Artikel 40 (Overmacht)
Niet strafbaar is hij die een feit begaat waartoe hij door overmacht is gedrongen.
Uitleg in duidelijke taal
Niet strafbaar is hij die een feit begaat waartoe hij door overmacht is gedrongen.
Dit artikel betekent dat een persoon niet strafbaar is als hij een feit begaat waartoe hij door overmacht is gedrongen.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2021:1090 - Afwijzing getuigenverzoek bij beroep op noodtoestand en het ondervragingsrecht
Het verdedigingsrecht om een getuige à charge te horen (Keskin-doctrine) geldt niet als het verzoek niet ziet op betwisting van de belastende verklaring, maar op onderbouwing van een beroep op noodtoestand. Het hof mocht het verzoek afwijzen als het de verweren hypothetisch beoordeelt.
ECLI:NL:HR:2017:418 - Hulp bij zelfdoding door niet-arts: Hoge Raad vernietigt geslaagd beroep op noodtoestand
Een beroep op noodtoestand door een niet-arts die hulp bij zelfdoding verleent, kan slechts bij hoge uitzondering slagen. Het is onjuist om de zorgvuldigheidseisen voor artsen uit de Euthanasiewet (WTL) als doorslaggevend referentiekader te hanteren voor een niet-medicus.
ECLI:NL:HR:2009:BI5627
ECLI:NL:HR:1959:135
ECLI:NL:HR:1989:AC3119
ECLI:NL:HR:2023:610 - Inloggen met eigen sleutel voor verkeerd doel is computervredebreuk
Toegang tot een computersysteem met rechtmatig verkregen inloggegevens is toch wederrechtelijk binnendringen als dit gebeurt voor een ander doel dan waarvoor toestemming is verleend. De inloggegevens kwalificeren dan als 'valse sleutel' (art. 138ab Sr). Een beroep op het dienen van een maatschappelijk belang werd verworpen.
ECLI:NL:HR:2019:598 - Hulp bij zelfdoding door niet-arts: beroep op noodtoestand en EVRM faalt
De Hoge Raad oordeelt dat hulp bij zelfdoding door een niet-arts strafbaar is. Een beroep op overmacht in de zin van noodtoestand slaagt slechts bij hoge uitzondering. Het ontbreken van een redelijk alternatief is daarbij cruciaal, en de zorgvuldigheidseisen voor artsen kunnen hierbij indirect relevant zijn.