Dividendbelasting

De Hoge Raad oordeelt dat artikel 25, lid 2, Wet Vpb een uitputtende regeling bevat voor gevallen waarin een opbrengstgerechtigde niet als uiteindelijk gerechtigde wordt beschouwd. De vraag wie houder is van girale effecten moet worden beantwoord naar het recht van het land waar de effectenrekening wordt gehouden.

De Hoge Raad oordeelt dat de fiscale vestigingsplaats van een vennootschap wordt bepaald door de plaats van feitelijke leiding. Het is niet uitgesloten dat een belastingadviseur, en niet het formele bestuur of de aandeelhouder, de kernbeslissingen neemt en daarmee de feitelijke leiding uitoefent.

Een buitenlands beleggingsfonds waarvan de participaties uitsluitend aan het fonds zelf kunnen worden verkocht, voldoet niet aan de eis van vrije verhandelbaarheid. Het is daardoor niet vergelijkbaar met een Nederlandse fiscale beleggingsinstelling (fbi) en heeft geen recht op teruggaaf van dividendbelasting.

De afdrachtvermindering dividendbelasting is geen verboden belemmering van het vrije kapitaalverkeer voor buitenlandse beleggingsinstellingen. Anders dan de oude teruggaafregeling, is de afdrachtvermindering economisch wezenlijk anders en gekoppeld aan de Nederlandse heffingsbevoegdheid over uitdelingen, wat de ongelijke behandeling rechtvaardigt.

Een buitenlands beleggingsfonds dat kwalificeert als 'doelvermogen' heeft recht op teruggave van dividendbelasting. De aandeelhouderseisen voor fiscale beleggingsinstellingen, die collectiviteit waarborgen, vormen geen ongerechtvaardigde belemmering van het vrije kapitaalverkeer en zijn dus toegestaan onder EU-recht.

De Hoge Raad oordeelt dat een buitenlands beleggingsfonds recht kan hebben op teruggaaf van dividendbelasting. De weigering is een ongerechtvaardigde beperking van kapitaalverkeer. Rechtsherstel is mogelijk via een teruggaaf, verminderd met een door de rechter vast te stellen 'vervangende betaling' aan de Nederlandse staat.

De Hoge Raad oordeelt dat een 'fonds voor gemene rekening' meerdere deelgerechtigden vereist en dat de beoordeling materieel moet plaatsvinden. Een fonds dat deelgerechtigdheden uitgeeft, kan geen 'doelvermogen' zijn. Dit is cruciaal voor de teruggaaf van dividendbelasting aan buitenlandse fondsen.

De Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de EU over de vergelijkbaarheid van een buitenlands beleggingsfonds met een Nederlandse fiscale beleggingsinstelling (fbi). Kernpunt is of het ontbreken van een Nederlandse inhoudingsplicht voor het buitenlandse fonds een teruggaaf van dividendbelasting rechtvaardigt.

De Hoge Raad vraagt het Hof van Justitie EU of het Unierecht zich verzet tegen de Nederlandse fiscale beleggingsinstelling (fbi)-regeling, die teruggaaf van dividendbelasting weigert aan een buitenlands beleggingsfonds omdat dit fonds geen Nederlandse dividendbelasting inhoudt, niet aan de aandeelhouderseisen voldoet of de winst niet uitkeert.