren. Natuurlijk is het mogelijk af te spreken dat desondanks opschorting, ontbinding en verrekening toegestaan zijn, maar er is geen informatie in het dossier over uitlatingen/gedragingen die wijzen in de richting van dat soort afspraken (in de zin zoals partijen de uitlatingen/gedragingen redelijkerwijs hebben mogen opvatten).
Thema 2: de vorderingen in conventie moeten worden toegewezen
( f) De analyse onder Thema 1 betekent dat Cranendonck B.V. het werk bij haar vakantiepark moet betalen en dus dat de vorderingen in conventie moeten worden toegewezen, inclusief rente en proceskosten. Deze analyse betekent ook dat Cranendonck B.V. en Groep B.V. niet kunnen opschorten, ontbinden of verrekenen, ook niet op grond van een last namens Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V. (zie hierna), omdat bij Blauwe Meer een andere rechtspersoon in beeld is als wederpartij van [eiseres] B.V.
Thema 3: de klachtplicht is niet geschonden en de gestelde vordering (reconventie) is niet verjaard
( g) Het derde thema betreft eerst de klachtplicht (standpunt [eiseres] B.V.). De rechtbank verwerpt dit standpunt omdat [eiseres] B.V. niet goed heeft uitgelegd waarom Cranendonck B.V. en Groep B.V. (veel) eerder bekend waren of hadden moeten zijn met de vermeende gebreken. Gebreken in asfalt worden, in de visie van de rechtbank, naar de aard ervan in de loop van de tijd (maanden/jaren) zichtbaar en bekend.
( h) Dit thema betreft ook het beroep op verjaring (termijn 2 jaar vanaf protest in maart 2021 volgens [eiseres] B.V., artikel 7:761 BW). De rechtbank verwerpt dit standpunt omdat de correspondentie in 2022-2023 duidelijk maakt dat Cranendonck B.V. en Groep B.V. het niet eens waren met het uitgevoerde werk bij Blauwe Meer en meenden een tegenvordering te hebben.
Thema 4: de afspraken en de kwaliteit van het werk moeten worden onderzocht
( i) Het vierde thema betreft de reconventie. Wat voor afspraken zijn gemaakt over het werk dat [eiseres] B.V. zou doen bij Blauwe Meer? Is het werk van [eiseres] B.V. goed of niet? En als het werk niet goed is, hoeveel is nodig voor herstel? Deze vragen zijn van belang voor het beroep in reconventie op schadevergoeding.
( j) De rechtbank stelt vast dat mr. Oerlemans tijdens de mondelinge behandeling een mondelinge last heeft genoemd, verstrekt door Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V. aan Cranendonck B.V. / Groep B.V. in de context van de vordering in reconventie. De rechtbank is van oordeel dat een schriftelijke last op zichzelf, indien deze naar behoren en rechtsgeldig is opgemaakt, voldoende is om de vordering in reconventie te beoordelen. De rechtbank geeft mr. Oerlemans de gelegenheid om een schriftelijke last over te leggen en mr. Breunesse de gelegenheid om zich daarover uit te laten. De rechtbank vindt het beroep op de last, met deze procesinstructies voor nadere aktes, niet in strijd met de goede procesorde (zoals [eiseres] B.V. betoogde). Het is beter nu onderzoek te doen; anders gebeurt dat in hoger beroep, na veel vertraging/kosten (de rechtbank schat in dat een hoger beroep volgt in zo’n geval). Zoals besproken tijdens de mondelinge behandeling, zet de rechtbank nu al vast de voorbereiding voor een getuigenverhoor en verhoor van partijdeskundigen in werking (zie de beslissing hierna), maar de rechtbank houdt een slag om de arm wat betreft de schriftelijke last. Afhankelijk van de beoordeling daarvan kan de zaak ook alsnog naar de rol voor vonnis worden verwezen (zie de beslissing hierna).
( k) Het getuigenverhoor. De rechtbank stelt vast dat dhr [A] en dhr [eiseres] tijdens de mondelinge behandeling concrete feiten (uitlatingen tijdens het gesprek ter plaatse van Blauwe Meer over de afspraken) hebben omschreven die tot een beslissing in de zaak in reconventie kunnen leiden. De rechtbank geeft dus een bewijsopdracht voor een getuigenverhoor. Cranendonck B.V. en Groep B.V. dragen de bewijslast omdat zij zich beroepen op de rechtsgevolgen van de afspraken die volgens hen zijn gemaakt (namelijk goed asfalt bij Blauwe Meer, waar het geleverde werk niet aan voldoet in hun visie, of een gebrekkig advies).
( l) Het verhoor partijdeskundigen. De rechtbank vindt het doelmatig ook de kwaliteit van het werk nu al te onderzoeken, ook al is dat wellicht niet nodig afhankelijk van de beoordeling van de afspraken en de schriftelijke last. Deze beoordeling is als volgt. Partijen staan lijnrecht tegenover elkaar en hebben ieder deskundig advies ingewonnen. De rechtbank stelt vast dat de deskundigen een gefundeerd oordeel geven maar niet of niet genoeg reageren op elkaars bevindingen. Delta vindt het werk gebrekkig (dus substantiële herstelkosten); Arcadis vindt dat er niets aan de hand is. Daarom is het nu lastig om te beslissen over de kwaliteit van het werk. Wellicht is het meningsverschil te herleiden tot de discussie over de afspraken (dat kwam aan de orde tijdens de mondelinge behandeling), maar het is nuttig dit met Delta/Arcadis te bespreken.
( m) De rechtbank zal dus onderzoek doen als na te melden. De advocaten hebben tijdens de mondelinge behandeling afgestemd dat mr. Breunesse de nodige gegevens (namen getuigen en verhinderdata getuigen/Arcadis) stuurt naar mr. Oerlemans zodat mr. Oerlemans alle informatie in zijn akte kan opgeven.
1.4. De conclusie van deze beoordeling is dat de rechtbank op grond van de artikelen 166 en 200 Rv een mondelinge behandeling beveelt om partijen gelegenheid te geven om getuigen (over de afspraken) en hun partijdeskundigen (Delta en Arcadis) (over de kwaliteit van het asfalt) te horen, waarbij de rechtbank wat de partijdeskundigen betreft in het bijzonder een reactie op de bevindingen van de andere deskundige wil horen. De rechtbank wijst op de “bepalingen” (instructies) hierna in de beslissing en vraagt partijen daarmee rekening te houden. De rechtbank houdt iedere verdere beslissing aan.
2 De beslissing
De rechtbank
2.1. draagt Cranendonck B.V. en Groep B.V. op feiten te bewijzen waaruit volgt:- dat voor Blauwe Meer asfalt van goede kwaliteit met [eiseres] B.V. is afgesproken, waarmee Blauwe Meer 20 jaar verder kon- dat het geleverde werk hier niet aan voldoet- dat [eiseres] B.V. niet deugdelijk heeft geadviseerd over de mogelijkheden en over de kwaliteit van het af te spreken asfalt,
2.2. beveelt een mondelinge behandeling en verschijning van partijen, bijgestaan door hun advocaten, voor het horen van partijdeskundigen Delta en Arcadis (zo mogelijk de betrokken personen die al hebben gerapporteerd),
2.3. bepaalt dat de zaak weer op de rol zal komen van woensdag 9 oktober 2024 voor akte van mr. Oerlemans voor:- overlegging van een schriftelijke last aan Cranendonck B.V. / Groep B.V. namens Oostappen Vakantiepark Blauwe Meer N.V.- het opgeven van de verhinderdagen van alle partijen, hun advocaten, de getuigen en Delta en Arcadis in de maanden november 2024 tot en met februari 2025, waarna dag en uur van de mondelinge behandeling voor getuigenverhoor en verhoor van partijdeskundigen zullen worden bepaald,
2.4. bepaalt verder dat:
- naar verwachting 90-120 minuten voor getuigenverhoor (3-4 getuigen) en een uur voor verhoor van partijdeskundigen voldoende zal zijn (zie voor de werkwijze: het vonnis van deze rechtbank van 29 november 2023, ECLI:NL:RBOBR:2023:5545, ro. 2.2-2.6),- de enquête/contra-enquête in beginsel op dezelfde dag worden gepland en daarna gesloten (tenzij er in het licht van de verklaringen redenen zijn voor nadere getuigen),- aansluitend na het getuigenverhoor / verhoor partijdeskundigen de gelegenheid wordt gegeven voor uitlating over de verklaringen, waarna de rechtbank in beginsel uitspraak doet (tenzij de verklaringen zodanig zijn dat meer tijd nodig is voor een uitlating en voor een eerlijk proces),- de rechtbank ook na het getuigenverhoor / verhoor partijdeskundigen wil onderzoeken of partijen het op één of meer punten met elkaar eens kunnen worden,
(5) iedere verdere beslissing wordt aangehouden.
Deze mondelinge uitspraak is gewezen door mr. L.S. Frakes en in het openbaar uitgesproken in aanwezigheid van de griffier.
Hiervan is dit proces-verbaal opgemaakt.