Artikel 2:1
1 De zorgaanbieder en de geneesheer-directeur bieden voldoende mogelijkheden voor zorg op basis van vrijwilligheid, om daarmee verplichte zorg zoveel mogelijk te voorkomen.
2 Verplichte zorg kan alleen als uiterste middel worden overwogen, indien er geen mogelijkheden voor vrijwillige zorg meer zijn.
3 Bij de voorbereiding, de afgifte, de tenuitvoerlegging, de uitvoering, de wijziging en de beëindiging van een crisismaatregel, machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel of zorgmachtiging worden van de verplichte zorg, waaronder begrepen de verplichte zorg in ambulante omstandigheden, de proportionaliteit, subsidiariteit, effectiviteit en veiligheid beoordeeld.
4 Bij de voorbereiding, de afgifte, de uitvoering, de wijziging en de beëindiging van een crisismaatregel, machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel of zorgmachtiging wordt rekening gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen.
5 Bij de voorbereiding, de uitvoering, de wijziging en de beëindiging van een crisismaatregel, machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel of zorgmachtiging worden de wensen en voorkeuren van betrokkene ten aanzien van de zorg vastgelegd.
6 De wensen en voorkeuren van betrokkene ten aanzien van de verplichte zorg worden gehonoreerd, tenzij:
a. betrokkene niet tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake in staat is, of
b. acuut levensgevaar voor betrokkene dreigt dan wel er een aanzienlijk risico voor een ander is op levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade, ernstige verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang, of om ernstig in zijn ontwikkeling te worden geschaad, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.
7 Bij de voorbereiding, de uitvoering, de wijziging en de beëindiging van een crisismaatregel, machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel of zorgmachtiging worden de familie, de directe naasten van betrokkene en de huisarts zoveel mogelijk betrokken.
8 Bij de voorbereiding, de afgifte, de uitvoering, de wijziging en de beëindiging van verplichte zorg worden de mogelijk nadelige effecten van de verplichte zorg op lange termijn voor betrokkene bij de beoordeling van de subsidiariteit, proportionaliteit, effectiviteit en veiligheid betrokken en indien mogelijk met terzake deskundigen besproken.
9 Bij de voorbereiding, de afgifte, de uitvoering, de wijziging en de beëindiging van verplichte zorg bij kinderen en jeugdigen worden zonodig aanvullende zorgvuldigheidseisen gesteld en de mogelijk nadelige effecten van de verplichte zorg op lange termijn op de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van betrokkene en de deelname aan het maatschappelijk leven betrokken bij de beoordeling van de subsidiariteit, proportionaliteit, effectiviteit en veiligheid en indien mogelijk met terzake deskundigen besproken.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2022:123
ECLI:NL:HR:2020:1012 - Wvggz: Strikte onafhankelijkheidseis psychiater en ontvankelijkheid cassatieberoep crisismaatregel
Cassatieberoep is mogelijk tegen een machtiging tot voortzetting van een crisismaatregel. De eis dat de verklarende psychiater minimaal één jaar geen zorg heeft verleend (art. 5:7 Wvggz) is een harde voorwaarde waarbij een belangenafweging door de rechter niet is toegestaan.
ECLI:NL:HR:2020:2096 - Klachtrecht Wvggz: Toetsing aan algemene beginselen en wilsbekwaamheid
De Hoge Raad oordeelt dat bij een klacht over verplichte zorg (Wvggz) getoetst moet worden aan de algemene beginselen uit hoofdstuk 2. Art. 8:9 lid 4 Wvggz is een materiële norm, geen registratieplicht. Verplichte zorg bij een wilsbekwame is slechts beperkt mogelijk.
ECLI:NL:HR:2020:1545
ECLI:NL:HR:2021:534 - Strafrechter mag zorgmachtiging opleggen zonder verzoek van de officier van justitie
De strafrechter kan op grond van art. 2.3 Wfz ambtshalve een zorgmachtiging afgeven, ook als de officier van justitie geen verzoekschrift indient. Om een weloverwogen beslissing te kunnen nemen, mag de rechter de officier van justitie bevelen de relevante Wvggz-documenten te verstrekken.
ECLI:NL:HR:2022:1466
ECLI:NL:HR:2024:650
ECLI:NL:HR:2023:1724
ECLI:NL:HR:2022:1701
ECLI:NL:HR:2021:1162 - Wvggz: Toezegging onderzoek alternatieve opnamelocatie moet worden nagekomen
Een beslissing van de rechtbank over een gedwongen overplaatsing is onbegrijpelijk als een ter zitting gedane toezegging om alternatieve, minder ingrijpende locaties te onderzoeken, niet is nagekomen. De voorkeur van de betrokkene moet serieus worden meegewogen.