Artikel 139 (Opheffing verrekenplicht, schadevergoeding bij benadeling)
1. Een echtgenoot kan de opheffing van de wederzijdse verplichting tot verrekening verzoeken, wanneer de andere echtgenoot op lichtvaardige wijze schulden maakt, zijn goederen verspilt of weigert de in artikel 138, tweede lid, bedoelde verplichte opgave omtrent zijn te verrekenen inkomsten of vermogen te verstrekken.
2. Indien de echtgenoot tegen wie het verzoek zich richt, het te verrekenen vermogen benadeelt doordat hij na de aanvang van het geding of binnen zes maanden daarvoor lichtvaardig schulden heeft gemaakt, te verrekenen goederen heeft verspild, of een rechtshandeling als bedoeld in artikel 88 zonder de vereiste toestemming of beslissing van de rechtbank heeft verricht, is hij gehouden de aangerichte schade te vergoeden.
3. Van het eerste en tweede lid kan niet worden afgeweken.
Uitleg in duidelijke taal
1. Een echtgenoot kan de opheffing van de wederzijdse verplichting tot verrekening verzoeken, wanneer de andere echtgenoot op lichtvaardige wijze schulden maakt, zijn goederen verspilt of weigert de in artikel 138, tweede lid, bedoelde verplichte opgave omtrent zijn te verrekenen inkomsten of vermogen te verstrekken.
Dit betekent letterlijk dat een echtgenoot een verzoek kan indienen om de gezamenlijke (wederzijdse) plicht tot verrekening te beëindigen (opheffing). Dit is mogelijk als de andere echtgenoot op onverantwoorde (lichtvaardige) wijze schulden aangaat, zijn bezittingen (goederen) verkwanselt (verspilt), of weigert de in artikel 138, tweede lid, genoemde verplichte informatie (opgave) over zijn te verrekenen inkomsten of vermogen te geven (verstrekken).
2. Indien de echtgenoot tegen wie het verzoek zich richt, het te verrekenen vermogen benadeelt doordat hij na de aanvang van het geding of binnen zes maanden daarvoor lichtvaardig schulden heeft gemaakt, te verrekenen goederen heeft verspild, of een rechtshandeling als bedoeld in artikel 88 zonder de vereiste toestemming of beslissing van de rechtbank heeft verricht, is hij gehouden de aangerichte schade te vergoeden.
Dit betekent letterlijk: Als de echtgenoot tegen wie het verzoek (tot opheffing van de verrekenplicht) is gericht, het vermogen dat nog verrekend moet worden schaadt (benadeelt), dan is deze echtgenoot verplicht (gehouden) de ontstane (aangerichte) schade te betalen (vergoeden). Dit geldt als hij, nadat de juridische procedure (het geding) is gestart (na de aanvang) of in de zes maanden direct daarvoor, onverantwoord (lichtvaardig) schulden heeft gemaakt, goederen die verrekend moeten worden heeft verkwanseld (verspild), of een juridische handeling (rechtshandeling) zoals omschreven in artikel 88 heeft uitgevoerd zonder dat daarvoor de noodzakelijke (vereiste) toestemming of een beslissing van de rechtbank aanwezig was.
3. Van het eerste en tweede lid kan niet worden afgeweken.
Dit betekent letterlijk dat de bepalingen in het eerste en tweede lid van dit artikel dwingend recht zijn. Echtgenoten kunnen hier in hun huwelijkse voorwaarden of op andere wijze geen afspraken over maken die hiervan afwijken.
Gerelateerde rechtspraak
ECLI:NL:HR:2017:156 - Eenvoudige gemeenschap, verrekenbeding en de plicht tot rekening en verantwoording
Een eenvoudige gemeenschap valt niet onder de uitzondering voor huwelijksgemeenschappen in een wettelijk deelgenootschap. De plicht tot rekening en verantwoording (art. 3:173 BW) geldt ook tussen echtgenoten voor het beheer over goederen in een eenvoudige gemeenschap.