Artikel 166 (Definitie gemeenschap, aandelen, rechtsbetrekkingen)
1. Gemeenschap is aanwezig, wanneer een of meer goederen toebehoren aan twee of meer deelgenoten gezamenlijk.
2. De aandelen van de deelgenoten zijn gelijk, tenzij uit hun rechtsverhouding anders voortvloeit.
3. Op de rechtsbetrekkingen tussen de deelgenoten is artikel 2 van Boek 6 van overeenkomstige toepassing.
Uitleg in duidelijke taal
1. Gemeenschap is aanwezig, wanneer een of meer goederen toebehoren aan twee of meer deelgenoten gezamenlijk.
Dit lid definieert gemeenschap. Er is sprake van gemeenschap wanneer één of meer goederen gezamenlijk toebehoren aan twee of meer deelgenoten.
2. De aandelen van de deelgenoten zijn gelijk, tenzij uit hun rechtsverhouding anders voortvloeit.
Dit lid stelt dat de aandelen van de deelgenoten in beginsel gelijk zijn. Dit is niet het geval indien uit hun onderlinge rechtsverhouding iets anders voortvloeit.
3. Op de rechtsbetrekkingen tussen de deelgenoten is artikel 2 van Boek 6 van overeenkomstige toepassing.
Dit lid bepaalt dat artikel 2 van Boek 6 van overeenkomstige toepassing is op de rechtsbetrekkingen tussen de deelgenoten.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2019:707 - Vergoedingsrecht samenwoners: geen analogie met huwelijk, toets via verbintenissenrecht. - 9 mei 2019
Voor informeel samenwonenden geldt geen analoog vergoedingsrecht zoals bij gehuwden. Een vordering tot vergoeding van een investering in de woning van de ander moet worden beoordeeld aan de hand van het algemene verbintenissenrecht (overeenkomst, ongerechtvaardigde verrijking) of de redelijkheid en billijkheid.
ECLI:NL:HR:2000:AA9143 - Hoge Raad - 21 december 2000
ECLI:NL:HR:2006:AU8938 - Hoge Raad - 20 april 2006
ECLI:NL:HR:2020:810 - Gezag van gewijsde en de niet-handelende echtgenoot bij effectenlease - 23 april 2020
Een vonnis over de vernietiging van een effectenleaseovereenkomst bindt een echtgenoot die geen partij was niet. Echter, een onherroepelijke uitspraak tussen de níet-handelende echtgenoot en de wederpartij over de vernietiging (art. 1:89 BW) heeft wél werking jegens de handelende echtgenoot.
ECLI:NL:HR:2017:156 - Eenvoudige gemeenschap, verrekenbeding en de plicht tot rekening en verantwoording - 2 februari 2017
Een eenvoudige gemeenschap valt niet onder de uitzondering voor huwelijksgemeenschappen in een wettelijk deelgenootschap. De plicht tot rekening en verantwoording (art. 3:173 BW) geldt ook tussen echtgenoten voor het beheer over goederen in een eenvoudige gemeenschap.
ECLI:NL:HR:2003:AF3413 - Hoge Raad - 12 juni 2003
ECLI:NL:HR:2011:BP4948 - Executieopbrengst op kwaliteitsrekening notaris valt niet in faillissementsboedel - 28 april 2011
De executie van een onroerende zaak is voltooid na levering. De op een kwaliteitsrekening van de notaris gestorte restantopbrengst behoort tot een gemeenschap van rechthebbenden en valt niet in de faillissementsboedel van de geëxecuteerde. De failliete schuldenaar heeft slechts een voorwaardelijk recht op een eventueel overschot.
ECLI:NL:HR:2001:AA9441 - Hoge Raad - 11 januari 2001
ECLI:NL:HR:2023:1571 - Vergoedingsrechten informeel samenlevenden: geen analoge toepassing huwelijksvermogensrecht - 16 november 2023
Voor informeel samenlevenden geldt geen specifieke wettelijke regeling voor vergoedingsrechten bij investering in een gemeenschappelijk goed. Een dergelijk recht kan niet worden gebaseerd op de eenvoudige gemeenschap zelf, maar moet worden beoordeeld aan de hand van het algemene verbintenissenrecht.
ECLI:NL:HR:2010:BL1127 - Inbreng economische eigendom in maatschap en verrekening waardevermeerdering na ontbinding - 8 april 2010
Bij inbreng van economische eigendom van een goed in een maatschap, zonder afwijkende afspraak, wordt de waardeverandering slechts verrekend tot het moment van ontbinding. De waardevermeerdering die ontstaat na de ontbinding van de maatschap komt de maatschap in beginsel niet toe.