Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering

Komt de Nederlandse rechter niet op grond van de artikelen 2 tot en met 8 rechtsmacht toe, dan heeft hij niettemin rechtsmacht indien:

Dit artikel beschrijft situaties waarin de Nederlandse rechter toch bevoegd is (rechtsmacht heeft), ook al verlenen de artikelen 2 tot en met 8 hem die bevoegdheid niet direct. De Nederlandse rechter heeft in dat geval niettemin rechtsmacht als aan een van de volgende voorwaarden is voldaan:

a. het een rechtsbetrekking betreft die ter vrije bepaling van partijen staat en de gedaagde of belanghebbende in de procedure is verschenen niet uitsluitend of mede met het doel de rechtsmacht van de Nederlandse rechter te betwisten, tenzij voor rechtsmacht van de Nederlandse rechter geen redelijk belang aanwezig is,

De Nederlandse rechter heeft rechtsmacht indien: het gaat om een juridische verhouding (rechtsbetrekking) waarover partijen zelf afspraken mogen maken (die ter vrije bepaling van partijen staat). Bovendien moet de gedaagde partij of de belanghebbende partij in de procedure zijn verschenen, en mag het verschijnen niet (mede) tot doel hebben gehad om de bevoegdheid (rechtsmacht) van de Nederlandse rechter aan te vechten (te betwisten). Dit geldt echter niet als er geen redelijk belang is voor de Nederlandse rechter om de zaak te behandelen.

b. een gerechtelijke procedure buiten Nederland onmogelijk blijkt, of

De Nederlandse rechter heeft ook rechtsmacht indien: het onmogelijk blijkt te zijn om een gerechtelijke procedure buiten Nederland te starten of te voeren.

c. een zaak die bij dagvaarding moet worden ingeleid voldoende met de rechtssfeer van Nederland verbonden is en het onaanvaardbaar is van de eiser te vergen dat hij de zaak aan het oordeel van een rechter van een vreemde staat onderwerpt.

De Nederlandse rechter heeft tevens rechtsmacht indien: een zaak die met een dagvaarding moet beginnen (moet worden ingeleid) een voldoende sterke band heeft met de Nederlandse juridische omgeving (rechtssfeer van Nederland). Daarnaast moet het onaanvaardbaar zijn om van de eisende partij (eiser) te vragen (te vergen) dat hij de zaak voorlegt aan een rechter in een ander land (rechter van een vreemde staat).