Terug naar bibliotheek
Eerste Boek. De wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven en de Hoge Raad
Eerste titel. Algemene bepalingen
Derde afdeling. Algemene voorschriften voor procedures
Artikel 21

Artikel 21 (Waarheidsplicht en volledigheidsplicht partijen)

Laatste versie

Partijen zijn verplicht de voor de beslissing van belang zijnde feiten volledig en naar waarheid aan te voeren. Wordt deze verplichting niet nageleefd, dan kan de rechter daaruit de gevolgtrekking maken die hij geraden acht.

Uitleg in duidelijke taal

Partijen zijn verplicht de voor de beslissing van belang zijnde feiten volledig en naar waarheid aan te voeren. Wordt deze verplichting niet nageleefd, dan kan de rechter daaruit de gevolgtrekking maken die hij geraden acht.

Dit artikel stelt dat de betrokken partijen in een juridische procedure de plicht hebben om alle feiten die relevant zijn voor de te nemen beslissing, compleet (volledig) en overeenkomstig de waarheid (naar waarheid) te presenteren (aan te voeren). Indien deze verplichting niet wordt gerespecteerd (nageleefd), heeft de rechter de bevoegdheid om daaruit de conclusie (gevolgtrekking) te trekken die hij gepast (geraden) acht.

Gerelateerde rechtspraak

Hoge Raad276x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2017:2360 - Misbruik van procesrecht door de verweerder en vergoeding van werkelijke proceskosten

ECLI:NL:HR:2017:236015 september 2017Dit wetsartikel wordt 8 keer genoemd in deze uitspraak

Een vordering tot vergoeding van de volledige proceskosten kan slagen bij misbruik van procesrecht of onrechtmatig handelen. Dit geldt ook voor een verweerder die verweer voert op basis van feiten waarvan hij de onjuistheid kende of behoorde te kennen.

Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Goederenrecht, Verbintenissenrecht
Hoge Raad67x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2013:BZ9958

ECLI:NL:HR:2013:BZ995813 september 2013Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Intellectueel Eigendomsrecht
Hoge Raad61x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2011:BO9675

ECLI:NL:HR:2011:BO967525 maart 2011Dit wetsartikel wordt 5 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad40x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2011:BR5223

ECLI:NL:HR:2011:BR522311 november 2011Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtArbeidsrecht, Letselschaderecht
Hoge Raad28x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2021:1144 - Schending waarheidsplicht ex art. 21 Rv: geen onbeperkte herkansing in hoger beroep

ECLI:NL:HR:2021:114416 juli 2021Dit wetsartikel wordt 10 keer genoemd in deze uitspraak

Een ernstige en doelbewuste schending van de waarheidsplicht (art. 21 Rv) in eerste aanleg kan in hoger beroep worden gesanctioneerd met de volledige afwijzing van de vordering. De herstelfunctie van het hoger beroep is niet onbegrensd en biedt geen vrijbrief om onwaarheden te corrigeren nadat deze zijn ontdekt.

Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Verzekeringsrecht, Verbintenissenrecht
Hoge Raad34x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2011:BS1706

ECLI:NL:HR:2011:BS170618 november 2011Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak
Civiel RechtVerbintenissenrecht, Burgerlijk Procesrecht, Europees Civiel Recht
Hoge Raad33x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2012:BX1295

ECLI:NL:HR:2012:BX129513 juli 2012Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad30x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2018:727 - Voorlopig getuigenverhoor afgewezen wegens gebrek aan belang na eerdere procedure

ECLI:NL:HR:2018:72718 mei 2018Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak

Een verzoek tot een voorlopig getuigenverhoor wordt afgewezen wegens onvoldoende belang, indien de beoogde vordering (herroeping of schadevergoeding) geen kans van slagen heeft omdat de feiten al in een eerdere, onherroepelijk beslechte procedure bekend waren of redelijkerwijs bekend hadden kunnen zijn.

Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Verbintenissenrecht
Hoge Raad25x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2022:824 - Hoge Raad: Limiteren omvang processtukken in hoger beroep is toegestaan

ECLI:NL:HR:2022:8243 juni 2022Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak

De Hoge Raad oordeelt dat gerechtshoven via procesreglementen de omvang van processtukken in hoger beroep mogen beperken. Dit is toelaatbaar mits de essentie van het recht op toegang tot de rechter en hoor en wederhoor niet wordt aangetast, de beperking een legitiem doel dient en proportioneel is.

Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht
Internationaal PubliekrechtMensenrechten
Hoge Raad23x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2016:154 - Draagkracht, schulden en de inspanningsverplichting van de alimentatieplichtige ouder

ECLI:NL:HR:2016:15429 januari 2016Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak

De rechter moet bij het vaststellen van draagkracht alle schulden betrekken, maar mag hier minder gewicht aan toekennen als de onderhoudsplichtige onvoldoende inzicht geeft in zijn financiële situatie. De onderhoudsplichtige heeft een inspanningsverplichting om voldoende inkomen te genereren.

Civiel RechtPersonen En Familierecht, Burgerlijk Procesrecht