Artikel 678 (Dringende redenen ontslag door werkgever)
1. Voor de werkgever worden als dringende redenen in de zin van lid 1 van artikel 677 beschouwd zodanige daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer, die ten gevolge hebben dat van de werkgever redelijkerwijze niet kan gevergd worden de arbeidsovereenkomst te laten voortduren.
2. Dringende redenen zullen onder andere aanwezig geacht kunnen worden:
a. wanneer de werknemer bij het sluiten van de overeenkomst de werkgever heeft misleid door het vertonen van valse of vervalste getuigschriften, of deze opzettelijk valse inlichtingen heeft gegeven omtrent de wijze waarop zijn vorige arbeidsovereenkomst is geëindigd; b. wanneer hij in ernstige mate de bekwaamheid of geschiktheid blijkt te missen tot de arbeid waarvoor hij zich heeft verbonden; c. wanneer hij zich ondanks waarschuwing overgeeft aan dronkenschap of ander liederlijk gedrag; d. wanneer hij zich schuldig maakt aan diefstal, verduistering, bedrog of andere misdrijven, waardoor hij het vertrouwen van de werkgever onwaardig wordt; e. wanneer hij de werkgever, diens familieleden of huisgenoten, of zijn medewerknemers mishandelt, grovelijk beledigt of op ernstige wijze bedreigt; f. wanneer hij de werkgever, diens familieleden of huisgenoten, of zijn medewerknemers verleidt of tracht te verleiden tot handelingen, strijdig met de wetten of de goede zeden; g. wanneer hij opzettelijk, of ondanks waarschuwing roekeloos, eigendom van de werkgever beschadigt of aan ernstig gevaar blootstelt; h. wanneer hij opzettelijk, of ondanks waarschuwing roekeloos, zich zelf of anderen aan ernstig gevaar blootstelt; i. wanneer hij bijzonderheden aangaande de huishouding of het bedrijf van de werkgever, die hij behoorde geheim te houden, bekendmaakt; j. wanneer hij hardnekkig weigert te voldoen aan redelijke bevelen of opdrachten, hem door of namens de werkgever verstrekt; k. wanneer hij op andere wijze grovelijk de plichten veronachtzaamt, welke de arbeidsovereenkomst hem oplegt; l. wanneer hij door opzet of roekeloosheid buiten staat geraakt of blijft de bedongen arbeid te verrichten.
3. Bedingen waarbij aan de werkgever de beslissing wordt overgelaten of er een dringende reden in de zin van artikel 677 lid 1 aanwezig is, zijn nietig.
Uitleg in duidelijke taal
1. Voor de werkgever worden als dringende redenen in de zin van lid 1 van artikel 677 beschouwd zodanige daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer, die ten gevolge hebben dat van de werkgever redelijkerwijze niet kan gevergd worden de arbeidsovereenkomst te laten voortduren.
Dit lid definieert wat voor de werkgever geldt als dringende redenen, zoals bedoeld in artikel 677, lid 1. Het gaat om dusdanige daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer, waardoor het voor de werkgever redelijkerwijze niet meer verwacht kan worden dat hij de arbeidsovereenkomst laat voortbestaan.
2. Dringende redenen zullen onder andere aanwezig geacht kunnen worden:
Dit betekent dat dringende redenen bijvoorbeeld aanwezig kunnen zijn in de volgende situaties (de lijst is niet uitputtend):
a. wanneer de werknemer bij het sluiten van de overeenkomst de werkgever heeft misleid door het vertonen van valse of vervalste getuigschriften, of deze opzettelijk valse inlichtingen heeft gegeven omtrent de wijze waarop zijn vorige arbeidsovereenkomst is geëindigd;
Dit is het geval als de werknemer de werkgever bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst heeft misleid. Dit kan zijn door het laten zien van valse of vervalste getuigschriften, of als de werknemer opzettelijk onjuiste informatie heeft verstrekt over hoe zijn eerdere arbeidsovereenkomst is beëindigd.
b. wanneer hij in ernstige mate de bekwaamheid of geschiktheid blijkt te missen tot de arbeid waarvoor hij zich heeft verbonden;
Dit geldt als de werknemer in ernstige mate niet bekwaam of geschikt blijkt te zijn voor het werk waarvoor hij is aangenomen.
c. wanneer hij zich ondanks waarschuwing overgeeft aan dronkenschap of ander liederlijk gedrag;
Dit is van toepassing als de werknemer, ook na een waarschuwing, zich schuldig maakt aan dronkenschap of ander losbandig (liederlijk) gedrag.
d. wanneer hij zich schuldig maakt aan diefstal, verduistering, bedrog of andere misdrijven, waardoor hij het vertrouwen van de werkgever onwaardig wordt;
Dit betreft de situatie waarin de werknemer zich schuldig maakt aan misdrijven zoals diefstal, verduistering of bedrog, of andere misdrijven, waardoor hij het vertrouwen van de werkgever niet langer verdient.
e. wanneer hij de werkgever, diens familieleden of huisgenoten, of zijn medewerknemers mishandelt, grovelijk beledigt of op ernstige wijze bedreigt;
Dit geldt als de werknemer de werkgever, familieleden of huisgenoten van de werkgever, of collega's mishandelt, ernstig (grovelijk) beledigt, of op een serieuze manier bedreigt.
f. wanneer hij de werkgever, diens familieleden of huisgenoten, of zijn medewerknemers verleidt of tracht te verleiden tot handelingen, strijdig met de wetten of de goede zeden;
Dit is het geval wanneer de werknemer de werkgever, diens familieleden of huisgenoten, of zijn medewerknemers verleidt of probeert te verleiden tot het plegen van handelingen die in strijd zijn met de wet of de goede zeden.
g. wanneer hij opzettelijk, of ondanks waarschuwing roekeloos, eigendom van de werkgever beschadigt of aan ernstig gevaar blootstelt;
Dit betreft de situatie waarin de werknemer met opzet, of na een waarschuwing toch roekeloos, eigendommen van de werkgever beschadigt of blootstelt aan ernstig gevaar.
h. wanneer hij opzettelijk, of ondanks waarschuwing roekeloos, zich zelf of anderen aan ernstig gevaar blootstelt;
Dit geldt als de werknemer met opzet, of na een waarschuwing toch roekeloos, zichzelf of andere personen aan ernstig gevaar blootstelt.
i. wanneer hij bijzonderheden aangaande de huishouding of het bedrijf van de werkgever, die hij behoorde geheim te houden, bekendmaakt;
Dit is van toepassing als de werknemer details over de huishouding of het bedrijf van de werkgever, die hij geheim had moeten houden, openbaar maakt.
j. wanneer hij hardnekkig weigert te voldoen aan redelijke bevelen of opdrachten, hem door of namens de werkgever verstrekt;
Dit betreft de situatie waarin de werknemer voortdurend (hardnekkig) weigert om redelijke bevelen of opdrachten uit te voeren die hem door of namens de werkgever zijn gegeven.
k. wanneer hij op andere wijze grovelijk de plichten veronachtzaamt, welke de arbeidsovereenkomst hem oplegt;
Dit geldt als de werknemer op een andere manier zijn plichten, die voortvloeien uit de arbeidsovereenkomst, ernstig (grovelijk) verwaarloost.
l. wanneer hij door opzet of roekeloosheid buiten staat geraakt of blijft de bedongen arbeid te verrichten.
Dit is het geval wanneer de werknemer door zijn eigen opzet of roekeloosheid niet meer in staat is, of blijft, om de afgesproken werkzaamheden (bedongen arbeid) uit te voeren.
3. Bedingen waarbij aan de werkgever de beslissing wordt overgelaten of er een dringende reden in de zin van artikel 677 lid 1 aanwezig is, zijn nietig.
Dit lid stelt dat afspraken (bedingen) in een arbeidsovereenkomst waarin staat dat de werkgever zelf mag beslissen of er een dringende reden is zoals bedoeld in artikel 677 lid 1, ongeldig (nietig) zijn.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2004:AO9549
ECLI:NL:HR:2012:BV9532
ECLI:NL:HR:2018:1209 - Geen loon na onterecht vernietigd ontslag op staande voet
Indien een ontslag op staande voet in hoger beroep alsnog rechtsgeldig wordt bevonden, heeft de werknemer in beginsel geen recht op loon over de tussenliggende periode. De oorzaak van het niet-werken komt dan niet voor rekening van de werkgever (art. 7:628 BW).
ECLI:NL:HR:2009:BH0387
ECLI:NL:HR:2021:596 - Onterechte verlofweigering relevant voor beoordeling dringende reden ontslag
Bij de beoordeling van een ontslag op staande voet wegens ongeoorloofde afwezigheid na vakantie, moet de rechter de rechtmatigheid van een eerdere weigering van een verlofaanvraag meewegen. Deze omstandigheid is relevant voor de aard en de ernst van de verweten gedraging.
ECLI:NL:HR:2019:271 - Recht op mondelinge behandeling door meervoudige kamer na comparitie bij raadsheer-commissaris
Een partij heeft in hoger beroep recht op een mondelinge behandeling voor de volledige meervoudige kamer als een eerdere zitting bij een raadsheer-commissaris niet alleen voor inlichtingen was, maar ook werd gebruikt om stellingen toe te lichten. Een verzoek hiertoe mag niet zomaar worden afgewezen.