Artikel 195 (Verdeling deelnamefouten nietigheid vernietiging)
1. Een verdeling waaraan niet alle deelgenoten en alle andere personen wier medewerking vereist was, hebben deelgenomen, is nietig, tenzij zij is geschied bij een notariële akte, in welk geval zij slechts kan worden vernietigd op vordering van degene die niet aan de verdeling heeft deelgenomen. Deze rechtsvordering verjaart door verloop van één jaar nadat de verdeling te zijner kennis gekomen is.
2. Heeft aan een verdeling iemand deelgenomen die niet tot de gemeenschap gerechtigd was, of is een deelgenoot bij de verdeling opgekomen voor een groter aandeel dan hem toekwam, dan kan het ten onrechte uitgekeerde ten behoeve van de gemeenschap worden teruggevorderd; voor het overige blijft de verdeling van kracht.
Uitleg in duidelijke taal
1. Een verdeling waaraan niet alle deelgenoten en alle andere personen wier medewerking vereist was, hebben deelgenomen, is nietig, tenzij zij is geschied bij een notariële akte, in welk geval zij slechts kan worden vernietigd op vordering van degene die niet aan de verdeling heeft deelgenomen. Deze rechtsvordering verjaart door verloop van één jaar nadat de verdeling te zijner kennis gekomen is.
Dit lid bepaalt dat een verdeling waaraan niet alle deelgenoten en alle andere personen wier medewerking vereist was, hebben deelgenomen, in beginsel nietig is. Dit houdt in dat de verdeling van rechtswege als ongeldig wordt beschouwd. Er is een uitzondering: als de verdeling is geschied bij een notariële akte. In dat geval is de verdeling niet automatisch nietig, maar kan zij slechts worden vernietigd op vordering van degene die niet aan de verdeling heeft deelgenomen. Deze persoon moet dus een gerechtelijke procedure starten. Het recht om deze vernietiging te vorderen (rechtsvordering) verjaart na verloop van één jaar, gerekend vanaf het moment dat de verdeling te zijner kennis gekomen is (de betreffende persoon bekend is geworden met de verdeling).
2. Heeft aan een verdeling iemand deelgenomen die niet tot de gemeenschap gerechtigd was, of is een deelgenoot bij de verdeling opgekomen voor een groter aandeel dan hem toekwam, dan kan het ten onrechte uitgekeerde ten behoeve van de gemeenschap worden teruggevorderd; voor het overige blijft de verdeling van kracht.
Dit lid beschrijft de situatie waarin iemand aan een verdeling heeft deelgenomen die niet tot de gemeenschap gerechtigd was (geen recht had op een deel), of als een deelgenoot bij de verdeling is opgekomen voor een groter aandeel dan hem toekwam (meer heeft ontvangen dan zijn rechtmatige deel). In dergelijke gevallen kan hetgeen ten onrechte uitgekeerde (het teveel of onterecht verkregene) ten behoeve van de gemeenschap worden teruggevorderd. Dit betekent dat het terug moet naar de gemeenschappelijke pot. Voor het overige blijft de verdeling van kracht; de rest van de verdelingsafspraken blijft dus onaangetast en geldig.