Artikel 190 (Verplichtingen en verslaglegging deskundigenonderzoek)
1. De deskundige die zijn benoeming heeft aanvaard, is verplicht de opdracht onpartijdig en naar beste weten te volbrengen.
2. De deskundigen stellen hun onderzoek in, hetzij onder leiding van de rechter, hetzij zelfstandig. De deskundigen moeten bij hun onderzoek partijen in de gelegenheid stellen opmerkingen te maken en verzoeken te doen. Uit het schriftelijke bericht moet blijken of aan dit voorschrift is voldaan. Van de inhoud van de opmerkingen en verzoeken wordt in het schriftelijke bericht melding gemaakt. Als een partij schriftelijke opmerkingen of verzoeken aan de deskundigen doet toekomen, verstrekt zij daarvan onmiddellijk afschrift aan de wederpartij.
3. Partijen zijn verplicht mee te werken aan een onderzoek door deskundigen. Wordt aan deze verplichting niet voldaan, dan kan de rechter daaruit de gevolgtrekking maken die hij geraden acht.
4. Het schriftelijke bericht is met redenen omkleed zonder dat het persoonlijke gevoelen van ieder van de deskundigen hoeft te blijken. Ieder van de deskundigen kan van zijn afwijkende mening doen blijken. Het schriftelijke bericht wordt door de deskundigen ondertekend. Als een of meer deskundigen niet hebben ondertekend, wordt de oorzaak hiervan zo mogelijk op het schriftelijke bericht vermeld. Aan het niet ondertekenen van het bericht door een of meer deskundigen, kan de rechter de gevolgtrekking verbinden die hij geraden acht. De griffier zendt aan partijen afschrift van het schriftelijke bericht.
5. Het proces-verbaal van de slotsom van het mondelinge verslag wordt na voorlezing ondertekend door de rechter aan wie het verslag is uitgebracht en door de deskundigen. Verklaart een deskundige niet te kunnen ondertekenen, dan wordt die verklaring met de reden van de verhindering in het proces-verbaal vermeld.
6. De rechter kan bepalen dat het proces-verbaal, bedoeld in het vijfde lid, wordt vervangen door een door of namens hem gemaakte beeld- of geluidsopname als bedoeld in artikel 90, zevende en achtste lid. Als naderhand een schriftelijke weergave van het proces-verbaal wordt opgesteld, wordt het proces-verbaal ondertekend door de rechter aan wie het mondelinge verslag is uitgebracht.
Uitleg in duidelijke taal
1. De deskundige die zijn benoeming heeft aanvaard, is verplicht de opdracht onpartijdig en naar beste weten te volbrengen.
Dit betekent dat een deskundige die akkoord is gegaan met zijn aanstelling (zijn benoeming heeft aanvaard), de plicht heeft om de taak die hem is opgedragen (de opdracht) zonder vooringenomenheid (onpartijdig) en zo goed als hij kan (naar beste weten) uit te voeren (te volbrengen).
2. De deskundigen stellen hun onderzoek in, hetzij onder leiding van de rechter, hetzij zelfstandig. De deskundigen moeten bij hun onderzoek partijen in de gelegenheid stellen opmerkingen te maken en verzoeken te doen. Uit het schriftelijke bericht moet blijken of aan dit voorschrift is voldaan. Van de inhoud van de opmerkingen en verzoeken wordt in het schriftelijke bericht melding gemaakt. Als een partij schriftelijke opmerkingen of verzoeken aan de deskundigen doet toekomen, verstrekt zij daarvan onmiddellijk afschrift aan de wederpartij.
Dit houdt in dat deskundigen hun onderzoek uitvoeren, ofwel onder toezicht van de rechter, ofwel op eigen initiatief (zelfstandig). Tijdens hun onderzoek moeten de deskundigen de betrokken partijen de kans geven om commentaar te leveren (opmerkingen te maken) en verzoeken in te dienen. In het schriftelijke verslag (schriftelijke bericht) moet duidelijk worden aangegeven of aan deze regel is voldaan. De inhoud van de gemaakte opmerkingen en gedane verzoeken wordt ook in het schriftelijke bericht vermeld. Indien een partij schriftelijke opmerkingen of verzoeken naar de deskundigen stuurt, moet zij direct een kopie (afschrift) daarvan aan de andere partij (wederpartij) geven.
3. Partijen zijn verplicht mee te werken aan een onderzoek door deskundigen. Wordt aan deze verplichting niet voldaan, dan kan de rechter daaruit de gevolgtrekking maken die hij geraden acht.
Dit betekent dat de betrokken partijen de plicht hebben om hun medewerking te verlenen aan een onderzoek dat door deskundigen wordt uitgevoerd. Als partijen zich niet aan deze medewerkingsplicht houden (niet voldaan), dan mag de rechter daaruit de conclusies trekken (gevolgtrekking maken) die hij passend (geraden) vindt.
4. Het schriftelijke bericht is met redenen omkleed zonder dat het persoonlijke gevoelen van ieder van de deskundigen hoeft te blijken. Ieder van de deskundigen kan van zijn afwijkende mening doen blijken. Het schriftelijke bericht wordt door de deskundigen ondertekend. Als een of meer deskundigen niet hebben ondertekend, wordt de oorzaak hiervan zo mogelijk op het schriftelijke bericht vermeld. Aan het niet ondertekenen van het bericht door een of meer deskundigen, kan de rechter de gevolgtrekking verbinden die hij geraden acht. De griffier zendt aan partijen afschrift van het schriftelijke bericht.
Dit houdt in dat het schriftelijke verslag (schriftelijke bericht) voorzien moet zijn van een onderbouwing (met redenen omkleed), zonder dat de persoonlijke mening of gevoelens (persoonlijke gevoelen) van elke afzonderlijke deskundige daaruit hoeven te spreken. Wel heeft iedere deskundige de mogelijkheid om zijn eventuele afwijkende mening kenbaar te maken. Het schriftelijke bericht moet door de deskundigen worden ondertekend. Indien een of meerdere deskundigen niet hebben getekend, wordt, indien mogelijk, de reden daarvoor op het schriftelijke bericht vermeld. De rechter kan aan het feit dat een of meer deskundigen het bericht niet hebben ondertekend, de conclusies verbinden (gevolgtrekking verbinden) die hij passend (geraden) acht. De griffier (secretaris van de rechtbank) stuurt een kopie (afschrift) van het schriftelijke bericht naar de partijen.
5. Het proces-verbaal van de slotsom van het mondelinge verslag wordt na voorlezing ondertekend door de rechter aan wie het verslag is uitgebracht en door de deskundigen. Verklaart een deskundige niet te kunnen ondertekenen, dan wordt die verklaring met de reden van de verhindering in het proces-verbaal vermeld.
Dit betekent dat het officiële verslag (proces-verbaal) van de eindconclusie (slotsom) van het mondelinge rapport (mondelinge verslag), nadat het is voorgelezen, ondertekend wordt door de rechter voor wie het verslag is gedaan en door de deskundigen. Als een deskundige aangeeft niet te kunnen ondertekenen, dan wordt deze verklaring samen met de reden waarom hij verhinderd is, opgenomen in het proces-verbaal.
6. De rechter kan bepalen dat het proces-verbaal, bedoeld in het vijfde lid, wordt vervangen door een door of namens hem gemaakte beeld- of geluidsopname als bedoeld in artikel 90, zevende en achtste lid. Als naderhand een schriftelijke weergave van het proces-verbaal wordt opgesteld, wordt het proces-verbaal ondertekend door de rechter aan wie het mondelinge verslag is uitgebracht.
Dit houdt in dat de rechter kan beslissen dat het proces-verbaal, zoals genoemd in het vijfde lid, vervangen mag worden door een beeld- of geluidsopname die door hem of in zijn naam is gemaakt, conform de bepalingen in artikel 90, zevende en achtste lid. Indien later alsnog een schriftelijke versie (schriftelijke weergave) van dit proces-verbaal wordt gemaakt, dan moet dit schriftelijke proces-verbaal worden ondertekend door de rechter voor wie het mondelinge verslag is gedaan.