Terug naar bibliotheek
Boek 7. Bijzondere overeenkomsten
Titel 7. Opdracht
Afdeling 4. Agentuurovereenkomst
Artikel 442

Artikel 442 (Klantenvergoeding einde agentuurovereenkomst)

Laatste versie

1. Ongeacht het recht om schadevergoeding te vorderen, heeft de handelsagent bij het einde van de agentuurovereenkomst recht op een vergoeding, klantenvergoeding, voor zover:

a. hij de principaal nieuwe klanten heeft aangebracht of de overeenkomsten met de bestaande klanten aanmerkelijk heeft uitgebreid en de overeenkomsten met deze klanten de principaal nog aanzienlijke voordelen opleveren, en b. de betaling van deze vergoeding billijk is, gelet op alle omstandigheden, in het bijzonder op de verloren provisie uit de overeenkomsten met deze klanten.

2. Het bedrag van de vergoeding is niet hoger dan dat van de beloning van één jaar, berekend naar het gemiddelde van de laatste vijf jaren of, indien de overeenkomst korter heeft geduurd, naar het gemiddelde van de gehele duur daarvan.

3. Het recht op vergoeding vervalt, indien de handelsagent de principaal niet uiterlijk een jaar na het einde van de overeenkomst heeft medegedeeld dat hij vergoeding verlangt.

4. De vergoeding is niet verschuldigd, indien de overeenkomst is beëindigd:

a. door de principaal onder omstandigheden die de handelsagent ingevolge artikel 439 lid 3 schadeplichtig maken; b. door de handelsagent, tenzij deze beëindiging wordt gerechtvaardigd door omstandigheden die de principaal kunnen worden toegerekend, of wordt gerechtvaardigd door leeftijd, invaliditeit of ziekte van de handelsagent, op grond waarvan redelijkerwijs niet meer van hem kan worden gevergd dat hij zijn werkzaamheden voortzet; c. door de handelsagent die, overeenkomstig een afspraak met de principaal, zijn rechten en verplichtingen uit hoofde van de agentuurovereenkomst aan een derde overdraagt.

Uitleg in duidelijke taal

1. Ongeacht het recht om schadevergoeding te vorderen, heeft de handelsagent bij het einde van de agentuurovereenkomst recht op een vergoeding, klantenvergoeding, voor zover:

Dit betekent dat, los van een eventueel recht op schadevergoeding, de handelsagent aan het einde van de agentuurovereenkomst recht heeft op een specifieke vergoeding, genaamd klantenvergoeding, op voorwaarde dat aan bepaalde criteria is voldaan:

a. hij de principaal nieuwe klanten heeft aangebracht of de overeenkomsten met de bestaande klanten aanmerkelijk heeft uitgebreid en de overeenkomsten met deze klanten de principaal nog aanzienlijke voordelen opleveren, en

Dit houdt in dat de handelsagent de principaal nieuwe klanten moet hebben bezorgd, of dat hij de overeenkomsten met al bestaande klanten aanzienlijk moet hebben uitgebreid. Bovendien moeten deze overeenkomsten de principaal nog steeds duidelijke voordelen opleveren.

b. de betaling van deze vergoeding billijk is, gelet op alle omstandigheden, in het bijzonder op de verloren provisie uit de overeenkomsten met deze klanten.

Dit betekent dat de betaling van deze klantenvergoeding redelijk moet zijn, waarbij alle omstandigheden in overweging worden genomen. Specifiek wordt gekeken naar de provisie die de handelsagent misloopt uit de overeenkomsten met de door hem aangebrachte of uitgebreide klantenkring.

2. Het bedrag van de vergoeding is niet hoger dan dat van de beloning van één jaar, berekend naar het gemiddelde van de laatste vijf jaren of, indien de overeenkomst korter heeft geduurd, naar het gemiddelde van de gehele duur daarvan.

Dit lid stelt een maximum aan de hoogte van de klantenvergoeding. Het bedrag mag niet meer zijn dan de beloning van één jaar. Deze jaarbeloning wordt berekend op basis van het gemiddelde van de beloningen over de laatste vijf jaar van de overeenkomst. Als de overeenkomst korter dan vijf jaar heeft geduurd, wordt het gemiddelde over de totale duur van de overeenkomst genomen.

3. Het recht op vergoeding vervalt, indien de handelsagent de principaal niet uiterlijk een jaar na het einde van de overeenkomst heeft medegedeeld dat hij vergoeding verlangt.

Dit betekent dat de handelsagent zijn recht op klantenvergoeding verliest als hij niet binnen één jaar na beëindiging van de agentuurovereenkomst aan de principaal laat weten dat hij aanspraak maakt op deze vergoeding.

4. De vergoeding is niet verschuldigd, indien de overeenkomst is beëindigd:

Dit lid beschrijft situaties waarin de principaal geen klantenvergoeding hoeft te betalen aan de handelsagent, namelijk als de agentuurovereenkomst is beëindigd onder de volgende omstandigheden:

a. door de principaal onder omstandigheden die de handelsagent ingevolge artikel 439 lid 3 schadeplichtig maken;

Dit houdt in dat er geen klantenvergoeding verschuldigd is als de principaal de overeenkomst heeft beëindigd wegens omstandigheden waardoor de handelsagent, volgens artikel 439 lid 3, schadeplichtig is (dat wil zeggen, verplicht is schadevergoeding te betalen).

b. door de handelsagent, tenzij deze beëindiging wordt gerechtvaardigd door omstandigheden die de principaal kunnen worden toegerekend, of wordt gerechtvaardigd door leeftijd, invaliditeit of ziekte van de handelsagent, op grond waarvan redelijkerwijs niet meer van hem kan worden gevergd dat hij zijn werkzaamheden voortzet;

Dit betekent dat er geen klantenvergoeding verschuldigd is als de handelsagent zelf de overeenkomst heeft beëindigd. Er zijn echter uitzonderingen: de vergoeding is wél verschuldigd als de beëindiging door de handelsagent gerechtvaardigd is door omstandigheden die aan de principaal te wijten zijn (toegerekend kunnen worden). Ook is de vergoeding verschuldigd als de beëindiging gerechtvaardigd is door de leeftijd, invaliditeit of ziekte van de handelsagent, waardoor het redelijkerwijs niet meer van hem verwacht kan worden dat hij zijn werkzaamheden voortzet.

c. door de handelsagent die, overeenkomstig een afspraak met de principaal, zijn rechten en verplichtingen uit hoofde van de agentuurovereenkomst aan een derde overdraagt.

Dit houdt in dat er geen klantenvergoeding verschuldigd is als de handelsagent de overeenkomst beëindigt omdat hij, met instemming van de principaal, zijn rechten en plichten die voortvloeien uit de agentuurovereenkomst, overdraagt aan een andere partij (een derde).