Terug naar bibliotheek
Eerste Boek. De wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven en de Hoge Raad
Eerste titel. Algemene bepalingen
Derde afdeling. Algemene voorschriften voor procedures
Artikel 21

Artikel 21 (Waarheidsplicht en volledigheidsplicht partijen)

Laatste versie

Partijen zijn verplicht de voor de beslissing van belang zijnde feiten volledig en naar waarheid aan te voeren. Wordt deze verplichting niet nageleefd, dan kan de rechter daaruit de gevolgtrekking maken die hij geraden acht.

Uitleg in duidelijke taal

Partijen zijn verplicht de voor de beslissing van belang zijnde feiten volledig en naar waarheid aan te voeren. Wordt deze verplichting niet nageleefd, dan kan de rechter daaruit de gevolgtrekking maken die hij geraden acht.

Dit artikel stelt dat de betrokken partijen in een juridische procedure de plicht hebben om alle feiten die relevant zijn voor de te nemen beslissing, compleet (volledig) en overeenkomstig de waarheid (naar waarheid) te presenteren (aan te voeren). Indien deze verplichting niet wordt gerespecteerd (nageleefd), heeft de rechter de bevoegdheid om daaruit de conclusie (gevolgtrekking) te trekken die hij gepast (geraden) acht.

Gerelateerde rechtspraak

Hoge Raad278x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2017:2360 - Misbruik van procesrecht door de verweerder en vergoeding van werkelijke proceskosten - 14 september 2017

ECLI:NL:HR:2017:236014 september 2017Dit wetsartikel wordt 8 keer genoemd in deze uitspraak

Een vordering tot vergoeding van de volledige proceskosten kan slagen bij misbruik van procesrecht of onrechtmatig handelen. Dit geldt ook voor een verweerder die verweer voert op basis van feiten waarvan hij de onjuistheid kende of behoorde te kennen.

Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Goederenrecht, Verbintenissenrecht
Hoge Raad61x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2011:BO9675 - De ruime toepassing van artikel 21 Rv in verzoekschriftprocedures - 24 maart 2011

ECLI:NL:HR:2011:BO967524 maart 2011Dit wetsartikel wordt 5 keer genoemd in deze uitspraak

De verplichting voor partijen om de feiten volledig en naar waarheid aan te voeren (artikel 21 Rv) geldt ook in verzoekschriftprocedures. De rechter mag ambtshalve oordelen dat deze plicht is geschonden en daaraan de gevolgtrekking verbinden die hij geraden acht, zoals bij het vaststellen van draagkracht.

Gerechtshof 's-Hertogenbosch

ECLI:NL:GHSHE:2024:83 - Gerechtshof 's-Hertogenbosch - 15 januari 2024

ECLI:NL:GHSHE:2024:8315 januari 2024Dit wetsartikel wordt 25 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad68x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2013:BZ9958 - Hoge Raad: Bewijsbeslag buiten IE-zaken toegestaan onder strikte voorwaarden - 12 september 2013

ECLI:NL:HR:2013:BZ995812 september 2013Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak

De Hoge Raad oordeelt dat conservatoir bewijsbeslag ook buiten intellectuele-eigendomszaken mogelijk is op basis van artikel 730 en 843a Rv. De rechter moet dit ingrijpende middel terughoudend toepassen, waarbij de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit en de bescherming van privacy en vertrouwelijkheid centraal staan.

Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Intellectueel Eigendomsrecht
Hoge Raad27x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2021:1144 - Schending waarheidsplicht ex art. 21 Rv: geen onbeperkte herkansing in hoger beroep - 15 juli 2021

ECLI:NL:HR:2021:114415 juli 2021Dit wetsartikel wordt 10 keer genoemd in deze uitspraak

Een ernstige en doelbewuste schending van de waarheidsplicht (art. 21 Rv) in eerste aanleg kan in hoger beroep worden gesanctioneerd met de volledige afwijzing van de vordering. De herstelfunctie van het hoger beroep is niet onbegrensd en biedt geen vrijbrief om onwaarheden te corrigeren nadat deze zijn ontdekt.

Civiel RechtBurgerlijk Procesrecht, Verzekeringsrecht, Verbintenissenrecht
Parket bij de Hoge Raad2x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:PHR:2024:98 - Parket bij de Hoge Raad - 25 januari 2024

ECLI:NL:PHR:2024:9825 januari 2024Dit wetsartikel wordt 17 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad

ECLI:NL:HR:2021:1879 - Hoge Raad - 4 november 2021

ECLI:NL:HR:2021:18794 november 2021Dit wetsartikel wordt 15 keer genoemd in deze uitspraak
Parket bij de Hoge Raad1x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:PHR:2024:633 - Parket bij de Hoge Raad - 13 juni 2024

ECLI:NL:PHR:2024:63313 juni 2024Dit wetsartikel wordt 14 keer genoemd in deze uitspraak
Hoge Raad40x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2011:BR5223 - De Rooyse Wissel: Zware stelplicht werkgever bij inherent gevaarlijk werk - 10 november 2011

ECLI:NL:HR:2011:BR522310 november 2011Dit wetsartikel wordt 1 keer genoemd in deze uitspraak

Een werkgever in een TBS-kliniek, waar geweldpleging een inherent beroepsrisico is, moet zeer concreet stellen welke algemene en specifieke veiligheidsmaatregelen zijn getroffen om aan de zorgplicht van art. 7:658 BW te voldoen. De stelplicht rust primair op de werkgever, niet op de werknemer.

Civiel RechtArbeidsrecht, Letselschaderecht
Hoge Raad33x keer aangehaald in latere zaken

ECLI:NL:HR:2011:BS1706 - Uitleg overeenkomst (Haviltex), afwijzing exhibitieplicht en vordering wegens bedrog - 17 november 2011

ECLI:NL:HR:2011:BS170617 november 2011Dit wetsartikel wordt 2 keer genoemd in deze uitspraak

De uitleg van een commerciële overeenkomst geschiedt via de Haviltex-maatstaf. Een vordering tot exhibitie (art. 843a Rv) wordt afgewezen als deze onvoldoende gespecificeerd is en het karakter van een 'fishing expedition' heeft. Een vordering wegens bedrog kan naast een vordering tot nakoming bestaan.

Civiel RechtVerbintenissenrecht, Burgerlijk Procesrecht, Europees Civiel Recht