Artikel 13a (Klacht gedraging rechterlijk ambtenaar Hoge Raad)
1. Degene die een klacht heeft over de wijze waarop een rechterlijk ambtenaar met rechtspraak belast zich in de uitoefening van zijn functie jegens hem heeft gedragen, kan, tenzij de klacht een rechterlijke beslissing betreft, de procureur-generaal bij de Hoge Raad schriftelijk verzoeken een vordering bij de Hoge Raad in te stellen tot het doen van een onderzoek naar de gedraging.
2. Het verzoekschrift wordt ondertekend en bevat de naam en het adres van de verzoeker en een zo duidelijk mogelijke beschrijving van de bedoelde gedraging en de daartegen gerezen klacht.
Uitleg in duidelijke taal
1. Degene die een klacht heeft over de wijze waarop een rechterlijk ambtenaar met rechtspraak belast zich in de uitoefening van zijn functie jegens hem heeft gedragen, kan, tenzij de klacht een rechterlijke beslissing betreft, de procureur-generaal bij de Hoge Raad schriftelijk verzoeken een vordering bij de Hoge Raad in te stellen tot het doen van een onderzoek naar de gedraging.
Dit betekent letterlijk: Een persoon die een klacht heeft over de manier waarop een rechterlijk ambtenaar, die belast is met rechtspraak, zich in de uitoefening van zijn functie tegenover die persoon heeft gedragen, kan de procureur-generaal bij de Hoge Raad schriftelijk verzoeken een vordering bij de Hoge Raad in te stellen. Het doel van deze vordering is het doen van een onderzoek naar de betreffende gedraging. Deze mogelijkheid bestaat niet als de klacht een rechterlijke beslissing betreft.
2. Het verzoekschrift wordt ondertekend en bevat de naam en het adres van de verzoeker en een zo duidelijk mogelijke beschrijving van de bedoelde gedraging en de daartegen gerezen klacht.
Dit betekent letterlijk: Het verzoekschrift dient te worden ondertekend. Het moet de naam en het adres van de verzoeker bevatten, evenals een zo duidelijk mogelijke beschrijving van de gedraging waarover wordt geklaagd en de klacht die hierover is ontstaan.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2018:2197 - Melding door rechtbankpresident aan deken: gedraging in functie of bestuurstaak? - 29 november 2018
Een melding door een rechtbankpresident aan de deken over een advocaat is een gedraging in de uitoefening van de rechterlijke functie (art. 13a RO), geen bestuurstaak. Het schenden van de geheimhoudingsplicht kan gerechtvaardigd zijn door het belang van het toezicht op de advocatuur.
ECLI:NL:HR:2021:1126 - Reikwijdte rechterlijke beslissing: maatregel kantonrechter jegens werknemer bewindvoerder - 8 juli 2021
Een maatregel van een kantonrechter in zijn toezichthoudende taak, die een werknemer van een bewindvoerder verbiedt taken uit te voeren, is een 'rechterlijke beslissing' ex art. 13a RO. Een klacht hierover via de klachtenregeling is daarom niet mogelijk.
ECLI:NL:HR:2024:1549 - Klacht over niet-publiceren uitspraak is klacht over rechterlijke beslissing - 24 oktober 2024
Een klacht over het niet (tijdig) publiceren van een rechterlijke uitspraak op rechtspraak.nl betreft een 'rechterlijke beslissing' in de zin van art. 13a Wet RO. Publicatie vereist een rechterlijke belangenafweging en valt daardoor buiten het bereik van deze klachtenprocedure.
ECLI:NL:HR:2014:511 - Vrijheid van meningsuiting rechterlijk ambtenaar en de grenzen van de klachtprocedure - 6 maart 2014
De klachtprocedure tegen een rechterlijk ambtenaar (art. 13a RO) is ruim toepasbaar op gedragingen buiten de functie, zoals een opiniërende publicatie. Zo'n publicatie is echter niet onbehoorlijk als deze het juridisch-wetenschappelijk debat dient en onvoldoende verband houdt met een concrete, aanhangige zaak.
ECLI:NL:HR:2017:1188 - Raadsheer als partijdeskundige: een onbehoorlijke gedraging die vertrouwen schaadt - 29 juni 2017
Een raadsheer die als partijdeskundige een ongemotiveerde opinie geeft over de slagingskans van een aanhangige procedure, schendt niet art. 12 RO maar handelt wel onbehoorlijk (art. 13f RO). Het lenen van rechterlijk gezag voor private belangen schaadt het vertrouwen in de rechtspraak.
ECLI:NL:HR:2013:BZ3450 - De rechter spreekt door zijn vonnis: gerechtsbestuur mag uitspraak niet uitleggen - 5 maart 2013
Een gerechtsbestuur handelt onbehoorlijk door een rechterlijke uitspraak nader uit te leggen. Het uitgangspunt is dat de rechter enkel door zijn vonnis spreekt. Het geven van een 'authentieke interpretatie' van een vonnis behoort niet tot de taken van een gerechtsbestuur en is onwenselijk.
ECLI:NL:HR:2014:509 - Vrijheid van meningsuiting voor rechterlijk ambtenaar versus vertrouwen in de rechtspraak - 6 maart 2014
De Hoge Raad oordeelt dat een opiniërend artikel van een advocaat-generaal over een maatschappelijk thema, zelfs als dit raakt aan lopende procedures, niet onbehoorlijk is. Het publiek herkent dit als een persoonlijke bijdrage aan het juridisch debat, wat het vertrouwen in de onpartijdige rechtspraak niet schaadt.
ECLI:NL:HR:2014:510 - Vrijheid van meningsuiting van rechterlijk ambtenaren en de grenzen daarvan - 6 maart 2014
De publieke meningsuiting van een advocaat-generaal in een juridisch vakblad, zelfs over een onderwerp dat procedures raakt, is niet onbehoorlijk als deze als opiniërende discussiebijdrage herkenbaar is en geen afbreuk doet aan het vertrouwen in de onpartijdige rechtspraak, omdat deze onvoldoende verband houdt met concrete geschillen.
ECLI:NL:HR:2021:1921 - Bevoegdheid kantonrechter: geen directe maatregelen tegen werknemer bewindvoerder - 16 december 2021
Een kantonrechter mag niet rechtstreeks maatregelen opleggen aan een werknemer van een bewindvoerder. De toezichthoudende bevoegdheid richt zich uitsluitend op de bewindvoerder zelf. Een maatregel tegen een werknemer vereist een wettelijke grondslag, die in de wet op beschermingsbewind ontbreekt.
ECLI:NL:HR:2022:513 - Formeel dienstverband militaire rechter bij OM geen schending onpartijdigheid - 4 april 2022
Een louter formeel dienstverband van een militair rechter bij het Openbaar Ministerie (OM), zonder daadwerkelijke werkzaamheden of contact, is geen uitzonderlijke omstandigheid die de objectief gerechtvaardigde vrees voor partijdigheid wekt en schendt artikel 6 EVRM niet.