Artikel 380 (Regeling provisionele bewindvoerder curatele)
1. De rechter voor wie het verzoek tot ondercuratelestelling aanhangig is of laatstelijk aanhangig was, kan, desverzocht of ambtshalve, een provisionele bewindvoerder benoemen; de beschikking vermeldt het tijdstip waarop zij in werking treedt.
2. Hij regelt in deze beschikking de bevoegdheden van de bewindvoerder. Hij kan de bewindvoerder het bewind over bepaalde of alle goederen opdragen. Aan de bewindvoerder kan de rechter ook andere bevoegdheden toekennen, doch niet die welke een curator niet heeft. Voor zover de rechter niet anders bepaalt, kan degene wiens curatele is verzocht, met betrekking tot die goederen niet zonder medewerking van de bewindvoerder daden van beheer en van beschikking verrichten, noch overeenkomsten aangaan strekkende tot beschikking over die goederen.
3. In de beschikking kan tevens worden bepaald dat schulden die degene wiens curatele is verzocht, na de bekendmaking van de benoeming maakt, op de onder bewind gestelde goederen gedurende dit bewind en de curatele, indien deze volgt, niet kunnen worden verhaald.
4. De beschikking kan te allen tijde worden gewijzigd of ingetrokken door de rechter voor wie het verzoek tot ondercuratelestelling aanhangig is of laatstelijk aanhangig was.
5. De bewindvoerder heeft aanspraak op beloning overeenkomstig de regels die daaromtrent bij regeling van Onze Minister van Veiligheid en Justitie zijn vastgesteld.
Uitleg in duidelijke taal
1. De rechter voor wie het verzoek tot ondercuratelestelling aanhangig is of laatstelijk aanhangig was, kan, desverzocht of ambtshalve, een provisionele bewindvoerder benoemen; de beschikking vermeldt het tijdstip waarop zij in werking treedt.
Dit betekent dat de rechter bij wie een verzoek tot ondercuratelestelling in behandeling is, of het meest recent in behandeling was, de bevoegdheid heeft om – hetzij op verzoek (desverzocht) van een belanghebbende, hetzij uit eigen beweging (ambtshalve) – een voorlopige (provisionele) bewindvoerder aan te stellen (benoemen). De rechterlijke uitspraak (beschikking) waarin deze benoeming wordt vastgelegd, moet specifiek vermelden op welk exact tijdstip deze regeling van kracht wordt (in werking treedt).
2. Hij regelt in deze beschikking de bevoegdheden van de bewindvoerder. Hij kan de bewindvoerder het bewind over bepaalde of alle goederen opdragen. Aan de bewindvoerder kan de rechter ook andere bevoegdheden toekennen, doch niet die welke een curator niet heeft. Voor zover de rechter niet anders bepaalt, kan degene wiens curatele is verzocht, met betrekking tot die goederen niet zonder medewerking van de bewindvoerder daden van beheer en van beschikking verrichten, noch overeenkomsten aangaan strekkende tot beschikking over die goederen.
Dit lid stelt dat de rechter in de eerdergenoemde beschikking de specifieke bevoegdheden van de provisionele bewindvoerder vastlegt. De rechter heeft de mogelijkheid om de bewindvoerder het beheer (bewind) over bepaalde goederen of over alle goederen van de betreffende persoon op te dragen. De rechter kan de bewindvoerder ook andere bevoegdheden toekennen, echter mogen deze bevoegdheden niet uitgebreider zijn dan die van een curator. Tenzij de rechter expliciet anders bepaalt (voor zover de rechter niet anders bepaalt), is het degene wiens curatele is verzocht niet toegestaan om, met betrekking tot de onder bewind gestelde goederen, zonder medewerking van de bewindvoerder handelingen van beheer en van beschikking te verrichten. Evenmin mag deze persoon zonder die medewerking overeenkomsten aangaan die gericht zijn op het beschikken over die goederen.
3. In de beschikking kan tevens worden bepaald dat schulden die degene wiens curatele is verzocht, na de bekendmaking van de benoeming maakt, op de onder bewind gestelde goederen gedurende dit bewind en de curatele, indien deze volgt, niet kunnen worden verhaald.
Dit betekent dat in de rechterlijke beschikking ook kan worden vastgelegd dat schulden, die zijn aangegaan door degene wiens curatele is verzocht ná de officiële bekendmaking van de benoeming van de provisionele bewindvoerder, niet verhaald kunnen worden op de goederen die onder bewind zijn gesteld. Deze bescherming van de goederen geldt zowel tijdens de periode van dit provisionele bewind als gedurende de eventueel daaropvolgende curatele.
4. De beschikking kan te allen tijde worden gewijzigd of ingetrokken door de rechter voor wie het verzoek tot ondercuratelestelling aanhangig is of laatstelijk aanhangig was.
Dit lid bepaalt dat de rechterlijke beschikking betreffende de provisionele bewindvoerder op ieder moment kan worden aangepast (gewijzigd) of beëindigd (ingetrokken). Deze bevoegdheid ligt bij dezelfde rechter bij wie het verzoek tot ondercuratelestelling in behandeling is of het laatst in behandeling was.
5. De bewindvoerder heeft aanspraak op beloning overeenkomstig de regels die daaromtrent bij regeling van Onze Minister van Veiligheid en Justitie zijn vastgesteld.
Dit betekent dat de provisionele bewindvoerder recht heeft op een vergoeding (aanspraak op beloning). De hoogte en de voorwaarden van deze beloning moeten in overeenstemming zijn met de specifieke regels die hierover zijn vastgesteld in een officiële regeling van de Minister van Veiligheid en Justitie.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2012:BW3213 - Combinatie provisioneel bewind en mentorschap, ambtshalve instelling en grenzen rechtsstrijd - 21 juni 2012
Een provisioneel bewind kan gecombineerd worden met een mentorschap. Een rechter mag echter niet ambtshalve een mentorschap instellen als het verzoek tot ondercuratelestelling nog niet is afgewezen, omdat dit het buiten de grenzen van de rechtsstrijd treden inhoudt, tenzij dit expliciet verzocht is.