Artikel 331 (Bevoegdheden raadsman en aanwezigheidsvereiste)
1. Elke bevoegdheid van de verdachte die bij deze Titel is toegekend, komt ook toe aan de raadsman die de ter terechtzitting aanwezige verdachte bijstaat ofwel op grond van artikel 279, eerste lid, tot verdediging van de afwezige verdachte is toegelaten.
2. In alle gevallen waarin bij deze Titel de toestemming of het horen van de verdachte of diens raadsman wordt gevorderd, geldt dit alleen ten opzichte van de op de terechtzitting aanwezige verdachte of diens raadsman.
Uitleg in duidelijke taal
1. Elke bevoegdheid van de verdachte die bij deze Titel is toegekend, komt ook toe aan de raadsman die de ter terechtzitting aanwezige verdachte bijstaat ofwel op grond van artikel 279, eerste lid, tot verdediging van de afwezige verdachte is toegelaten.
Dit betekent letterlijk dat elke bevoegdheid die aan de verdachte is toegekend bij deze Titel, ook toekomt aan de raadsman. Dit geldt voor de raadsman die de verdachte bijstaat die ter terechtzitting aanwezig is, of voor de raadsman die op grond van artikel 279, eerste lid, is toegelaten tot de verdediging van de verdachte die afwezig is.
2. In alle gevallen waarin bij deze Titel de toestemming of het horen van de verdachte of diens raadsman wordt gevorderd, geldt dit alleen ten opzichte van de op de terechtzitting aanwezige verdachte of diens raadsman.
Dit betekent letterlijk: In alle gevallen waarin bij deze Titel de toestemming of het horen van de verdachte of diens raadsman wordt gevorderd, geldt dit vereiste alleen ten opzichte van de verdachte of diens raadsman die op de terechtzitting aanwezig is.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2014:1496 - Hoge Raad - 30 juni 2014
ECLI:NL:HR:2018:1934 - Aanhoudingsverzoeken: de spelregels voor onderbouwing, beoordeling en beslissing - 15 oktober 2018
De Hoge Raad zet uiteen hoe aanhoudingsverzoeken ter effectuering van het aanwezigheidsrecht moeten worden beoordeeld. Een rechter moet, na een belangenafweging, uitdrukkelijk en gemotiveerd beslissen op een dergelijk verzoek. Het nalaten hiervan leidt tot nietigheid van de uitspraak.
ECLI:NL:HR:2015:1340 - Begrenzing van pleittijd en het recht op verdediging in hoger beroep - 25 mei 2015
De Hoge Raad oordeelt dat het recht op pleidooi niet onbeperkt is. Een rechter mag de spreektijd van de verdediging beperken, mits dit redelijk is en de verdediging voldoende ruimte krijgt om haar belangen te behartigen. Verwijzen naar eerdere pleitnota's is toegestaan als alternatief voor volledige voordracht.
ECLI:NL:HR:2000:ZD2182 - Hoge Raad - 18 december 2000
ECLI:NL:HR:2023:946 - Steunbewijs en schakelbewijs in zedenzaken bij ontbreken ondervragingsverzoek - 26 juni 2023
De Hoge Raad oordeelt dat verklaringen van slachtoffers in een zedenzaak voor het bewijs mogen worden gebruikt zonder dat zij zijn gehoord, wanneer de verdediging hier niet om heeft verzocht. Voldoende steunbewijs en schakelbewijs kunnen de bewezenverklaring dragen, conform de bewijsminimumregel van artikel 342 lid 2 Sv.
ECLI:NL:HR:2023:1303 - Hoge Raad - 25 september 2023
ECLI:NL:HR:2013:BZ9992 - Puttense moordzaak: Salduz-verweer, vormverzuimen en meerdaadse samenloop (art. 63 Sr) - 16 september 2013
De Hoge Raad oordeelt over vormverzuimen, het Salduz-verweer en de toepassing van meerdaadse samenloop. Verklaringen afgelegd zonder consultatiebijstand worden uitgesloten, maar dit tast latere verklaringen niet aan. Bij de strafoplegging moet conform artikel 63 Sr rekening worden gehouden met eerdere, onherroepelijke veroordelingen.
ECLI:NL:HR:2005:AT5663 - Hoge Raad - 10 oktober 2005
ECLI:NL:HR:2002:AD8860 - Hoge Raad - 22 april 2002
ECLI:NL:HR:2012:BX4482 - Onbegrijpelijke afwijzing verzoek tot voeging ontlastende stukken bij beroep op noodweer - 10 september 2012
De afwijzing van een verzoek om stukken toe te voegen aan het dossier, die de feitelijke grondslag van een beroep op noodweer kunnen onderbouwen, is zonder nadere motivering onbegrijpelijk. Stukken die redelijkerwijs van belang kunnen zijn voor de beoordeling, in belastende of ontlastende zin, dienen te worden gevoegd.