Artikel 418 (Mededelingsplicht lasthebber bij eigen belang)
1. Heeft, buiten de gevallen bedoeld in de artikelen 416 en 417, een lasthebber direct of indirect belang bij de totstandkoming van de rechtshandeling, dan is hij verplicht de lastgever daarvan in kennis te stellen, tenzij de inhoud van de rechtshandeling zo nauwkeurig vaststaat dat strijd tussen beider belangen is uitgesloten.
2. Een lasthebber heeft geen recht op loon jegens een lastgever ten opzichte van wie hij in strijd met het in lid 1 bepaalde handelt, onverminderd zijn gehoudenheid tot vergoeding van de dientengevolge door de lastgever geleden schade. Van deze bepaling kan niet ten nadele van de lastgever worden afgeweken.
Uitleg in duidelijke taal
1. Heeft, buiten de gevallen bedoeld in de artikelen 416 en 417, een lasthebber direct of indirect belang bij de totstandkoming van de rechtshandeling, dan is hij verplicht de lastgever daarvan in kennis te stellen, tenzij de inhoud van de rechtshandeling zo nauwkeurig vaststaat dat strijd tussen beider belangen is uitgesloten.
Dit betekent dat, indien een lasthebber een direct of indirect belang heeft bij het tot stand komen van de rechtshandeling, en deze situatie niet valt onder de uitzonderingen genoemd in artikel 416 en 417, de lasthebber verplicht is de lastgever hiervan op de hoogte te stellen. Deze verplichting tot kennisgeving vervalt indien de inhoud van de rechtshandeling zo precies is omschreven dat een conflict tussen de belangen van de lasthebber en de lastgever onmogelijk is.
2. Een lasthebber heeft geen recht op loon jegens een lastgever ten opzichte van wie hij in strijd met het in lid 1 bepaalde handelt, onverminderd zijn gehoudenheid tot vergoeding van de dientengevolge door de lastgever geleden schade. Van deze bepaling kan niet ten nadele van de lastgever worden afgeweken.
Dit houdt in dat een lasthebber geen aanspraak kan maken op loon van een lastgever als hij heeft gehandeld in strijd met de verplichting zoals omschreven in lid 1. Dit doet niets af aan (onverminderd) de verplichting van de lasthebber om de schade te vergoeden die de lastgever als gevolg daarvan (dientengevolge) heeft geleden. Het is niet toegestaan om van deze bepaling af te wijken op een manier die nadelig is voor de lastgever.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2017:2366 - Volledige proceskostenvergoeding: andere maatstaf voor derde dan voor procespartij
De Hoge Raad oordeelt dat de strenge maatstaf voor misbruik van procesrecht (Duka/Achmea) enkel geldt voor procespartijen. De aansprakelijkheid van een derde, die geen partij was in de procedure, voor de proceskosten wordt beoordeeld aan de hand van de algemene regels van onrechtmatige daad.
ECLI:NL:HR:2015:3099
ECLI:NL:HR:2009:BH7854
ECLI:NL:HR:2020:572 - Ruime uitleg 'lasthebber' en grenzen witwassen bij valse facturen
De Hoge Raad keurt een ruime, strafrechtelijk autonome uitleg van het begrip 'lasthebber' goed. Echter, geldbedragen verkregen 'met behulp van' valse facturen zijn niet automatisch 'afkomstig uit' het misdrijf valsheid in geschrift, wat de witwasveroordeling onvoldoende gemotiveerd maakt.