Terug naar bibliotheek
Authentiek : NL
Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
DERDE DEEL. HET BELEID EN INTERN OPTREDEN VAN DE UNIE
TITEL VII. GEMEENSCHAPPELIJKE REGELS BETREFFENDE DE MEDEDINGING, DE BELASTINGEN EN DE ONDERLINGE AANPASSING VAN DE WETGEVINGEN
HOOFDSTUK 1. REGELS BETREFFENDE DE MEDEDINGING
EERSTE AFDELING. REGELS VOOR DE ONDERNEMINGEN
Artikel 102

Artikel 102 (Misbruik van machtspositie)

Laatste versie

Onverenigbaar met de interne markt en verboden, voorzover de handel tussen lidstaten daardoor ongunstig kan worden beïnvloed, is het, dat een of meer ondernemingen misbruik maken van een machtspositie op de interne markt of op een wezenlijk deel daarvan. Dit misbruik kan met name bestaan in: a. het rechtstreeks of zijdelings opleggen van onbillijke aan- of verkoopprijzen of van andere onbillijke contractuele voorwaarden; b. het beperken van de productie, de afzet of de technische ontwikkeling ten nadele van de verbruikers; c. het toepassen ten opzichte van handelspartners van ongelijke voorwaarden bij gelijkwaardige prestaties, hun daarmede nadeel berokkenend bij de mededinging; d. het feit dat het sluiten van overeenkomsten afhankelijk wordt gesteld van het aanvaarden door de handelspartners van bijkomende prestaties, welke naar hun aard of volgens het handelsgebruik geen verband houden met het onderwerp van deze overeenkomsten.

Uitleg in duidelijke taal

Onverenigbaar met de interne markt en verboden, voorzover de handel tussen lidstaten daardoor ongunstig kan worden beïnvloed, is het, dat een of meer ondernemingen misbruik maken van een machtspositie op de interne markt of op een wezenlijk deel daarvan.

Dit betekent dat het niet is toegestaan en in strijd is met de interne markt wanneer een of meerdere ondernemingen misbruik maken van een economische machtspositie die zij hebben op de interne markt of op een substantieel (wezenlijk) deel daarvan. Een voorwaarde hiervoor is dat de handel tussen de lidstaten hierdoor nadelig (ongunstig) beïnvloed kan worden.

Dit misbruik kan met name bestaan in:

Dit misbruik kan in het bijzonder (met name) bestaan uit de volgende handelingen, maar is niet beperkt tot deze voorbeelden:

a. het rechtstreeks of zijdelings opleggen van onbillijke aan- of verkoopprijzen of van andere onbillijke contractuele voorwaarden;

Dit betekent dat het misbruik kan bestaan uit het direct (rechtstreeks) of indirect (zijdelings) opleggen van prijzen voor aankoop of verkoop die niet eerlijk (onbillijk) zijn, of het opleggen van andere contractuele voorwaarden die onbillijk zijn.

b. het beperken van de productie, de afzet of de technische ontwikkeling ten nadele van de verbruikers;

Dit houdt in dat misbruik kan bestaan uit het verminderen (beperken) van de productie, de verkoop (afzet) of de technische vooruitgang (ontwikkeling), wanneer dit nadelig is voor de consumenten (verbruikers).

c. het toepassen ten opzichte van handelspartners van ongelijke voorwaarden bij gelijkwaardige prestaties, hun daarmede nadeel berokkenend bij de mededinging;

Dit betekent dat misbruik kan plaatsvinden door verschillende (ongelijke) voorwaarden te hanteren (toepassen) tegenover handelspartners voor vergelijkbare (gelijkwaardige) transacties (prestaties), waardoor deze handelspartners een nadeel ondervinden in de concurrentiestrijd (mededinging).

d. het feit dat het sluiten van overeenkomsten afhankelijk wordt gesteld van het aanvaarden door de handelspartners van bijkomende prestaties, welke naar hun aard of volgens het handelsgebruik geen verband houden met het onderwerp van deze overeenkomsten.

Dit houdt in dat misbruik kan bestaan uit de situatie (het feit) waarin het aangaan (sluiten) van overeenkomsten vereist dat de handelspartners akkoord gaan (aanvaarden) met extra (bijkomende) prestaties. Deze bijkomende prestaties hebben, gezien hun aard of volgens wat gebruikelijk is in de handel (handelsgebruik), geen relatie (verband) met het eigenlijke onderwerp van de overeenkomsten.

Gerelateerde rechtspraak

Hoge Raad58x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2012:BX0345

ECLI:NL:HR:2012:BX034521 december 2012Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtMededingingsrecht
Civiel RechtVerbintenissenrecht, Burgerlijk Procesrecht
Hoge Raad6x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2023:965

ECLI:NL:HR:2023:96523 juni 2023Dit wetsartikel wordt 6 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtEuropees Civiel Recht, Internationaal Privaatrecht, Burgerlijk Procesrecht
BestuursrechtMededingingsrecht
Hoge Raad8x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2014:149

ECLI:NL:HR:2014:14924 januari 2014Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
BestuursrechtMededingingsrecht
Civiel RechtVerbintenissenrecht
Hoge Raad

ECLI:NL:HR:2024:300 - Hoge Raad: Prijsdiscriminatie door dominante onderneming vereist concrete analyse concurrentienadeel

ECLI:NL:HR:2024:3001 maart 2024Dit wetsartikel wordt 10 keer genoemd in deze uitspraak

Het toepassen van ongelijke tarieven door een onderneming met een machtspositie (Buma/Stemra) levert niet automatisch een concurrentienadeel op voor de benadeelde partij. Er is een analyse van alle concrete omstandigheden vereist om vast te stellen of de concurrentiepositie daadwerkelijk wordt beïnvloed.

BestuursrechtMededingingsrecht
Civiel RechtIntellectueel Eigendomsrecht, Burgerlijk Procesrecht
Hoge Raad4x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2023:660 - Doorwerking mededingingsrechtelijk vermoeden in bevoegdheidstoets art. 8 Brussel I-bis

ECLI:NL:HR:2023:66021 april 2023Dit wetsartikel wordt 5 keer genoemd in deze uitspraak

De Hoge Raad vraagt het Hof van Justitie EU of het materiële mededingingsrechtelijke vermoeden van beslissende invloed van een moeder- op een dochtervennootschap doorwerkt in de procedurele bevoegdheidstoets van art. 8 lid 1 Brussel I-bis voor vorderingen tegen die dochter.

Civiel RechtInternationaal Privaatrecht, Europees Civiel Recht
BestuursrechtMededingingsrecht
Hoge Raad1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2018:2214

ECLI:NL:HR:2018:221430 november 2018Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak