Faillissementswet

1. De curator kan ten behoeve van de boedel elke rechtshandeling die de schuldenaar vóór de faillietverklaring onverplicht heeft verricht en waarvan deze bij dit verrichten wist of behoorde te weten dat daarvan benadeling van de schuldeisers het gevolg zou zijn, door een buitengerechtelijke verklaring vernietigen. Artikel 50, tweede lid, van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek is niet van toepassing.

Dit lid bepaalt dat de curator, in het belang van de failliete boedel, de mogelijkheid heeft om specifieke rechtshandelingen te vernietigen. Het gaat hierbij om rechtshandelingen die de schuldenaar zonder daartoe verplicht te zijn (onverplicht) heeft uitgevoerd voordat het faillissement werd uitgesproken. Een cruciale voorwaarde voor deze vernietiging is dat de schuldenaar ten tijde van het verrichten van de rechtshandeling wist, of redelijkerwijs had moeten weten, dat deze handeling nadelig (benadeling) zou zijn voor de schuldeisers. De vernietiging kan worden bewerkstelligd door een verklaring buiten de rechter om (buitengerechtelijke verklaring). Bovendien wordt expliciet vermeld dat artikel 50, tweede lid, van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek in deze context niet van toepassing is.

2. Een rechtshandeling anders dan om niet, die hetzij meerzijdig is, hetzij eenzijdig en tot een of meer bepaalde personen gericht, kan wegens benadeling slechts worden vernietigd, indien ook degenen met of jegens wie de schuldenaar de rechtshandeling verrichtte, wisten of behoorden te weten dat daarvan benadeling van de schuldeisers het gevolg zou zijn.

Dit lid specificeert de voorwaarden voor vernietiging van een rechtshandeling die niet kosteloos (anders dan om niet, dus tegen een tegenprestatie) is verricht. Als een dergelijke rechtshandeling ofwel door meerdere partijen is aangegaan (meerzijdig, zoals een overeenkomst) ofwel eenzijdig is maar gericht tot één of meer specifieke personen, dan kan deze alleen op grond van benadeling van schuldeisers worden vernietigd indien ook de andere betrokken partij(en) – degenen met of jegens wie de schuldenaar de rechtshandeling verrichtte – wisten of behoorden te weten dat de rechtshandeling tot benadeling van de schuldeisers zou leiden.

3. Wordt een rechtshandeling om niet wegens benadeling vernietigd, dan heeft de vernietiging ten aanzien van de bevoordeelde, die wist noch behoorde te weten dat van de rechtshandeling benadeling van de schuldeisers het gevolg zou zijn, geen werking, voorzover hij aantoont dat hij ten tijde van de faillietverklaring niet ten gevolge van de rechtshandeling gebaat was.

Dit lid regelt de gevolgen wanneer een rechtshandeling die zonder tegenprestatie (om niet, bijvoorbeeld een schenking) is verricht, wordt vernietigd wegens benadeling van schuldeisers. De vernietiging heeft geen effect ten opzichte van de persoon die door de rechtshandeling is bevoordeeld, indien deze bevoordeelde niet wist en ook niet behoorde te weten dat de rechtshandeling nadelig was voor de schuldeisers (hij was te goeder trouw). Deze bescherming geldt echter alleen voor zover de bevoordeelde kan bewijzen (aantoont) dat hij op het moment van de faillietverklaring geen voordeel (niet gebaat was) meer had als direct gevolg van die specifieke rechtshandeling.