Terug naar bibliotheek
Tweede Boek. Misdrijven
Titel XVIII. Misdrijven tegen de persoonlijke vrijheid
Artikel 285a

Artikel 285a (Opzettelijk beïnvloeden verklaring rechter/ambtenaar)

Laatste versie

1. Hij die opzettelijk mondeling, door gebaren, bij geschrift of afbeelding zich jegens een persoon uit, kennelijk om diens vrijheid om naar waarheid of geweten ten overstaan van een rechter of ambtenaar een verklaring af te leggen te beïnvloeden, terwijl hij weet of ernstige reden heeft te vermoeden dat die verklaring zal worden afgelegd, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie.

2. Met rechter of ambtenaar wordt gelijkgesteld: een rechter bij onderscheidenlijk een persoon in de openbare dienst van een internationaal gerecht dat zijn rechtsmacht ontleent aan een verdrag waarbij het Koninkrijk partij is en een persoon in de openbare dienst van een vreemde staat die in Nederland op door het volkenrecht toegelaten wijze zijn bediening uitoefent.

Uitleg in duidelijke taal

1. Hij die opzettelijk mondeling, door gebaren, bij geschrift of afbeelding zich jegens een persoon uit, kennelijk om diens vrijheid om naar waarheid of geweten ten overstaan van een rechter of ambtenaar een verklaring af te leggen te beïnvloeden, terwijl hij weet of ernstige reden heeft te vermoeden dat die verklaring zal worden afgelegd, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie.

Dit lid stelt strafbaar de persoon die opzettelijk (doelbewust) mondeling, door middel van gebaren, bij geschrift of met een afbeelding zich uit jegens een andere persoon. Deze uiting moet kennelijk (duidelijk zichtbaar of overduidelijk) bedoeld zijn om de vrijheid van die andere persoon te beïnvloeden wat betreft het afleggen van een verklaring naar waarheid of geweten (dus een eerlijke en oprechte verklaring) ten overstaan van een rechter of ambtenaar. Dit is strafbaar indien de dader weet of ernstige reden heeft te vermoeden dat die persoon daadwerkelijk een verklaring zal afleggen. De straf die hierop staat, is een gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of een geldboete van de vierde categorie.

2. Met rechter of ambtenaar wordt gelijkgesteld: een rechter bij onderscheidenlijk een persoon in de openbare dienst van een internationaal gerecht dat zijn rechtsmacht ontleent aan een verdrag waarbij het Koninkrijk partij is en een persoon in de openbare dienst van een vreemde staat die in Nederland op door het volkenrecht toegelaten wijze zijn bediening uitoefent.

Dit lid verduidelijkt dat voor de toepassing van dit artikel met 'rechter of ambtenaar' ook de volgende personen gelijkgesteld (als gelijkwaardig beschouwd) worden:

  • een rechter werkzaam bij een internationaal gerecht, alsook een persoon in de openbare dienst van een internationaal gerecht. Dit internationaal gerecht moet zijn rechtsmacht (bevoegdheid om recht te spreken) ontlenen aan een verdrag waarbij het Koninkrijk (Nederland) partij is (dat Nederland heeft medeondertekend).
  • een persoon in de openbare dienst van een vreemde staat (iemand die voor de overheid van een ander land werkt) die in Nederland zijn of haar ambt (bediening) uitoefent op een wijze die door het volkenrecht (internationaal publiekrecht) is toegelaten.

Gerelateerde rechtspraak

Hoge Raad27x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2016:2908 - Opdracht tot zwijgen en weggooien bewijs is strafbare beïnvloeding getuige

ECLI:NL:HR:2016:290820 december 2016Dit wetsartikel wordt 5 keer genoemd in deze uitspraak

Het opzettelijk beïnvloeden van een getuige (art. 285a Sr) vereist geen intimidatie of daadwerkelijk succes. Een advies om te zwijgen wordt strafbaar als het, gecombineerd met instructies om te liegen en bewijs te vernietigen, kennelijk bedoeld is om de verklaringsvrijheid aan te tasten.

StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Hoge Raad19x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2018:2092 - Beïnvloeden getuige: sturen op inhoud is voldoende, waarheid niet relevant

ECLI:NL:HR:2018:209213 november 2018Dit wetsartikel wordt 11 keer genoemd in deze uitspraak

Voor het beïnvloeden van een getuige (art. 285a Sr) is sturende bemoeienis met de inhoud van de verklaring voldoende. Het is niet vereist dat de verdachte de getuige aanzet tot een onware verklaring. Het beschermen van de verklaringsvrijheid van de getuige staat centraal.

StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Hoge Raad20x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2008:BC7910

ECLI:NL:HR:2008:BC791027 mei 2008Dit wetsartikel wordt 8 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad19x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2005:AT7093

ECLI:NL:HR:2005:AT709330 augustus 2005Dit wetsartikel wordt 8 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Hoge Raad6x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2010:BM4212

ECLI:NL:HR:2010:BM421214 september 2010Dit wetsartikel wordt 7 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht, Penitentiair Strafrecht
Hoge Raad3x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2006:AV6188

ECLI:NL:HR:2006:AV618812 september 2006Dit wetsartikel wordt 10 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtStrafprocesrecht, Materieel Strafrecht
Hoge Raad9x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2002:AD5297

ECLI:NL:HR:2002:AD529718 juni 2002Dit wetsartikel wordt 3 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtStrafprocesrecht, Materieel Strafrecht
Hoge Raad4x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2008:BC5961

ECLI:NL:HR:2008:BC596120 mei 2008Dit wetsartikel wordt 5 keer genoemd in deze uitspraak
StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Hoge Raad6x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2003:AF5456

ECLI:NL:HR:2003:AF54568 juli 2003Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
Internationaal PubliekrechtMensenrechten, Europees Recht
StrafrechtMaterieel Strafrecht, Strafprocesrecht
Hoge Raad5x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2023:240

ECLI:NL:HR:2023:24014 februari 2023Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak