Terug naar bibliotheek
Eerste Boek. Algemene bepalingen
Titel VIII. Verval van het recht tot strafvordering en van de straf
Artikel 68

Artikel 68 (Ne bis in idem beginsel)

Laatste versie

1. Behoudens de gevallen waarin rechterlijke uitspraken voor herziening vatbaar zijn, kan niemand andermaal worden vervolgd wegens een feit waarover te zijnen aanzien bij gewijsde van de rechter in Nederland, Aruba, Curaçao, Sint Maarten of de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba onherroepelijk is beslist.

2. Is het gewijsde afkomstig van een andere rechter, dan heeft tegen dezelfde persoon wegens hetzelfde feit geen vervolging plaats in geval van:

1°. vrijspraak of ontslag van rechtsvervolging; 2°. veroordeling, indien een straf is opgelegd, gevolgd door gehele uitvoering, gratie of verjaring der straf.

3. Niemand kan worden vervolgd wegens een feit dat te zijnen aanzien in een vreemde staat onherroepelijk is afgedaan door de voldoening aan een voorwaarde, door de bevoegde autoriteit gesteld ter voorkoming van strafvervolging.

Uitleg in duidelijke taal

1. Behoudens de gevallen waarin rechterlijke uitspraken voor herziening vatbaar zijn, kan niemand andermaal worden vervolgd wegens een feit waarover te zijnen aanzien bij gewijsde van de rechter in Nederland, Aruba, Curaçao, Sint Maarten of de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba onherroepelijk is beslist.

Dit betekent letterlijk dat, met uitzondering van situaties waarin rechterlijke uitspraken nog herzien kunnen worden, een persoon niet opnieuw vervolgd mag worden voor een feit waarover een rechter in Nederland, Aruba, Curaçao, Sint Maarten of de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba al een onherroepelijke beslissing heeft genomen ten aanzien van die persoon.

2. Is het gewijsde afkomstig van een andere rechter, dan heeft tegen dezelfde persoon wegens hetzelfde feit geen vervolging plaats in geval van:

Dit betekent letterlijk: Als de onherroepelijke rechterlijke beslissing (het gewijsde) van een andere rechter komt, mag dezelfde persoon niet opnieuw vervolgd worden voor hetzelfde feit in de volgende gevallen:

1°. vrijspraak of ontslag van rechtsvervolging;

Dit betreft de situatie van vrijspraak of wanneer de rechtsvervolging is ontslagen.

2°. veroordeling, indien een straf is opgelegd, gevolgd door gehele uitvoering, gratie of verjaring der straf.

Dit betreft de situatie van een veroordeling, op voorwaarde dat er een straf is opgelegd en deze straf volledig is uitgevoerd, er gratie is verleend, of de straf is verjaard.

3. Niemand kan worden vervolgd wegens een feit dat te zijnen aanzien in een vreemde staat onherroepelijk is afgedaan door de voldoening aan een voorwaarde, door de bevoegde autoriteit gesteld ter voorkoming van strafvervolging.

Dit betekent letterlijk dat een persoon niet vervolgd kan worden voor een feit als deze zaak ten aanzien van die persoon in een ander land (vreemde staat) al onherroepelijk is afgehandeld doordat voldaan is aan een voorwaarde die een bevoegde autoriteit heeft gesteld om strafvervolging te voorkomen.

Gerelateerde rechtspraak

Hoge Raad291x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2022:1252 - Hoge Raad stelt kaders voor procesafspraken in strafzaken

ECLI:NL:HR:2022:125227 september 2022Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak

Procesafspraken zijn toegestaan, maar de rechter behoudt zijn zelfstandige verantwoordelijkheid. De rechter moet toetsen of de verdachte vrijwillig, geïnformeerd en ondubbelzinnig afstand doet van verdedigingsrechten, en is niet gebonden aan het voorstel als de uitkomst onredelijk is in verhouding tot de ernst van de zaak.

StrafrechtStrafprocesrecht, Europees Strafrecht
Internationaal PubliekrechtMensenrechten
Hoge Raad154x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2011:BM9102

ECLI:NL:HR:2011:BM91021 februari 2011Dit wetsartikel wordt 23 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtStrafprocesrecht, Materieel Strafrecht
Internationaal PubliekrechtEuropees Recht, Mensenrechten
Hoge Raad132x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2015:434

ECLI:NL:HR:2015:4343 maart 2015Dit wetsartikel wordt 14 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtBestuursstrafrecht
StrafrechtStrafprocesrecht, Materieel Strafrecht
Hoge Raad102x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2017:1111 - Hoge Raad verruimt criteria voor eendaadse samenloop en voortgezette handeling

ECLI:NL:HR:2017:111120 juni 2017Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak

De Hoge Raad verruimt de criteria voor eendaadse samenloop en de voortgezette handeling. De focus verschuift van de juridische strekking van delicten naar de feitelijke samenhang van de gedragingen en de vraag of de verdachte in wezen één verwijt wordt gemaakt.

StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Civiel RechtLetselschaderecht
Hoge Raad56x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2002:AE3728

ECLI:NL:HR:2002:AE37282 juli 2002Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad50x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2015:1503

ECLI:NL:HR:2015:15039 juni 2015Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Hoge Raad51x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2018:831

ECLI:NL:HR:2018:8315 juni 2018Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad48x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:1994:AD2076

ECLI:NL:HR:1994:AD207629 maart 1994Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad41x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2017:1115 - Hoge Raad verruimt criteria voor eendaadse samenloop en voortgezette handeling

ECLI:NL:HR:2017:111520 juni 2017Dit wetsartikel wordt 4 keer genoemd in deze uitspraak

De Hoge Raad verruimt het toepassingsbereik van eendaadse samenloop en de voortgezette handeling. Een enigszins uiteenlopende strekking van strafbepalingen staat toepassing niet in de weg. Beslissend is of de gedragingen zodanig samenhangen dat de verdachte in wezen één verwijt wordt gemaakt.

StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht, Financieel Economisch Strafrecht
Hoge Raad38x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2009:BG4258

ECLI:NL:HR:2009:BG425817 februari 2009Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak