Artikel 120 (Toetsingsverbod)
De rechter treedt niet in de beoordeling van de grondwettigheid van wetten en verdragen.
Uitleg in duidelijke taal
De rechter treedt niet in de beoordeling van de grondwettigheid van wetten en verdragen.
Dit betekent letterlijk dat de rechter niet mag oordelen over de vraag of wetten en verdragen in overeenstemming zijn met de Grondwet (de grondwettigheid).
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:1989:AD5725 - Harmonisatiewet: Toetsingsverbod van wetten aan fundamentele rechtsbeginselen bevestigd
Harmonisatiewet Arrest
De Hoge Raad oordeelt dat artikel 120 Grondwet de rechter verbiedt een wet in formele zin te toetsen aan fundamentele rechtsbeginselen, zoals het rechtszekerheidsbeginsel. Ook toetsing aan het Statuut voor het Koninkrijk is niet toegestaan. De wetgever heeft de primaire toetsende rol.
ECLI:NL:HR:2014:3679
ECLI:NL:HR:2018:729 - Aansprakelijkheidslimiet binnenvaart: rechter corrigeert verouderd bedrag met inflatie
Een beroep op een wettelijke aansprakelijkheidslimiet die jarenlang niet is geïndexeerd, is naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar. De rechter mag het bedrag corrigeren voor inflatie, maar niet verder verhogen, omdat dit de rechtsvormende taak te buiten gaat.
ECLI:NL:HR:2015:3270
ECLI:NL:HR:2001:AD5493
ECLI:NL:HR:2013:917
ECLI:NL:HR:2016:2888 - Nertsenfokverbod: Toekomstige winst valt niet onder eigendomsbescherming EVRM
De Wet verbod pelsdierhouderij schendt niet het eigendomsrecht (art. 1 EP EVRM). Toekomstige inkomsten en daarop gebaseerde goodwill vallen niet onder de bescherming, tenzij ze al verdiend zijn of er een rechtens afdwingbare aanspraak op bestaat.
ECLI:NL:HR:2023:815 - Belastingrente BTW-compensatiefonds: Toetsingsverbod weegt zwaarder dan onbillijke uitkomst
De Hoge Raad bevestigt dat het toetsingsverbod (art. 120 Grondwet) de rechter verbiedt een wet in formele zin te toetsen aan het Statuut of algemene rechtsbeginselen. Een groot nadeel door verschillende renteberekeningen was door de wetgever voorzien en is dus geen bijzondere, onverdisconteerde omstandigheid.
ECLI:NL:HR:1996:ZD0139 - Porsche-arrest: de grens tussen dood door schuld en voorwaardelijk opzet
Porsche Arrest
In het Porsche-arrest stelt de Hoge Raad dat voor een veroordeling voor doodslag in het verkeer (op basis van voorwaardelijk opzet) niet volstaat dat de verdachte een aanmerkelijke kans op een fataal ongeval heeft veroorzaakt, maar ook dat hij die kans bewust heeft aanvaard.